Noorderlicht radio
Belangstelling voor wetenschap Wetenschap en Techniek zijn geen politieke thema’s. Her en der worden in de verkiezingsprogramma’s wel wat zinnen besteedt aan het hoger onderwijs en de relatie tussen fundamenteel onderzoek, de geldstromen en de maatschappelijke relevantie. Maar een visie op wetenschap en technologie beleid lijken de partijen niet te hebben. In het vierde en laatste deel in de serie over de afnemende belangstelling voor wetenschap en techniek, een gesprek met Prof. Peter Nijkamp, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). ----- NIEUWSBERICHTEN Zwemmende pinguïns Pinguïns uit een Amerikaanse dierentuin zijn spontaan begonnen met obsessief zwemmen. Het ongewone gedrag begon, nadat zes nieuwe vogels aan de kolonie waren toegevoegd. De nieuwkomers doken onmiddellijk in het zwembad, waarna de 46 anderen hun voorbeeld volgden. In het verleden namen de dieren genoegen met af en toe eens poedelen, maar sinds november trekken ze als bezetenen baantjes. Zelfs toen de dierverzorgers het zwembad leeg lieten lopen om het te kunnen schoonmaken, sprongen ze nog in het lege zwembad om over de bodem te waggelen. Experts geloven dat de komst van de nieuwe vogels de bestaande kolonie in verwarring heeft gebracht. De vogels zouden proberen om te migreren, zoals de dieren ook in het wild doen. De dierverzorgers klagen dat ze geen enkele controle meer hebben over de pinguïns. Zelfs het voeren van vis lijkt ze niet te kunnen afleiden van hun nieuwe obsessie. ***** Pil beïnvloed partnerkeuze Vrouwen die aan de anticonceptiepil zijn, vallen op macho-mannen, terwijl vrouwen die niet aan de pil zijn op meer verzorgende types vallen. Dat zeggen psychologen verbonden aan de St. Andrews en de Sterling Universiteit in Engeland. De onderzoekers lieten vrouwen plaatjes zien van verschillende typen mannen. Vrouwen die aan de pil waren, bleken zich meer aangetrokken te voelen tot masculine mannen, met een uitgesproken kin, grote jukbeenderen en een krachtige kaak. Vrouwen die niet aan de pil zijn, kiezen mannen met vrouwelijker kenmerken. Al langer bestaat het idee dat deze mannen betrouwbaarder zijn als echtgenoot: zij behoren tot het verzorgende type, dat niet snel vreemdgaat. Volgens experts kan het verschil te maken hebben met het feit dat vrouwen aan de pil niet ovuleren, en dus geen kinderen kunnen krijgen. Daardoor zouden ze niet op zoek zijn naar een vader voor hun kinderen, maar eerder kiezen voor degene met het lekkerste kontje. De onderzoekers denken dat de studie grote sociale gevolgen zou kunnen hebben: “Als een vrouw een man versiert terwijl ze aan de pil is, en van de pil af gaat om kinderen te krijgen, zou ze erachter kunnen komen dat ze met de verkeerde man is getrouwd”, zegt Tony Little, die het onderzoek leidde. ***** Beenmergcellen in het brein Onrijpe cellen uit het beenmerg zijn in staat de hersenen te bereiken en zich daar te ontwikkelen tot functionerende hersencellen. Dat blijkt uit onderzoek van het Amerikaanse Nationale Instituut voor Neurologische Ziekten en Beroerten in Maryland. Het onderzoeksteam onder leiding van Eva Mezey denkt dat de bevindingen uiteindelijk kunnen leiden tot nieuwe behandelingen voor hersenbeschadigingen en ziekten als Alzheimer en Parkinson. Zij onderzochten de hersenen van overleden vrouwen die transplantaties hadden gekregen van het beenmerg van mannen. In de hersenen zochten zij vervolgens naar cellen die het Y-chromosoom bevatten, dat alleen in mannelijke cellen voorkomt. Als dergelijke cellen in de hersenen van de vrouwen aangetroffen zouden worden, moeten die wel van de mannelijke donor afkomstig zijn, menen de onderzoekers. Uit eerder onderzoek was al duidelijk geworden dat beenmergcellen via de bloedstroom door het hele lichaam kunnen reizen en dat zij zich tot verschillende celtypen kunnen ontwikkelen. Dat onderzoek is echter alleen bij dieren verricht. (New Scientist; ANP) ***** De overige nieuwsberichten over bijsluiters voor kruiden, de vleugels van de wandelende tak en miltvuur als antikanker-medicijn vindt u onder Noorderlicht Nieuws. ----- Robots in de klas Langdurig zieke kinderen hoeven in de toekomst geen les meer te missen. Met de uitvinding van de robot PEBBLES - een afkorting van ‘Providing Education By Bringing Learning Environment to Students’ - is het mogelijk om kinderen in het ziekenhuis toch te betrekken bij de lessen. Een robot in de klas en een robot bij het ziekenhuisbed zorgen voor een goede communicatie tussen de zieke en de klas. Zo goed zelfs dat de mensen in de klas de robot gaan behandelen als het zieke kind zelf. Thijs van Vuure sprak met Yvonne Thijssen van het ‘landelijk netwerk ziek zijn en onderwijs’ en met Graham Smith, de uitvinder van de robot. Pebbles valt deze week nog te bewonderen op de Nederlandse Onderwijs Tentoonstelling in de Jaarbeurs in Utrecht. ----- Achterhaalde leer-programma's Om leer-achterstand van allochtone kinderen te voorkomen, moeten zij vanaf hun vierde jaar een speciaal onderwijsprogramma volgen. Deze beleidsaanbeveling doet criminologe Josine Junger-Tas in een onlangs verschenen onderzoek. Aan vergelijkbare projecten heeft de overheid de afgelopen twintig jaar honderden miljoenen euro's uitgegeven. Maar is ooit aangetoond dat deze projecten helpen om achterstanden in te lopen? In een speciale serie van NOVA werd onlangs aandacht besteedt aan het 'Opstap-project', het langst lopende integratie-project in Nederland. Het idee was om allochtone kinderen extra aandacht te geven, om achterstanden op latere leeftijd te voorkomen. Uit evaluatie-rapporten bleek dat de projecten niets hielpen, aldus emeritus hoogleraar Interculturele Pedagogiek Lotty Eldering. Ontwikkelingspsycholoog Dolph Kohnstamm onderzocht in de jaren zeventig of autochtone kinderen uit achterstandswijken gebaat waren bij speciale leerprogramma's, vanaf hun tweede levensjaar. Ook hij moest concluderen dat alle inspanningen slechts een tijdelijk effect sorteerden: na enkele jaren was van een ingelopen achterstand niets meer te zien. Deze onderzoeksresultaten roepen vraagtekens op bij nu voorgestelde onderwijs-projecten voor allochtone kleuters. Hoe realistisch is het om te denken dat de nieuwe projecten wèl succes hebben? Zijn er alternatieven denkbaar die wel effectief kunnen zijn? Mag de overheid ingrijpen bij de opvoeding om taal- en leerachterstanden te voorkomen? Een discussie over achterhaalde onderwijs-projecten en mogelijke alternatieven tussen emeritus hoogleraar D. Kohnstamm en hoogleraar Onderwijskunde G.W. Meijnen.