Noorderlicht radio
Migraine "She felt in the top right corner of her brain a heaviness, the inert body weight of some curled and sleeping animal; but when she touched her head and pressed, the presence disappeared from the co-ordinates of actual space. Now it was in the top right corner of her mind, and in her imagination she could tiptoe and raise her right hand to it. It was important, however, not to provoke it; once this lazy creature moved from the peripheries to the centre, then the knifing pains would obliterate all thought(...) She lay rigidly apprehensive, held at knife-point, knowing that fear would not let her sleep and that her only hope was in keeping still". Een slapend wild dier in je brein, dat wakker zou kunnen worden als je teveel beweegt of in het licht komt, om dan een ondraaglijke hoofdpijn te veroorzaken. Zo beschrijft Ian McEwan migraine in het boek 'Atonement'. Onderzoeker Peter Goadsby zou het waarschijnlijk niet oneens zijn met deze weergave van de ziekte. Volgens zijn theorie is de oorzaak van migraine geen lichamelijk verschijnsel, maar een hersenstoornis die ervoor zorgt dat je extreem gevoelig wordt voor zintuiglijke prikkels. Omdat de aandoening losstaat van een fysieke oorzaak, noemt Goadsby migraine een 'pijnlijke illusie': het is pijn die niet alleen in de hersenen gevoeld wordt, maar daar ook ontstaat. Volgens de klassieke theorie hebben migraine-patienten verwijde bloedvaten in de hersenvliezen, die de pijn zouden veroorzaken. Goadsby vind deze verklaring onbevredigend. Als het door de bloedvaten komt, waarom duurt het dan zo lang voordat vaatvernauwende medicijnen, zoals Immigran, enig effect hebben bij migraine? En hoe kan het dat lang niet alle patienten verwijde bloedvaten hebben? Goadsby's verklaring is dat verwijding van de bloedvaten niet de oorzaak, maar het gevolg is van migraine. Dat de verkrijgbare geneesmiddelen wel vaak werken, komt doordat zij een vicieuze cirkel doorbreken, niet doordat zij de hoofdoorzaak aanpakken. De werkelijke oorzaak van migraine, denkt Goadsby, is de verkeerde verwerking van zintuiglijke informatie door het brein. Hierdoor klinken de zachtste geluiden als explosies, is kaarslicht verblindend fel en kan de miniemste beweging een schokgolf veroorzaken. De sleutel zou gelegen zijn in de 'pons', een hersengebied dat onderdeel uitmaakt van de zogenaamde hersenstam. Dit gebied is betrokken bij tal van onbewuste lichaamsprocessen zoals ademhaling, slaap en bloeddruk. Ook de waarneming en verwerking van zintuiglijke informatie wordt geregeld in de hersenstam, zodat belangrijke informatie doorkomt, terwijl onbelangrijke prikkels genegeerd worden. Zo kun je schoenen dragen, zonder je er de hele dag van bewust te zijn. Migraine-patienten lijken juist hier een probleem te hebben. Bij hun is de hersenstam overactief, waardoor een kleine extra stimulus, zoals stress of een glas wijn, genoeg kan zijn om het hele systeem op hol te laten slaan. De neurologische stoornis zou altijd aanwezig kunnen zijn, met de migraine-aanval als zichtbaar topje van de ijsberg. Hersenscans laten zien dat de hersenstam inderdaad overactief is tijdens een migraine-aanval, maar verder is er nog geen hard bewijs voor de nieuwe theorie. Goadsby wil daarom de invloed van de hersenstam verder onderzoeken. Want als de oorzaak van migraine bij de hersenstam ligt, zou daar ook de oplossing kunnen liggen. En dat heeft gevolgen voor de zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen tegen migraine. In Noorderlicht Radio een gesprek met Peter Goadsby, gevolgd door een gesprek met Prof.Michel Ferrari, hoogleraar neurologie en migraine-expert aan het Leids Universitair Medisch Centrum. Ferrari vertelt onder meer over de erfelijke aanleg van migraine en geeft commentaar op de theorie van Goadsby. Ook vertellen twee vrouwen over hun ervaringen met migraine: de verzengende pijn, de visuele hallucinaties, de misselijkheid, de ongrijpare oorzaken en de geweldige opluchting als een aanval eindelijk voorbij is. --- NIEUWSBERICHTEN Wat willen papa en mama? Gevoelens en het verantwoordelijkheids-besef van ouders voor de opvoeding van hun kinderen komen in wetenschappelijke studies niet of nauwelijks aan de orde. De pedagogiek en de psychologie bekijkt opvoeding uitsluitend vanuit de positie van het kind: Wat wil het kind, wat voelt het kind, wat heeft het nodig, enzovoort. Dit constateert Alice van der Pas in een studie waarop zij onlangs aan de Vrije universiteit Amsterdam promoveerde. Ons inzicht in opvoeding van kinderen en de problemen daarbij is volgens van der Pas daarom beperkt en naief. Toch worden op basis van dat krakemikkige inzicht ingrijpende beslissingen genomen over kinderen en hun ouders. Alice van der Pas heeft een onderzoeksmodel ontworpen waarbij het perspectief van ouders wel meegenomen wordt. De verse doctor in de psychologie voorspelt dat haar bevindingen vergaande consequenties zullen hebben voor de hulpverlening aan kinderen en het beleid daarover. ***** Kijk voor het laatste nieuws over lichtgevende huisdieren, het verband tussen meteoriet-inslagen en het Christendom en bacterieel schoongemaakte fresco's bij 'Noorderlicht Nieuws'.