Argos
Waarom komen hoog opgeleide vluchtelingen niet aan werk?
Inleidende teksten:
AANKONDIGING
Asielzoekers komen meestal negatief in het nieuws. De asielcentra zijn te groot, te vol en, zo werd deze week in de Tweede Kamer geconstateerd, er komen veel te veel jonge asielzoekers, de zogenaamde AMA’s. Om nog maar te zwijgen over de criminaliteit van asielzoekers, waar de Groningse burgemeester Wallage weer alles van af weet. Maar, goed nieuws voor de asielzoekers, gisteren in de Volkskrant. Ze kunnen vaak goed voetballen. Voetbalmakelaars stropen de asielcentra af op zoek naar talent. En bij Feyenoord schijnt zelfs een illegaal in het eerste elftal te spelen.
Deze week werd ook bekend dat TPG, moederbedrijf van PTT-post als eerste bedrijf van plan is zelf de inburgeringscursussen voor allochtonen ter hand te nemen. De cursussen van TPG starten over enkele maanden in zes plaatsen in het land.
Onderzoekers hebben al eerder vastgesteld dat we over een aantal jaren asielzoekers hard nodig hebben om de economie draaiende te houden en in de toekomst de pensioenen te kunnen betalen. Zouden dit daarvan de eerste tekenen zijn?
Eén groep vluchtelingen waarvan je zou verwachten dat ze makkelijk aan werk moeten komen zijn de hoog opgeleiden onder met een verblijfsvergunning. Maar zo eenvoudig zit de wereld niet in elkaar. Luistert u naar onze eigen hoog opgeleiden van de VPRO, luistert u naar Argos
Tekst 1
Ruziera Magfuza, KNO-arts uit Tadzjikistan. Zij is zeven jaar in Nederland en wanhopig op zoek naar werk. Het nijpend tekort aan verplegend personeel heeft een aantal ziekenhuizen tot originele initiatieven gebracht: er werd geworven in Zuid-Afrika, Indonesië en op de Filipijnen. Met wisselend succes. De Indonesische verpleegkundigen bleken toch minder goed Nederlands te spreken dan was beloofd en ook met de Zuid-Afrikaanse verpleegsters liep het niet goed af.
Tekst 2
De heer Ockels van uitzendbureau Randstad in het journaal van 20 december vorig jaar.
Van verschillende kanten kwam er kritiek op het initiatief van de ziekenhuizen. De Tweede Kamer sprak zich uit tegen het werven van verpleegkundigen uit derdewereldlanden omdat de mensen dáár harder nodig zijn.
Maar waarom verpleegkundigen van ver halen als in Nederland duizenden gediplomeerde vluchtelingen rondlopen? Waarom is het voor hoog-opgeleide vluchtelingen ( mensen met een verblijfsvergunning) zo moeilijk om in Nederland werk te vinden?
Vandaag in Argos een onderzoek naar de situatie van vluchtelingen met een diploma.
Tekst 3
We zitten in een halfverlaten buurthuis in een moderne wijk in Haarlem. Hier huist het Sibio, de Stichting voor Interculturele Bedrijfsaspecten en Intercultureel Ondernemerschap. Het Sibio begeleidt buitenlandse werklozen met een medische achtergrond naar een opleiding of een baan. In de praktijk werken ze vooral voor vluchtelingen.
Midden tussen de stapels dossiers zit Patricia Beversluis. Vandaag houdt ze een intake dag.
Tegenover haar zit een tengere vrouw van 37 jaar. Ruziera Magfuza.
Tekst 4
Ruziera Magfuza, ze is sinds 1994 in Nederland. Ze heeft natuurlijk wel meegedaan aan het inburgeringstraject dat elke nieuwkomer moet volgen sinds de invoering van de WIN, de Wet Nieuwkomers, in 1998. Maar ondanks haar hoge opleiding heeft ze nog steeds geen gepaste bijscholing, en geen werk. Is het verhaal van mevrouw Magfuza een uitzondering, vragen we aan Patricia Beversluis.
Tekst 5
Door het ontbreken van een gerichte aanpak blijven de vluchtelingen, ook de hooggeschoolden onder hen, vaak doelloos rondhangen.
Voor hen was het extra wrang om te horen dat de noodsituatie in de Nederlandse ziekenhuizen zo groot is dat contractarbeiders geronseld worden in derdewereldlanden.
Het begon in mei vorig jaar toen bekend werd dat Haagse zorginstellingen gestart waren met de werving van verpleegkundigen op de Filipijnen.
Enkele maanden later haalde de Stichting Mata Hari tientallen verpleegkundigen uit Indonesië, onder andere voor het Medisch Centrum Rijnmond Zuid in Rotterdam en het Rode Kruis Ziekenhuis in den Haag. In Den Haag werden ze al snel weer ontslagen. Acht van hen spanden in januari van dit jaar een rechtszaak aan waarin ze dat ontslag aanvochten Zij worden misschien opgevangen in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam.
In september vorig jaar kwamen zeventien verpleegkundigen uit Zuid Afrika in Nederland aan om te gaan werken bij het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam.
Bij haar eerste bezoek aan haar nieuwe werkgever keek één van hen, Julian Hulwane uit Soweto, haar ogen uit.
Tekst 6
Een fragment uit het NOS-journaal van 5 september vorig jaar.
Heimwee, taalproblemen en ongeschiktheid maakten dat het experiment met de Zuid-Afrikaanse verpleegkundigen voor de meeste betrokkenen op een grote teleurstelling uitliep. Patricia Beversluis van de SIBIO.
Tekst 7
Ruziera Magfuza, die bij het interview met Beversluis aanwezig is, kan het maar niet begrijpen.
Dus (spreek uit: Duus) Versloot is coördinator van een netwerk van organisaties dat zich bezig houdt met het vergelijken van buitenlandse diploma’s op HBO en universitair niveau met Nederlandse diploma’s. Op die manier moet zij de waarde van de in het buitenland behaalde diploma’s vaststellen. Versloot werkt bij het adviesbureau Octant.
Tekst 8
Het gaat om enkele duizenden mensen, schat Dus Versloot.
De afgelopen weken hebben wij geprobeerd te achterhalen hoeveel werkloze vluchtelingen met een hoge opleiding er in Nederland zijn. Tot onze verbazing is er geen enkele instantie in Nederland die dat cijfer kan geven. Sommigen durven wel een schatting aan, zoals Dus Versloot van Octant, maar het exacte cijfer wordt nergens bijgehouden. Bij de experts op dit gebied, de Arbeidsvoorziening kan men wel cijfers geven over aantallen werklozen maar daar wordt de nationaliteit niet geregistreerd en ook niet welke verblijfstitel iemand heeft.
Bij vluchtelingenorganisaties, de Immigratie en Naturalisatiedienst, het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en gemeentes kon men ons niet helpen. We hebben hier te maken met een onzichtbare groep. Daarom is het erg moeilijk om hiervoor gericht beleid te maken. Fred Nachtegaal is vestigingsmanager arbeidsvoorziening Amsterdam Oost. Hij is verantwoordelijk voor de opvang van nieuwkomers bij de arbeidsbureaus in heel Amsterdam. Nachtegaal schets de moedeloos makende weg die een vluchteling daar wacht.
Tekst 9
Het is maar net bij welke consulent de vluchteling terechtkomt, zegt Fred Nachtegaal van Arbeidsvoorziening Amsterdam Oost. Patricia Beversluis van de SIBIO, de Stichting die buitenlandse werklozen met een medische achtergrond begeleidt, wordt in de praktijk geconfronteerd met de gevolgen.
Tekst 10
Fred Nachtegaal zoekt naar een verklaring voor de doolhof waarin de vluchtelingen terechtkomen.
Tekst 11
U luistert naar radio 1, de VPRO, het programma Argos. Vandaag over de situatie van hoog opgeleide werkloze vluchtelingen in Nederland.
Bij de SIBIO in Haarlem staat inmiddels de volgende klant voor een intakegesprek klaar.
Tekst 12
Deze week kreeg het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een hoopvol rapport aangeboden door De CIBA, het Commissie Instroom Buitenlandse Artsen, dat is commissie waarin de acht medische faculteiten van de Nederlandse universiteiten samenwerken.
Het CIBA is opgericht in 1996 naar aanleiding van de groeiende vraag naar opleidingsplaatsen voor artsen van buiten de Europese Unie, meestal gaat het dan om vluchtelingen. Omdat het ministerie niets geregeld had hebben de universiteiten dat zelf maar ter hand genomen. Sinds 1996 zijn door het CIBA ongeveer 500 buitenlandse artsen op een Nederlandse universiteit bijgeschoold. In het rapport dat deze week is uitgekomen beschrijven de onderzoekers wat er van deze artsen terecht is gekomen. Onderzoeker Paul Herfs.
Tekst 13
Onderzoeker Herfs van het CIBA. Een gerichte aanpak werkt, zo blijkt uit het onderzoek van de CIBA. Het CIBA pleit in haar rapport voor een uitbreiding van de mogelijkheden om artsen op een Nederlandse universiteit te plaatsen. Want ze moeten steeds vaker geschikte kandidaten afwijzen omdat er geen plaats voor ze is. Een slechte zaak, zegt Herfs, zeker gezien het dreigende tekort aan artsen. Het CIBA roept het ministerie op haar verantwoordelijkheid in deze te nemen. Oorspronkelijk beloofde een woordvoerder van dat men bezig was met het formuleren van een antwoord. Maar uiteindelijk slaagde zij er tot gisteren niet in om te achterhalen wat de minister met de aanbevelingen uit het rapport gaat doen.
Tot slot Dus Versloot van adviesbureau Octant.
AFKONDIGING
We hebben natuurlijk ook geprobeerd om een reactie te krijgen van de ziekenhuizen die de afgelopen maanden buitenlandse verpleegkundigen naar Nederland gehaald hebben. Maar daar hebben ze zoveel pers over de vloer gehad de laatste tijd dat niemand bereid was onze vragen te beantwoorden.
Argos werd deze week gemaakt door Gülnaz Aslan, Annemiek van der Laan, Huub Jaspers, Bert Vervoren, Berry Kamer, Rinse Blanksma en Kees van den Bosch