Argos
De dood van een psychiatrisch asielzoeker
IND gaat onzorgvuldig om met asielzoekers met psychische stoornissen.
Palestijnse vluchteling die in oktober zelfmoord pleegde had niet zonder begeleiding gehoord mogen worden...
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) van het Ministerie van Justitie gaat onzorgvuldig om met asielzoekers met psychische stoornissen. Dit zegt prof. Van Kalmthout vandaag in het VPRO-radioprogramma Argos. Van Kalmthout reageert op het dossier van de Palestijnse vluchteling Emad Fatihy Kafil Salem, dat Argos in handen kreeg. De Palestijn pleegde in oktober 1999 zelfmoord in zijn woning in Veendam. Kort daarvoor was hij zonder begeleiding van een hulpverlener door de IND gehoord, terwijl dit door verschillende artsen nadrukkelijk was ontraden. Een van deze artsen, C. de Ruiter, verwijt de IND zelfs minachting voor de beroepsgroep..
Er is kennelijk een enorme druk geweest om de heer Fatihy Nederland uitgezet te krijgen,concludeert Van Kalmthout die het dossier voor Argos bekeek. Volgens hem waren er gegronde medische redenen om heel zorgvuldig met de heer Fatihy om te springen, maar die zorgvuldigheid is niet in acht genomen.. Van Kalmthout is hoogleraar penitentiair recht aan de Katholieke Universiteit Brabant en tevens voorzitter van de commissie van toezicht van de vreemdelingengevangenis Willem II in Tilburg. Hij zegt dat het voor artsen en hulpverleners soms heel moeilijk is om de verhorende instanties ervan te overtuigen dat er gegronde medische redenen zijn om zorgvuldig met iemand om te gaan en eventueel een uitzettingsprocedure stop te zetten. Van Kalmthout betreurt het dat de IND geen excuses heeft aangeboden voor de manier waarop met Fatihy is omgesprongen.
Ook Evert Bloemen, als arts verbonden aan Faros, een organisatie die asielzoekers begeleidt, klaagt over de wijze waarop justitie omspringt met psychisch zieke asielzoekers. .Als ik kijk naar mijn eigen patiënten dan zijn er een heleboel mensen die al jaren in Nederland zijn, waarbij medische en psychische klachten steeds meer op de voorgrond komen, waar niets mee gebeurt. Het lijkt alsof die zaken gewoon ergens liggen te rusten op een plank. Soms wordt er niet eens een medisch adviseur ingeschakeld en dat is in strijd met de werkinstructie van de IND. Bloemen noemt de handelwijze van de IND in het geval van Fatihy absoluut fout. Er lag volgens hem een duidelijk medisch advies en daar had de IND rekening mee moeten houden. Dit is echt een heel slechte zaak, zegt Bloemen.
De arts die als laatste contact heeft gehad met Fatihy, J. van Veen, legt een verband tussen zijn zelfdoding en de wijze waarop hij door de IND is gehoord. Van Kalmthout vindt deze conclusie op grond van zijn lezing van het dossier - niet onterecht. In alle berichten van de artsen is gewaarschuwd dat suïcide een heel groot risico is. Er wordt nadrukkelijk gewaarschuwd om hem niet opnieuw te horen, zeker niet zonder begeleiding. Als deze adviezen dan genegeerd worden en er gebeurt wat een viertal artsen heeft voorspeld, dan is het heel tragisch om te constateren dat zij het gelijk aan hun zijde hebben. Als een bundeling van artsen nog niet serieus genomen wordt, dan kun je je afvragen in welke gevallen iets nog wel serieus genomen wordt. Aldus hoogleraar Van Kalmthout.
De IND zegt op grond van telefonisch contact met een van de betrokken artsen de stellige indruk te hebben gekregen dat er geen bezwaar bestond tegen het horen van Fatihy zonder begeleiding. Daarom is dat ook gebeurd. Volgens de IND vraagt inmiddels de helft van de asielzoekers een vergunning aan op basis van psychische problemen. Het Ministerie van Justitie komt dit najaar met een traumanotitie. Daarin worden richtlijnen gegeven hoe om te gaan met asielzoekers met psychische problemen. Op dit moment is de IND als organisatie niet ingericht op deze
problematiek., zegt woordvoerder C. Menten.
Telefoon redactie Argos: 035 67 12 360 (eventueel Voice Mail inspreken)