De Plek 9-06-1998
*Maatpolder aan de Eem* X=149/150, Y=474/473
Nederlanders zijn gewend aan polderland met boerderijen. Wie fietst door de polder bij Eemnes en bij Eemdijk het pontje neemt vallen de boerderijen dan ook niet op. Wie beter kijkt ziet dat de boerderijen spiksplinternieuw zijn. Een enkele is zelfs nog niet bewoond. De boer werkt er al wel, maar zijn gezin heeft moeite het gezellige dorp te verruilen voor de kale vlakte. Hinderwet en schaalvergroting in het agrarisch bedrijf maakten ruilverkaveling noodzakelijk. De betrokken boeren zijn veelal afkomstig uit de voormalige boerendorpen Laren en Blaricum. Daar trekt de mestlucht inmiddels op en wat rest zijn rustieke dorpen, in zwang bij de nieuwe rijken. Voor veel agrariërs was de Ruilverkaveling Eemland een zegen: ze hoefden niet meer van hot naar her te rijden dankzij de aaneengesloten kavels. Of de laatste verplaatsing doorgaat hangt af van de Raad van State; bewoners van Eemnes wensen geen verdere aantasting van de leegte van de polder.
Verdere informatie:
Al rond '77 was duidelijk dat er iets moest gebeuren in de Eempolder. Vanwege de hinderwet moesten boeren weg uit de boerendorpen Eemnes, Laren en Blaricum. Verder stelde de schaalvergroting in de agrarische sector eisen aan de bedrijfsvoering. En boeren hadden her en der verspreid over de polder percelen land, wat heel veel tijd kostte. Karakteristiek en uniek voor de Eempolder was dat hij onbewoond was. Alle boerenbedrijven zaten langs de Wakkerendijk, of in de dorpen. Er is een aantal randvoorwaarden afgesproken voor de ruilverkaveling, nodig voor een sterke landbouw:
* behoud openheid van het gebied
* behoud schoon kwelwater
* creëren vogelgebieden (plasdrasgebied). (wordt nu ca. 415 ha. van de 8000 ha polder).
Er werd een landinrichtingscommissie gevormd uit alle betrokken partijen: bewoners, natuurbeschermers, agrariërs, gemeenten, provincie, Waterschap, die de uitgangspunten voor de komende ruilverkaveling op een rijtje ging zetten. Deze uitgangspunten werden in 1988 voorgelegd aan alle betrokkenen. 75% van de betrokken bewoners en omwonenden stemde voor die uitgangspunten.
Ooit was bedacht dat er ca. 48 verplaatsingen nodig zouden zijn. Tot nu toe zijn er 32 gerealiseerd. Nog één staat op de agenda, en daarover loopt nu een zaak bij de Raad van State. Voor onze kilometer hebben we een stuk polder gekozen vlakbij het sluisje naar de Eem, waar enkele nieuwe boerderijen staan maar waar nog één overplaatsing moet gaan plaatsvinden, die van boer Groenestein, waarover een zaak loopt bij de Raad van State. Ook in deze kilometer bevindt zich een stukje natuurontwikkeling.
Marjoke heeft gesproken met:
* De voorzitter van de Landinrichtingscommissie, T. Roodhart, over de uitgangspunten van de landinrichtingscie en het hele proces van landinrichting.
* Rick Nieuwerf van Natuurmonumenten. Over het moerassig natuurgebiedje waar de lepelaar al is gesignaleerd. Een boer kankerde al dat er allemaal troep van dit natuurgebiedje naar zijn land komt overwaaien.
* De Blaricumse Boer Frans Rigter. Hij heeft drie kinderen van 10-15 jaar, een vrouw en 75 koeien. Al in '91 werd hij overgeplaatst, en zijn huis werd gebouwd in 1992. Maar nog steeds is hij niet verhuisd. Het probleem is dat het moeilijk is vrouw en kinderen mee te krijgen. Tot nu toe moest hij altijd heel veel heen en weer rijden naar zijn verschillende kavels. Nu moet hij nog steeds vaak, ook midden in de nacht, naar zijn bedrijf voor schapen die jongen of zieke koeien of wat dan ook. Hij woont nu nog in Blaricum. Zijn vrouw vindt het gezellig in Blaricum en ze vinden het problematisch als de kinderen zo'n eind langs de landbouwwegen in de polder moeten rijden. Kortom: dilemma's te over.
* Tandarts Victor Arnolds, voorzitter van een Eemnesser Stichting tot behoud van het sluisje en omgeving. Als zij er niet waren, zegt-ie, was het sluisje er niet meer geweest. Hij is ook voor behoud van het landschap rondom het sluisje, en juist daar wordt Groenestein vanuit Blaricum naar toe verplaatst. Dus is daartegen een procedure bij de Raad van State gestart, waar 11 juni een uitspraak van komt.
* De Eemnesser Cockie Eek. Zij maakt een film, Polderziel, over de polder, die wordt vertoond in de Eemnesse feestweek. Over de schoonheid en de ziel van de polder. Zij heeft alle voorgesprekken en research gedaan. Ze omschrijft haar film als een speurtocht naar de polderziel. Ze vraagt de mensen wat ze voor gevoel hebben bij de polder. Veel vrouwen hebben poldervrees: te kaal? dreigend? Boeren planten bomen rond hun erf, omdat ze de polder te kaal vinden. "Het ware poldergevoel beleef je alleen als je alleen bent." Wat houdt het ware poldergevoel in?