Ongehoord
Vladimir Vysotski, de Russische volksheld
Ronald van den Boogaard in Moskou op de begraafplaats Vagankovskoje, waar in 1980 de Russische volksheld Vladimir Vysotski begraven werd. Het graf van een Russische bard. Een plek die voor miljoenen Russen een echte bedevaartsplaats geworden is.
Van den Boogaard schreef over Vysotski:
Als u nog nooit van Vladimir Vyssotski heeft gehoord, luister dan eerst eens naar zijn stem. Die dynamiek, dat temperament, die geteisterde hartverscheurende stem!
Toen ik dat voor ’t eerst hoorde voelde ik het tot diep in mijn ruggenmerg. Met die man moest iets aan de hand zijn! Dit was dus het fenomeen Vladimir Vysotski, gevierd acteur maar een nog groter zanger en tekstdichter. Ruslands grootste volksheld, die onder het benauwde en totalitaire Breznjev-regime in de Sovjet-Unie dissidente teksten maakte, maar nooit werd vervolgd omdat hij te populair was.
Hij overleed op 25 juli 1980. Hartstilstand. Veroorzaakt door overmatig drank- en drugsmisbruik. Hij was pas 42.
Vladimir Vysotski -ook wel liefkozend Volodia genoemd- werd tegen alle regels in begraven op het Vagankovskoje kerkhof aan de rand van het centrum van Moskou. Er was naar schatting een half miljoen mensen.
Nu is zijn graf een bedevaartsplek waar Russen uit alle delen van de voormalige Sovjet-Unie in alle rust vooral op zondag bijeenkomen. Vysotski maakte zo’n 700 songteksten. Daarvan werden er in de Sovjet-Unie maar vijf op een 45-toeren plaatje geproduceerd. Zijn overige teksten werden verboden. Hij mocht officieel ook niet optreden als zanger. Als hij onder het publiek kwam ging dat onder de noemer ’ontmoeting met de acteur Vysotski’. Maar natuurlijk zong hij in die onnavolgbare stijl zijn liederen, waarbij hij zichzelf op de gitaar begeleidde.
Mensen maakten illegaal opnames. Cassettebandjes werden keer op keer gekopieerd en zo ontstond er een enorm reservoir aan bandjes, waarin druk gehandeld werd.
Bij de ingang van het kerkhof is een stalletje waar je die bandjes voor een paar roebel nog steeds kunt kopen.
Zijn bekendste lied is De Wolvenjacht. Dit lied werd namelijk niet verboden. Het gaat over jagers, die een gebied met rode vlaggen hebben uitgezet om te verhinderen dat de wolven zullen ontsnappen. Maar de leider van de roedel breekt uit, waarna alle wolven volgen en de jagers het nakijken hebben. Hoewel de symboliek duidelijk is, meenden de communistische leiders zichzelf in de ontsnapte wolf te herkennen, zodat ze het lied niet verboden.