Argos
Argos over Oranje
Speciale Argos over het Koninklijk Huis ter gelegenheid van Koninginnedag.
Met een interview met Oranjedeskundige Geert Mak over de mogelijke opvolging van Koningin Beatrix door Prins Willem Alexander, en over de vraag of er serieuze journalistiek over het Koninklijk Huis wordt bedreven.
En een interview met Gijs van der Wiel, voormalig directeur van de Rijks Voorlichtingsdienst over de positie van Prins Willem Alexander en over de kans dat hij koning van Nederland wordt.
Deze Argos wordt onderbroken door uitzendingen van de Gezamenlijkheid ivm de verjaardag van HM de Koningin.
Inleidende teksten:
Inleidende tekst omroeper Cor Galis:
Welaan, hier is de republikeinse VPRO, hier is radio 1.
Fijn dat U er bent want ook deze middag valt ons, uitgerekend ons, de eer te beurt U verslag te doen van het jaarlijkse bezoek van de koningin aan het Volk. Vanmiddag het volk in Sneek. Nu ja, de eer te beurt? Eigenlijk is het meer zo dat Koninginnedag toevallig dit jaar in onze zendtijd valt. We zijn dus als het ware, neemt U mij niet kwalijk majesteit, een beetje de lul.
Onze uitzendingen worden bruut onderbroken door bijdragen van, 'de gezamenlijkheid'. Ja, ja 'de gezamenlijkheid' zo noemen ze dat hier in Hilversum. 'De gezamenlijkheid', wat een onsmakelijke woord is dat eigenlijk, net zo'n soort woord als 'boterhamworst'.
Maar goed, waar was ik gebleven?
Flitsen, het komende uur, flitsen van het bezoek van hare majesteit aan Sneek. De redactie van ARGOS, het programma dat U normaal op dit tijdstip hoort, heeft eieren voor haar geld gekozen, er valt immers vandaag toch niet tegen de oranje-koorts op te roeien. Daarom een sterk aangepast programma, een 'licht verteerbare intellectueel verantwoorde omlijsting' van de oranje flitsen.
Ja, ja, een 'licht verteerbare intellectueel verantwoorde omlijsting' van de oranje flitsen, wat moet ik me daar bij voorstellen?
Ah, ja, ... dat gaat natuurlijk niet meer over het hoedje maar over wat er onder het hoedje van hare majesteit zit. Juist ja.
Laat maar horen, Hans Simonse, kom er maar in met je ARGOS-equipe!
En denk erom he, .... niet keten! Nou, ja...., niet teveel keten.
Inleiding:
Over de prins van Oranje zijn drie flinterdunne boekjes verschenen. Van Rubinstein als 'poet laureate', de beruchte columns 'van' de prins in Propria Cures -veel onrust te weeg gebracht bij de RVD- en een van de riool-journalist Marc Jacobs die zich vooral baseerde op de voorgaande twee boekjes en alle prut van Privé en dergelijke.
RUBINSTEINS BOEKJE
Alex zegt dat hij vrije partnerkeuze wil, anders neemt hij afstand van de troon. pag.16
van der Wiel.
Gijs van der Wiel was 15 jaar directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst. Hij diende onder drie koninginnen, Wilhelmina, Juliana en Beatrix. Hij kent dus, als geen ander, het koningshuis.
Maar de RVD is voorzichtig en behoedzaam, zo dus ook, al is hij al 10 jaar gepensioneerd, de oude van der Wiel.
We speken hem, belendend aan het 'torentje van Lubbers' in de ontvangstruimte van de RVD op het Haagse Binnenhof.
Een ouderwets staatsportret van Juliana en Bernard, beiden gehuld in hermelijn en twee moderne, grote zwart- wit tekeningen van Beatrix en Claus aan de muur.
Hoe zeker is het dat Willem Alexander inderdaad onze nieuwe koning wordt
Tekst:.
Over Willem-Alexander is het wat lastig om direct te praten.
Dus verkennen we de grenzen van de hedendaagse monarchie maar aan de hand van de eventuele huwelijkskandidate van onze toekomstige koning. Max van Weezel en Babette Niemel spraken met van der Wiel.
(Beatrix moet bereid zijn de keuze van Alexander bij de minister-president te verdedigen. Uiteindelijk moet het kabinet een onderzoek instellen. Zou de religie van het meiske een reden kunnen zijn? Kan ik me niet voorstellen. Buitenkerkelijk misschien beter dan van en bepaalde kerk. De prins heeft zich daar tot nu toe ook weinig van aangetrokken. Het zou geen eenvoudige zaak zijn als de prins met een Hindoe meisje aan zou komen. Van adel zijn is minder belangrijk dan dat ze Nederlands Hervormd is. Het kan volgens van der Wiel ook beter geen homopartner worden.)
Opzet interview Geert Mak:
Met Geert doorpraten over hoe het precies staatsrechtelijk zit.
Elk lid van het Koninklijk huis die in aanmerking komt voor erfopvolging, dient, voor zijn of haar huwelijk, toestemming te krijgen van de Raad van State. Dit is geregeld in de toestemmingswet.(Eventueel staatrechtsgeleerde, RVD faxt precieze tekst van de wet.)
Bij Irene is die toestemming niet verleend. Volgens van der Wiel omdat zij betrokken partijen confronteerde met het huwelijk, niet omdat zij zich bekeerde tot het katholieke geloof. Weer volgens van der Wiel: risico aan andere religie, irene bijvoorbeeld werd na bekering regelmatig gevraagd linten door te knippen bij grote, katholieke, ondernemingen. Trachtten haar dus voor hun katholieke kar te spannen. Spanning tussen katholieke en protestantse volksdeel. Nu misschien wel weggeëbd, maar historisch en speelt dus, volgens de oude, zeker wel door.
Onderzoeksresultaten.70% van de Nederlanders vindt dat de monarchie voortgezet dient te worden. Volgens van der Wiel is de 'vrijheid' van het staatshoofd gebonden aan wat wel en niet kan volgens het Nederlandse volk! De bevolking bepaalt dus, voor een groot deel, de 'vrijheid' van de vorst of vorstin.
Over het maatschappelijk draagvlak. Zou hij bijvoorbeeld een vriend mogen hebben? Max vraagt dat al, maar wat vindt Geert?(denk aan affaire met Claus, die werd gesignaleerd in homobar in New-York).
Bij vraag over hindoe of moslim (Max noemt vreemd genoeg niet joods!!!) maakt van der Wiel een impliciet onderscheid tussen religie en cultuur.
Zoals Claus Bea heeft aangevuld in de uitoefening van haar taak, zou een slimme vrouw bij Alex van levensbelang kunnen zijn. Dus over de, vermeende, domheid' van de prins. Slecht interesse voor sport, - Elfstedentocht, piloot, marathon New-York-. Tot nu toe is van een intellectuele belangstelling niets gebleken.
(van der Wiel: 'ik heb het gevoel dat de Elfstedentocht hem meer op het lijf is geschreven dan een dissertatie over het 'AL'.)
Geert confronteren met Bea's dufheid voor haar troonsbestijging. Tot haar veertigste, toen ze koningin werd, vond men haar ook niets. Kan een vorst zich niet pas waarmaken wanneer 'de taak' aanvaard wordt?
Volgens van der Wiel is het koningschap een weinig benijdenswaardige functie, alleen al om die reden is het helemaal niet denkbeeldig dat een kroonprins eens zegt: Nee dank U.
Dat kan hij natuurlijk ook doen door expres met een "verkeerd" meisje te trouwen.
Van der Wiel fietst steeds om de capaciteiten van Alex heen. Maar wat wij tot nu toe van hem hebben mogen aanschouwen is bar en boos met Aruba als dramatisch hoogtepunt. Dus dat opkijken tegen die veel geroemde moeder is maar goed ook en heel reëel. In een interview met Hella Haasse, ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van Bea, zei hij, nadat Claus het had gehad over haar perfectionisme :
'Ik vind het bijna beangstigend, wat ik zo knap vind bij haar is de inzet voor haar functie en haar gezin. Maar het benauwt me nog niet, want het duurt nog heel lang. Ik moet het ontwikkelen, ben blij als ik het kan evenaren.'
Dat gaat dus niet lukken. Wat deed hij zoal voor die gage van jaarlijks 1,5 miljoen gulden?
(Zie lijstje RVD vanaf oktober) Weinig dus.
Deze zomer moet hij afstuderen. Hij kocht net een huis van zijn oma, naast het paleis van zijn moeder, in Den-Haag. Daaruit mag je opmaken dat hij de gooi naar de troon door gaat zetten. Hoe vaak was hij bij de Raad van State om zich te laten informeren.
Hoe bereidt onze toekomstige koning zich voor?
Hans-Maarten van den Brink is redacteur voor de NRC in Spanje. Heeft wel eens contact gehad met Koninklijk Huis.(Nl bij receptie in het Paleis op de Dam. Daar liet Beatrix zich negatief uit over de capaciteiten van de kroonprins. Ik geloof dat dat geen publieke info is volgens Hans-Maarten, maar alla.)
Als rechtgeaard burger maakt hij zich ernstige zorgen over de capaciteiten van onze prins. In Spanje werd het Prinsenkind vanaf zijn geboorte grondig voorbereid op zijn toekomstige taak. Luistert U naar een column van Hans-Maarten van den Brink over de Spaanse kroonprins Phillip de Bourbon vanuit Madrid.
Anjeta Weiser uit Noorwegen was jarenlang correspondent voor de Noorse media in Nederland. Nu is ze terug maar daar komt dat accent dus vandaan.
Zij staat dichter bij haar 19 jarige kroonprins, met de tongbrekende naam Hoäkommagnus, voor intimi Hoekom. De zonen van haar baas nl. zaten bij de Noorse kroonprins op school.
Zijn oudste zuster, Martha-Louise, zou een leuke huwelijkskandidate zijn voor de prins. Bij de Noren gaat de jongen voor het meisje. Heel ouderwets.