OVT

OVT 26 maart 2017

Deze week in OVT: een nieuwe koude oorlog? En ook bij ons Boekenweek, met historica Inger Leemans over pornopioniers in de zeventiende eeuw en Marita Mathijsen over de 'gemaskerde' negentiende eeuw, de column van Alexander Münninghoff, met Marjoleine de Vos op zoek naar onsterfelijkheid in antieke mythen, de dreigende sluiting van het Domela Nieuwenhuis Museum in Heerenveen, Bart Funnekotter met boeken en in Het Spoor Terug; de roemruchte bestseller Ik Jan Cremer.

nieuwe koude oorlog

Deze week vertrokken 270 Nederlandse soldaten naar Rukla in Litouwen, om ter plekke de Russen preventief af te schrikken. De Hollandse jongens gaan in een groot bataljon hun Europese bescherm taak uitvoeren. Kan ons leger nog wel klassiek afschrikken, vechten en optreden, na jaren van vredesmissies en politieagent spelen zonder rugdekking? Een grens beschermen tegen een oprukkende vijand uit het Oosten: Hoe deden we dat vroeger ook alweer tijdens de Koude Oorlog? Toen zag ons leger er toch nog héél anders uit?

Militair-historicus Herman Roozenbeek van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie is te gast.

pornopioniers

Frankrijk had Markies de Sade, wij hadden onze eigen verlichte pornografen. Al aan het eind van de zeventiende eeuw deden zij een boekje open over het onzedelijke leven van de brave vaderlandse burger, ‘die vooral zijn onderkant achterna schijnt te lopen’.
Historica Inger Leemans schreef alweer drie jaar geleden het standaardwerk over onze pornopioniers. In het kader van het thema van de boekenweek, verboden vruchten, komt zij vertellen over schelmenromans en stoutigheden als amusement en maatschappijkritiek.

Leemans sprak eerder in de HUMAN-podcastserie Bedvogels over porno in de Gouden Eeuw.

En om dat we voor één week nooit genoeg krijgen van klein menselijk relationeel vuil, komt Neerlandica en historica Marita Mathijsen praten over haar klassieker ‘De Gemaskerde Eeuw.’ De eeuw, kortom, waarin men deed alsof niemand naar verboden vruchten verlangde. Maar ondertussen had Jacob van Lennep op z’n minst drie buitenechtelijke kinderen rondlopen en trouwde Johannes Kneppelhout -- van de Klikspaan  -- met zijn nichtje om zijn homoseksuele aanvechtingen eronder te houden.
Kortom, nog een verboden vruchtgesprek.

 

column

De column is deze week van Alexander Münninghoff.

eeuwig niet doodgaan

Onsterfelijkheid zocht men ook al in de klassieke oudheid. Een gang naar het onbekende eeuwige betekende toen afdalen met een muntje onder de tong of soortgelijks en het beste ervan hopen. De mensen, zelfs een Achilles en een Alexander, gingen dood en ondertussen waren de goden lekker onsterfelijk.
En toch. Uit alle mythen en verhalen uit de oudheid blijkt eeuwige overlevingsdrang.
NRC-journalist Marjoleine de Vos schreef met ‘Afdalingen’ het essay van de Week van de Klassieken, de auteur is te gast. 

verlosser zonder museum

We hebben nog nauwelijks een sociaaldemocratie over en als het een beetje tegenzit straks ook geen Domela Nieuwenhuis Museum meer. Want het museum van de apostel der arbeiders wordt door bezuinigingen in haar bestaan bedreigd. De gemeente Heerenveen namelijk is voornemens ernstig te korten op de jaarlijkse subsidie op het museum over Us Verlosser.
Domela Nieuwenhuis-kenner Bert Altena komt praten over historisch belang van het museum en van Domela.

OVT met boeken

Onze recensent Bart Funnekotter bespreekt de nieuwste historische boeken. Met ditmaal: ‘Maart 1917. Op de rand van oorlog en revolutie’ van Will Englund;  ‘De verovering van de Rockies’ van Robert Kaplan; ‘Over tirannie’ van Timothy Snyder; en ‘De Opvolger. Tiberius en de triomf van het Romeinse keizerrijk’ van Willemijn van Dijk.

het spoor terug: ik jan cremer

Het was een ‘verboden vrucht’ en het was een zelfbenoemde bestseller. De helft van Nederland las het met rode oortjes, de andere helft moest er letterlijk van overgeven. De anti-Jannen schreven dreigbrieven naar zijn moeder en maakten stampij bij de verzetsuitgeverij De Bezige Bij die dit vieze boek uitgaf.
In het kader van de boekenweek in het Spoor Terug een herhaling van een programma over ‘Ik Jan Cremer’. Besproken door Wim Berkelaar, Xandra Schutte en Bertram Mourits in de zomer van 2007.