Noorderlicht Radio 30 juni 2009
Brandstof uit water en lucht Ooit raken olie en gas op, dus als we auto willen blijven rijden moeten we een list verzinnen. De Leidse hoogleraar biofysische organische chemie Huub de Groot heeft dat gedaan: hij wil uit lucht en water brandstof maken, zoals planten al miljoenen jaren doen. De Groot wil dat kunstje, fotosynthese, nadoen: met behulp van zonlicht wil hij CO2 en water omzetten in koolwaterstoffen die als brandstof kunnen dienen. Gas, benzine en diesel dus. Op die manier haal je veel efficiënter energie uit zonlicht dan met biomassa of biobrandstoffen. Door die brandstoffen weer op te stoken, stoot je weliswaar weer CO2 de atmosfeer is, maar die gebruik je vervolgens weer om nieuwe brandstof te maken. Het proces is dus CO2-neutraal. De eerste stap in dat proces is nu gezet: de groep van De Groot is erin geslaagd een antenne te maken die zonlicht opvangt en zeer efficiënt omzet in energie. Hij heeft daarvoor het chlorofyl van de alg Spirulina (bekend van de pilletjes in de gezondheidswinkel) gecombineerd met dat van bacteriën die rond black smokers leven, warmwaterbronnen op de bodem van de diepzee. Die bacteriën kunnen minimale hoeveelheden licht omzetten in energie en zijn dus veel efficiënter dan planten op het land. Het probleem is dat ze alleen gevoelig zijn voor rood licht. De Groot is erin geslaagd de eigenschappen van het bacteriële chlorofyl te combineren met die van de Spirulina. Dit kunstmatige chlorofyl is net zo efficiënt is als dat van de onderzeebacteriën, maar is gevoelig voor gewoon zonlicht. Nu moet De Groot nog een manier vinden om met de gewonnen zonne-energie CO2 uit de lucht om te zetten in brandstof. Dat wordt de volgende uitdaging. ----- Astronautenhoofdpijn Astronauten hebben in de ruimte vaak last van hoofdpijn. Doorgaans wordt dat beschouwd als onderdeel van Space Motion Sickness, ruimteziekte. Michel Ferrari, hoogleraar neurologie aan de Leidse universiteit, ontdekte dat de twee kwalen niets met elkaar te maken hebben en kwam de oorzaak van de pijn op het spoor. ----- Grutto’s met zender Elk jaar vertrekken de grutto’s uit Friesland om in West Afrika te overwinteren, maar tot nu toe wist niemand via welke route ze vliegen en hoe lang ze over de reis doen. Maar sinds kort worden de beestjes met zenders uitgerust. En nu blijkt dat ze in twee etmalen non stop naar Guinee Bissau kunnen vliegen. Ecoloog Eddy Wymenga deed onderzoek naar de daar neergestreken grutto’s en vertelt erover in Noorderlicht Radio.