Nu een Grexit lijkt te zijn afgewend en de strengste bezuinigingsmaatregelen ooit zijn afgekondigd, komt Griekenland in een nieuwe fase. De welvaartsstaat wordt verder ontmanteld en alle staatseigendommen worden gewogen en verkocht. Welke kapers zijn er op de kust en hoe zal de Griekse uitverkoop het land veranderen?
VPRO Tegenlicht
Uitverkoop van Griekenland
Griekenland wordt ontmanteld en verkoopt staatseigendommen. Welke kapers zijn er op de kust en hoe verandert de uitverkoop het land?
Ruim een half jaar na hun aantreden moeten de nieuwe politieke leiders van Griekenland schoorvoetend toegeven dat zij hun strijd met de Europese schuldeisers hebben verloren, heeft Tsipras de handdoek in de ring gegooid en komen er nieuwe verkiezingen. Andere ideeën krijgen meer gewicht. Maar wat zijn die? Kunnen de Grieken het heft in eigen handen nemen of komt de hulp toch van buiten? Op dit kruispunt van ontwikkelingen belicht VPRO Tegenlicht drie opties voor Griekenland.
Kapitein Fu is de baas van de Chinese haven van Pireaus, de containeroverslag aan de poort van Europa die sinds enkele jaren met veel succes worden geëxploiteerd door het Chinese staatsbedrijf COSCO. De bedrijvigheid is er groot. Containers worden gelost, vrachtwagens rijden af en aan. Maar er zijn vrijwel geen Chinezen te bekennen. De Grieken die er werken geven geen kick. Discipline zet de toon. Op zijn kantoor met uitzicht over de haven licht Fu zijn bedrijfsfilosofie toe. Die komt uit het handboek van het nieuwe autoritaire kapitalisme Chinese stijl: hard werken en niet mekkeren. Dat lijkt te werken. Terwijl de Chinese pieren zinderen van de actie, liggen de Griekse pieren even verderop er verlaten bij.
De goud- en kopermijn van Skouries is een toonbeeld van Griekse dilemma’s. De mijn is niet Grieks, maar Canadees. Om bij het erts te komen wordt het land afgegraven. En het goud wordt er niet in Griekenland uitgehaald, maar in China. Het verzet is groot. Takis en Nina voeren een jarenlange strijd. Het gaat hen niet alleen om de alom gehate privatiseringen van Griekse belangen, maar ook om de totale uitverkoop van het land - om nog maar te zwijgen over de belasting voor het milieu. Maar de mijn betekent werk en daar is grote behoefte aan. Het is, zegt mijnarbeider Dimitiri, het enige wat de Grieken overeind houdt: werk en investeringen. De mijn biedt hoop, zegt Dimitri. Wie zich daar onder de huidige omstandigheden tegen verzet, is gek.
De Griekse parlementariër Kostas Lapavitsas gelooft dat de Grieken het heft in eigen handen moeten nemen en niet langer moeten leunen op, wat hij noemt, buitenlandse inmenging, of die nu uit Europa, China of Canada komt. Hij is niet alleen een uitgesproken voorstander van een Grexit, maar ook heel bezorgd over het gebrek aan vertrouwen en eigenwaarde onder de Grieken. Dat kan anders. In Naoussa, zijn machtsbasis, proberen honderden textielarbeiders hun failliete fabriek eigenhandig nieuw leven in te blazen. Griekenland, zeggen deze arbeiders, kan het zonder de corrupte elite prima op eigen kracht.
De rode draad in deze aflevering vormt de laatste euromuntenfabriek van Griekenland, aan de grens met Albanië. Dit is plek waar Griekenland zijn een, twee en vijf eurocenten drukt - zolang de Centrale Bank erom vraagt. Anders is er altijd nog dat andere alternatief: patroonhulzen voor Defensie. Eigenlijk zijn de opties simpel zegt het handjevol arbeiders van de fabriek. ‘t Is de euro of de kogel.
Regisseur: Floris Jan van Luyn
Research: Henneke Hagen/Nikolas Leontopoulos
Productie: Marie Schutgens
Eindredactie: Marije Meerman/Doke Romeijn