Het lied van de klok
Carillon Films/NTS, 2 oktober 1951 (film gemaakt in 1949)
Vervaardigen van klokken voor carillons bij de klokkengieterij Van Bergen in Heiligerlee. Korte opnamen van verschillende kerken, waar al een carillon van dit bedrijf hangt. Gieten van klokken voor het carillon voor Sint Martins Church in New York. Beiaardier bespeelt een carillon
00.05 Tekst : Carillon Films presenteert: Het Lied van de Klok. Geluid : Ate de Vries. Commentator : Ger Vonk. Fotografie : Gerard J. Raucamp, Frans van Laeken. Regie : Ted de Wit 00.22 Beeld : Spelende kinderen op schoolplein 00.37 Hoofdonderwijzer hanteert de schoolbel 00.46 Wijzerplaat van de Munttoren in Amsterdam. De klok slaat twee uur 00.51 Late leerling holt op zijn kompen naar de deur en gaat naar binnen 00.58 Kerktoren in neo-gotische stijl 01.07 Uitzicht uit de toren over de stad 01.10 Toren van de St. Bavo te Haarlem 01.21 Kerktoren met bewegende ruiters tijdens het klokkenspel 01.35 Gezicht op kerktoren tussen bladertooi door 01.40 Neergaande basculebrug met slanke kerktoren op de achtergrond 01.54 Kerktoren, oprijzend boven oud-hollandse gevels 02.02 Carillonklokken van onderen gezien, de klepels zijn door koorden verbonden met beiaard die door vrouwelijke beiaardier bespeeld wordt 02.15 Detailbeeld van het bespelen van het carillon : met de zijkant van de vuisten worden de houten pinnen beroerd waardoor de klepels tegen de klokken slaan 02.26 Blik op de kerktoren 02.26 Carillon op begane grond voor de kerktoren in aanbouw 02.31 Met een passer wordt de vorm van de klok op een mal uitgezet 02.41 Het metselen van de kern van de gietvorm 02.45 Het metselen van de kern met behulp van hangende mal, waarlangs het metselwerk opgetrokken wordt 02.54 Animatie van het metselen van de kern in de steenoven 03.00 De ruwe vorm van het metselwerk wordt met de hand met leem opgevuld, die eerst met de hand daarna met de mal wordt gladgestreken 03.19 Turfvuurtje binnen in de kern wordt van brandstof voorzien 03.24 Detailbeeld van het gladstrijken van de opgebrachte leem met behulp van de hangende mal 03.31 De mal wordt uit de kern gelicht 03.37 Hierna wordt de vorm van het uitwendige profiel uitgezaagd 03.47 De uitgezaagde kern wordt weer in de kern gehangen, er is nu enkele centimeters speling tussen de leemkern en de mal, de dikte van de klokwand 04.00 Animatie van het opvullen van de ruimte tussen kern en mal met leem : de vorming van de zgn. valse klok 04.08 De opgevulde leem (de valse klok) wordt met vet ingesmeerd waarna de mal het klokoppervlak rondom schoonschraapt 04.22 De naam van de fabrikant, Van Bergen Heiligerlee Nederland, opschrift The Netherlands, de sierranden en ornamenten worden in was buiten op de klokwand aangebracht 04.37 Laag slappe leem wordt over de klok uitgesmeerd 04.44 Gevolgd door laag grove leem gewapend met touw en hennep 04.57 Animatie van het vormen van de buitenmantel: een vuurtje wordt in de vorm gestookt waardoor de laag vet onder de buitenmantel wegsmelt en de waslaag van de inscripties vloeibaar wordt zodat de afdruk in de binnenmantel achterblijft. De buitenmantel wordt opgehesen als de leem hardgebakken is 05.21 Het voorzichtig stukslaan en verwijderen van de valse klok. Er boven blijft de buitenmantel in de kettingen hangen 05.31 Animatie van het herplaatsen van de buitenmantel over de binnenmantel : er is nu ruimte tussen de mantels, ontstaan door het verwijderen van de valse klok 05.43 De complete vorm wordt aan kettingen neergelaten in de gietkuil 05.48 Aarde wordt tegen de vormwand geschept en aangestampt 05.57 Het met aarde bedekken van 3 naast elkaar in de kuil geplaatste vormen 06.00 Animatie van het met aarde bedekken der vormen 06.08 Metselen van gietkanalen van de oven naar de vormen 06.15 Broodjes brons 06.22 worden in de oven gelegd en de ovendeur gesloten 06.24 Oppoken met lange pook van het oplaaiende vuur 06.29 De naald van de ronde temperatuurmeter staat op 540 gr. Celsius 06.32 De stoker haalt de handle over, stelsel van poelies en riemen begint te draaien waardoor het ovenvuur aangejaagd wordt 06.40 De temperatuurmeter wijst 1080 gr. C. aan, het gloeiende metaal wordt opgepord 06.45 Oplettend kijkende stoker 06.47 De gietprop in de ovenuitlaat; c.u's van de gespannen gezichten van de gieters 06.52 De temperatuurmeter wijst 1400 gr. Celsius aan, de meestergieter zegt: 'Ja]' en de gietprop wordt losgestoten, waardoor het gloeiende metaal uit de oven vloeit 06.56 Overzicht van het laten vloeien van het metaal via de kanalen naar de vormen 07.27 Animatie van het gieten van de klok 07.36 Met de schop wordt het zand uit de gietkuil verwijderd; animatie van deze werkzaamheden 07.47 De buitenmantel wordt met koevoeten stukgeslagen, stukgestoten en verwijderd 08.10 Met een roterende borstel wordt de klok gereinigd 08.17 Klankcontrole van een klok door de stemmer met zijn stemvork, de klok is in een draaibank geklemd en draait rond 08.23 Detailbeeld van de vast stemvork tegen de binnenwand 08.27 De stemmer met zijn stemhamer en stemvork aan het werk; tenslotte knikt hij goedkeurend 08.40 Met een hamertje wordt twee keer tegen een gereedstaande klok geslagen, waarna er een kaartje Destination St. Martins Church New York aangehangen wordt 08.49 Openlucht carillon 08.56 Spelende beiaardier, diens voetenwerk 09.01 Het carillon in voorlopige opstelling en de spelende beiaardier, die omringd wordt door dames in klederdracht 09.07 De carillonklokken op de kade 09.13 De grootsteklok wordt opgehesen en neergelaten in het ruim 09.28 In het water weerspiegelende klokketoren en oud-hollandse gevels 09.37 Uitvarend vrachtschip gezien vanuit klokketoren 09.44 Tekst : Einde 09.52 Einde