Zuyderzee Works (Acte 7)
Haghefilm, Willy Mullens 1929 (11'48")
Zevende en laatste deel van 7-delige filmreeks over de
uitvoering van de Zuiderzeewerken. Dit deel bevat een door de
KLM in opdracht van de M.U.Z. gemaakte film van luchtopnamen
der onderhande zijnde werken. Op dat tijdstip was de situatie
zo, dat de korte verbindingsdijk tussen het vasteland van
Noord-Holland en Wieringen geheel gereed was, van de
Afsluitdijk de bouwputten en werkhavens bij Den Oever
Breezand en Kornwerderzand ; en dat die reeds met Friesland
door een gereedgekomen dijk verbonden was, en de ten dele
gereedgekomen Wieringermeerdijk alsmede de bouwputten voor de
gemalen, die later de gelijknamige polder moesten
droogleggen.
Commentaar: Engels ( tussentitels )
BESCHRIJVING: 00.00Tekst: De drooglegging van de Zuiderzee,. Luchtopnamen
Boven het tekstbeeld het vignet van
de K.L.M. - Koninklijke luchtvaartmaatschapij (Foto- en
filmafdeling) op 1 november 1929 in opdracht van de
Maatschappij tot Uitvoering van de Zuiderzeewerken (M.U.Z.)
"M.U.Z. is een combinatie van 4 Nederlandse aannemers van
baggerwerken: M.J. van Hattum's Havenwerken,
Beverwijk. Hollandsche Aannemingsmaatschappij Den Haag, A+Bos
Pzn. Dordrecht, A.Volker Lzn. Sliedrecht
00.27 "Den Oever" gelegen op de Noordoost punt van
Wieringen, vroeger een onaanzienlijk vissersdorp, nu het
belangrijkste centrum van drooglegging
00.37 Beeld: Kaart van de noordelijke Zuiderzee. De latere
afsluitdijk is met stippellijnen aangegeven en wordt Groote
Afsluitdijk genoemd. De Wieringermeer is reeds ingetekend. ;
de Zuiderzee heet reeds IJsselmeer.
Pijlvormige aanwijsstok wijst reeds Den Oever aan
00.43 Luchtopname van Den Oever, gefilmd vanaf rondcircelend
vliegtuig. Te herkennen zijn o.a. de kleine vissershaven in
en hoek van de grote werkhaven en de bouwput voor het
sluizencomplex, alsmede de grote Zuiderzeehaven
01.07 Tekst: Hier is het hoofdkantoor van de MUZ gevestigd,
de Maatschappij, die, overeenkomstig de regeringsopdracht van
1926, de aanleg van de grote afsluitdijk tussen Wieringen en
Friesland en van de "Wieringermeerdijk" uitvoert.
01.20 Beeld: Op de kaart (zie rub. 602 t.c. 00.37) worden de
latere Afsluitdijk en de Wieringermeerdijk, die loopt van Den
Oever naar Medemblik, aangewezen
01.30 Reeds gebouwde rij eensgezinswoningen en het twee
verdiepingen hoge kantoorgebouw van de MUZ bij de grote
werkhaven
01.41 Tekst: Sinds 1925 is het eiland Wieringen met de kust
van Noord-Holland verbonden door een grote dijk, die het
"Amsteldiep" afsluit. Over de dijk kan het vroegere eiland nu
per auto bereikt worden
01.52 Beeld: Op de kaart wordt de verbindende afsluitdijk
tussen Noord-Holland en Wieringen aangewezen
01.59 de korte dijk vanuit de lucht gefilmd
02.05 Tekst: De grote Afsluitdijk
De afsluitende dijk tussen Noord-Holland en Friesland dient
voornamelijk ter afsluiting van de Zuiderzee,
die daardoor tot een binnenzee getransformeerd wordt
("IJsselmeer"). In dit binnenmeer zullen de meeste
waardevolle gronden ontgonnen worden
02.20 Beeld: contourenkaart van de indeling van het
IJsselmeer met de vier beoogde landwinningen, t.w. - met de
klok mee - NOP, Flevopolder, Markerwaard en Wieringermeer
02.29 Tekst: in de afsluitende dijk zijn grote schutsluizen
ontworpen bij Den Oever en Kornwerderzand ten behoeve van
scheepvaart en uitwatering
02.39 Beeld: Op de kaart worden de geprojecteerde
sluizencomplexen bij Den Oever en Kornwerderzand aangewezen
02.44 Tekst: Het sluizencomplex te Den Oever
02.49 Beeld: De smalle dijk in de Zuiderzee - later de brede
Afsluitdijk; beschr. - vanaf het havenbekken van Den Oever
03.00 De bouwput oostelijk van de haven, omringd door hoge
dijken
03.11 Tekst: De uitwateringssluizen
03.14 Beeld: De drie groepen doorlaatsluizen in de bouwput
03.26 Tekst: De schutsluis
03.29 Beeld: De lange sluiskolk in aanbouw in de bouwput
03.46 Tekst: De grote werkhaven in Den Oever
03.49 Beeld: De werkhaven met afgemeerde werkschepen en
aanvoerschepen
04.00 Tekst: Oostelijk van Den Oever nadert een dijkgedeelte
(1100 meter) zijn voltooiing
04.07 Beeld: Op de kaart wordt het dijkgedeelte aangewezen
04.13 Een smal stuk dijk geisoleerd in de Zuiderzee
04.24 Tekst: Al vliegend passert men vele baggerwerktuigen,
die in de zee opereren. Een aantal van deze vloot
04.29 Beeld: Her en Der verspreide lichters en een
baggermolen. Het vliegtuig vliegt op enige honderden meters
hoogte over een zandzuiger en een baggermolen,
beide met lichter langszij, een lege onderlosser, een
zandzuiger met 2 lichters en nog een baggermolen
04.54 Tekst "Breezand", een eilandhaven, met een
2 km lang dijkvak, gelegen halverwege Wieringen en Friesland,
werd binnen 8 maanden voltooid
05.04 Beeld: Breezand wordt op de kaart aangewezen
05.10 Breezand vanuit de lucht gezien. Het eiland heeft de
vorm van een scheepsanker, waarbij Noorder- en Zuiderhaven
door havenhoofden omsloten worden; de dijk vormt de ankerstok
05.49 Tekst: "Kornwerderzand"", het sluiseiland onder de
kust van Friesland, aangelegd in 1927 en in 1928 met
Friesland verbonden kan nu per auto bereikt worden
05.59 Beeld: Op de kaart wordt ornwerderzand aangewezen
06.03 Het eiland vlak voor de bocht in de dijk naar
Friesland
06.11 Tekst: Kornwerderzand, gezien vanuit Friesland
06.15 Beeld: Het eiland met de verbindingsdijk, gezien vanaf
het boven de Friese kustlijn vliegende toestel
06.30 Tekst: Het bouwen van sluizen in Kornwerderzand
06.33 Beeld: De bouwput met het sluizencomlex in aanbouw
07.05 Tekst: de haven
07.07 Beeld: de haven met binnenvaartschepen, gelegen aan de
zuidkant van de bouwput
07.21 Tekst: De Wieringermeerdijk
De Wieringermeerdijk loopt vanaf Medemblik in noordelijke
richting via "Oude Zeug" naar Den Oever.
De dijk heeft een lengte van bijna 15 km en omvat een
poldergebied van ca. 20.000 hectare (48.000 acres). De MUZ
begon dit werk in 1927, waarna de oplevering in
1929 plaats vond
07.40 Op de kaart wordt de Wieringermeerdijk aangewezen
07.46 Tekst: Teneinde het water uit de polder te pompen,
werd een electrisch gemaal bij Medemblik en een dieselgemaal
bij Den Oever gebouwd.Deze moeten de polder in de toekomst
drooghouden
08.00 Op de kaart worden beide gemaalputten aangewezen
08.04 Tekst: De Wieringermeerdijk en de bouwput bij
Medemblik, gezien in Noordelijke richting
08.11 Beeld: De bouwput en de dijk gezien vanaf het
vliegtuig, dat boven Medemblik een bocht maakt
08.29 Tekst: Hetzelfde punt in de dijk, gezien van Noord
naar Zuid met Medemblik op de achtergrond
08.35 Beeld: De bouwput even buiten de waterkant van
Medemblik
08.45 Tekst: Een van de MUZ-kantoren ten behoeve van de
dijkaanleg werd gevestigd in Medemblik
08.51 Beeld: Medemblik, recht onder het vliegtuig, dat
vervolgens de dijk langsvliegt, langs de bouwput en boven
Medemblik een rechterbocht maakt
09.13 Tekst: De bouwput te Medemblik gezien vanaf geringe
hoogte
09.17 Beeld: De bouwput te Medemblik, gezien vanaf geringe
hoogte
09.29 Tekst: vliegend langs de Wieringermeerdijk...
09.33 Beeld: beelden van de kaarsrecht de Zuiderzee
instekende dijk; buitendijks is het water gerimpeld door
golfslag, binnendijks vlak
10.10 Tekst "Oude Zeug", tijdens de dijkaanleg werkhaven van
de MUZ
10.15 Beeld: op de kaart wordt het punt halverwege de dijk
aangewezen
10.17 de smalle dijk en de verbreding bij Oude Zeug en het
vierkant van de werkhaven
10.42 Tekst: De dijk bij Wieringen. De bouwput is duidelijk
zichtbaar
10.46 Beeld: De bouwput in de het havenbekken omsluitende
dijken het begin der Wieringermeerdijk
11.07 Tekst: Heden en Toekomst
11.11 Beeld: korte Zuiderzeedeining overgaand in beeld van
korenmaaiende landbouwers
11.30 Door tractor getrokken maaimachine werpt de garven uit
op onafzienbare akker
11.36 vlag van de MUZ
11.43 Tekst: Einde
11.45 Einde.