Met ZKH Prins Bernhard en het "Smaldeel Antillen" naar het Westelijk halfrond
Polygoon Opdrachtfilm, 1950
Verslag van een reis die prins Bernhard op verzoek van de Nederlandse regering maakt naar de Nederlandse Antillen, Canada en enkele Zuidamerikaanse landen, met als doel de banden met deze landen te verstevigen. De prins reist voornamelijk met het zogenaamde "Smaldeel Antillen", dat bestaat uit het vliegdekschip de "Karel Doorman", de kruiser "Jacob van Heemskerck" en de onderzeebootjager "Johan Maurits van Nassau". Er wordt gefilmd door Ltz. S.D. II F. Wassenburg, met medewerking van de Koninklijke Marine, en de reis duurde van 2 januari tot 19 maart. ACTE 1. 02:36 Het vliegdekschip de "Karel Doorman" ligt in de Nieuwe Waterweg klaar voor vertrek, samen met een loodsboot, de lichte kruiser Jacob van Heemskerck en de onderzeebootjager Johan Maurits van Nassau. Bemanningsleden seinen vanaf een van de schepen. Div. bemanningsleden gaan met hun koffers in sloepen van de wal naar het schip en worden uitgezwaaid door familie. Met beelden van passerende schepen. 03:12 Gezanten van landen die de prins gaat bezoeken komen aan boord van de "Karel Doorman" om afscheid te nemen van de prins. Zo ook vertegenwoordigers van de Nederlandse regering, achtereenvolgens minister-president W. Drees en de ministers van Buitenlandse Zaken D.U Stikker en van Economische Zaken J.R.M van den Brink (en waarschijnlijk minister L. Götzen). 03:39 Koningin Juliana, prins Bernhard en de prinsessen Beatrix, Irene en Margriet komen aan boord en worden begroet door officieren van de Koninklijke Marine. 04:15 Cu's van de regerings-Dakota op het dek van het schip. 04:23 Juliana neemt afscheid van Bernhard en samen met de prinsessen verlaat ze het schip. De bemanning die op het dek staat opgesteld juicht als hun sloep wegvaart en er worden saluutschoten afgevuurd, waarna het smaldeel vertrekt. 05:11 Het smaldeel op de Atlantische Oceaan, afgewisseld met beelden van Prins Bernhard in gesprek met kolonel Slot op de brug van de "Karel Doorman". Verder beelden van een bemanningslid en prins Bernhard die brieven schrijven en van Bernhard die Spaans leert mbv boek en langspeelplaat. 06:19 Div. activiteiten aan boord van de "Karel Doorman": inspectie van de vliegtuigen aan boord, terwijl Bernhard met een piloot praat; spannen van tennisnetten; spelen van werpspel door oa Bernhard; hockey; Bernhard buigt zich met twee officieren over een kaart; operatie in de operatiekamer; koks aan het werk; maken van groepsportret van de bemanning aan dek in tropentenue. 08:02 Aankomst van de "Doorman" op 16 januari in de haven van San Juan op Puerto Rico in de Caribische Zee en lossen van de Dakota, waarbij deze een deuk in de romp oploopt. De gouverneur van Puerto Rico Louis Muñoz Marin begroet Bernhard. Matrozen gaan aan wal en lopen door de straten. 08:53 De "Doorman" vaart op zee; vliegtuigen stijgen op vanaf het vliegdek en worden gefotografeerd door Bernhard. 09:33 Bernhard staat samen met schout bij nacht Willinge, de commandant van het smaldeel, aan dek van de "Johan Maurits van Nassau", die op 18 januari de Annabaai van Curaçao binnenvaart; de bevolking van Willemstad is massaal uitgelopen en staat aan de kade. Bernhard staat een dek met gouverneur Peters van Curaçao (TC:10:01), gaat aan wal en inspecteert een erewacht. 10:23 Op 19 januari maakt Bernhard een rondrit door de woonwijken van werknemers van de oliemaatschappij CPIM en plant hij tgv de verjaardag van prinses Margriet een boom in de nieuwe volkswijk Steenrijk. De bevolking van Willemstad is massaal op de been. ACTE 2. 11:01 De prins bezoekt met een gezelschap de marinebasis Parera (?, dichtbij het Schottegat). In het militaire kamp Suffisant inspecteert hij oa in gezelschap van de gouverneur de troepen van de landmacht van de Nederlandse Antillen en reikt hen een nieuw vaandel uit. Daarna neemt hij een defilé af van matrozen en soldaten. Vervolgens wordt hij in een open auto over het platteland van Curaçao gereden en filmt hutten. 12:17 De volgende dag wordt Aruba aangedaan: Bernhard wordt, met naast zich gouverneur Peters, in een open auto rondgereden door straten waar de bevolking massaal langs de kant staat, door het landschap en over het terrein van een olieraffinaderij. Vervolgens bezoekt hij met zijn gezelschap een school, waar hij door schoolkinderen cadeaus voor de prinsesjes aangeboden krijgt. Met shot van het vertrek van het gezelschap per auto vanaf de protestantse kerk in Oranjestad. 13:29 De volgende dag wordt Bernhard, deels met een sloep en vervolgens met een roeiboot, op Saba aan land gebracht oa met hulp van vissers. Met een jeep arriveert hij in The Bottom, waar hij wordt verwelkomd door vooral veel kinderen met vlaggetjes. Per sloep gaat hij weer terug naar het schip. 14:50 Hoog shot van het strand van St. Eustatius waar een sloep met Bernhard aan boord arriveert en een ontvangstcomité klaarstaat. Bernhard bezichtigt Fort Oranje en een boerenbedrijf op St. Eustatius. 15:17 In Philipsburg op St. Maarten defileert de schooljeugd voor Bernhard en brengt hem een aubade. 15:32 Bernhard vliegt met zijn co-piloot Sonderman(?) in zijn Dakota naar Bonaire. Aan boord zitten de gouverneur van Curaçao, Peters (links), met naast zich jhr. mr. W. Van Tets en de secretaris van de prins, Thomassen (lezend). Met beelden van de landing en cu van een ereboog. Bernhard loopt met zijn gezelschap langs een erehaag van schoolkinderen met vlaggen. De "Johan Maurits van Nassau" vuurt saluutschoten af. De plaatselijke bevolking is uitgelopen en heeft welkomstteksten en vlaggen bij zich. In de hoofdstad Kralendijk musiceert een bongo-band voor Bernhard. Vervolgens loopt de prins door een haag van kinderen naar een gereedstaande auto. 16:24 De "Jacob van Heemskerck" vaart, met de bemannning aangetreden aan dek, de haven van La Guaira in Venezuela binnen. Op de kade wacht een militair ontvangstcomité. Bernhard inspecteert een erewacht van adelborsten. Vervolgens maakt hij per auto een tocht door de bergen van het Venezolaanse binnenland naar Caracas. In Caracas bezoekt Bernhard met zijn gezelschap het Pantheon (waar hij (bb) een krans zal leggen bij het graf van Simon Bolivar). Met shot van de bevolking die toekijkt. Vervolgens wordt hij officieel ontvangen in het regeringspaleis door de militaire junta. De volgende dag bezoekt hij een militaire academie, waar cadetten voor hem en enkele hooggeplaatste militairen defileren. Ook bezichtigt Bernhard het geboortehuis van Simon Bolivar. De bevolking is massaal toegestroomd om hem het pand te zien verlaten. Verder beelden van een springconcours in Caracas, waar Bernhard de deelnemende ruiters begroet. 18:54 De "Van Speijk" ligt op de rivier de Suriname. Bernhard gaat met een motorjacht aan land in Paramaribo. De bevolking is massaal uitgelopen. Hij begroet op de kade oa een Surinaamse vrouw die huishoudelijke taken voor de marine verricht. Hij bezichtigt een houtbewerkingsbedrijf, waar hij door Hindoestaanse medewerkers een bloemenkrans krijgt omgehangen. Met het jacht "Oranje" maakt hij een tocht op de rivier de Suriname. Hij brengt een bezoek aan een krottenwijk en kijkt toe hoe bauxiet gewonnen wordt. ACTE 3. 20:33 Bernhard stapt in trein en maakt met zijn gezelschap een tocht door de binnenlanden van Suriname. De trein stopt onderweg bij een dorp en de dorpelingen bieden Bernhard bij de trein bloemen aan. In het dorp Kabel(?) wordt de prins begroet door de "kapiteins", de hoofden van bosnegerdorpen. In korjalen wordt het gezelschap door bosnegers over de Suriname-rivier geroeid naar het dorp Ganzé(?), waar ze verwelkomd worden door een erewacht van gewapende dorpshoofden. De dorpsbewoners zijn massaal toegestroomd. Er worden traditionele dansen uitgevoerd. In het dorp Lombé (?) wordt de prins, zittend in een klaslokaal, toegezongen door schoolkinderen. Bernhard filmt cameraman Wassenburg in een korjaal. Met shot van de korjalen op de rivier. 22:48 Bernhard loopt over de markt in Paramaribo. 23:07 In Lelydorp voeren geëmigreerde Javanen onder begeleiding van een gamelan-orkest een Javaanse dans uit. 23:20 Bernhard bezoekt Indianendorp, waar Indianen een dans uitvoeren en Bernhard door een klein meisje een bundel pijlen aangeboden krijgt. 23:53 Bernhard bezoekt de suikerplantage Mariënburg. Met shots van vrouwen van div. bevolkingsgroepen in hun traditionele kleding. 24:06 Indianen bezoeken de in Paramaribo gelegen oorlogsbodem "Van Speijk". 24:28 Onder begeleiding van een orkestje dansende Kota Missies, bieden de jarige gezant van de koningin, jhr. mr. W. van Tets, geschenken aan, terwijl de prins en enkele anderen toekijken. 24:55 Bernhard neemt in Paramaribo defilé af van Surinaamse scholen en verenigingen. 25:17 Bernhard aan de stuurknuppel van de Dakota, met naast zich co-piloot Sonderman(?) en als passagier oa dhr. Thomassen, de secretaris van de prins. Luchtopname van Rio de Janeiro. Bernhard verlaat het vliegtuig en wordt begroet. Met shots van wapperende Braziliaanse vlag en erewacht. 25:46 Hoge shots van een plein vol trams en van het Pantheon in Rio de Janeiro en de aangrenzende straat waar een erewacht staat opgesteld; Bernhard gaat een krans leggen bij het Pantheon (bb). De auto van de prins passeert een erewacht van soldaten die gekleed zijn in garde-uniformen uit de keizertijd. 26:07 Bernhard brengt met zijn gezelschap een bezoek aan het Keizerlijk Museum in Petrópolis, en iedereen loopt daarbij op verplichte pantoffels. In het paleis Rio Negro ontmoet Bernhard de Braziliaanse president Enrico Dutra. Bernhard onderscheidt hem met het Groot Kruis van de Nederlandse Leeuw en ontvangt op zijn beurt van de president het Groot Kruis van het Zuiderkruis. Verder beelden van de Copacabana-baai met strand, een bezoek van de prins aan de marinebasis van Rio, straatshots met carnavalsversieringen en van een feestende menigte tijdens het carnaval zelf. 27:47 Straatshots Mexico City en kranslegging door Bernhard bij het Nationale Monument voor de Onafhankelijkheid; met kort shot van de erewacht. In een stoet auto's begeeft het gezelschap zich naar het landhuis van de Mexicaanse president in Los Pinos, waar Bernhard president Miguel Aleman de hand schudt. Bij een ruiterfeest is ook de Nederlandse gezant in Mexico, dhr. Daubanton(?), aanwezig (TC:28:45). Div. beelden van amazones, cowboys en stierenvechters in actie in de arena en tussenshots van het publiek waaronder de prins, die behalve een sombrero, die hij opzet, ook geschenken voor zijn dochters aangeboden krijgt. 30:01 De stoet auto's rijdt door de Mexicaanse provincie Michoacán. Onderweg voeren feestelijk uitgedoste Indianen een dans uit voor de prins. Per motorboot begeeft de prins zich op een meer voor een bezoek aan het eiland Chanitza?. Kano's met Indianen passeren de boot. Kinderen strooien confetti op prins en gezelschap in het dorp. Mannen demonstreren hoe ze op eenden jagen; ook Bernhard gooit een speer. Met beelden van de bevolking. 31:03 In het stadje Pátzcuaro zit de prins aan aan een maaltijd in een prieel waar Indianen dansen uitvoeren; ook krijgt hij geschenken aangeboden, waaronder een sombrero die hij opzet en poseert hij met Indiaanse vrouwen voor de camera. 31:53 Ext. van Blair House in Washington. Ambassadeur E.N. van Kleffens, diens vrouw en prins Bernhard stappen uit een auto (jhr. Van Tets staat bij portier) en poseren samen met president Truman op de trappen van Blair House. Gevolgd door beelden van de aankomst van mevrouw Roosevelt, van Bernhard en Truman die elkaar de hand schudden en van minister Atchinson(?) en zijn echtgenote. Fotografen zetten Bernhard op de foto. 32:32 De regerings-Dakota vertrekt. In Canada wordt Bernhard op het vliegveld van Ottawa begroet door gouverneur-generaal Viscount Alexander en vertegenwoordigers van de Canadese regering. Bernhard inspecteert een erewacht van leden van de Royal Canadian Airforce. In de woning van de Nederlandse ambassadeur Van Rooijen(?) begroet Bernhard verschillende leden van de Nederlandse kolonie op zijn receptie. Op het militaire vliegveld bij Ottawa woont de prins samen met andere autoriteiten een demonstratievlucht bij van de nieuwste straaljager van Canada, de CF-100. 33:42 Koningin Juliana arriveert met de vier prinsessen per auto op het vliegveld Schiphol en wordt begroet door autoriteiten. Het vliegtuig arriveert en Bernhard komt de trap af om Juliana en zijn dochters te begroeten, temidden van de vele aanwezigen. Het koninklijk gezin poseert voor de camera. Bernhard begroet nog enkele mensen en vervolgens vertrekt het koninklijk gezin per auto van het vliegveld.