Tegenlicht - De waardenfluisteraar - de normen en waarden van Balkenende
VPRO, 26 september 2004
Serie wekelijkse informatieve programma's over de actualiteit die in wisselende vorm wordt toegelicht. In deze aflevering: premier Balkenendes offensief in de politiek van zijn normen en waardenbeleid waarbij de achtergronden achter dit beleid belicht worden en de mogelijke invloed die de Amerikaanse socioloog Amitai Etzioni heeft op de premier. Onlangs was Etzioni gastspreker op een door Balkenende georganiseerde normen en waardenconferentie die op 7 september in de Ridderzaal in Den Haag werd gehouden. Premier Balkenende wordt gevolgd bij zijn begroeting van internationale gasten die op het Binnenhof aankomen voor deelname aan de normen en waardenconferentie en als hij zijn toespraak houdt voor de conferentie. Etzioni wordt bij aankomst ontvangen door Ernst Hirsch Ballin en houdt een toespraak voor een publiek van politici en wetenschappers uit Europa. Deelnemers aan de conferentie worden gevolgd tijdens een gezamenlijke maaltijd. Amitai Etzioni wordt eveneens gevolgd als hij een lezing geeft als gastspreker op een bijeenkomst van de Amerikaanse Commonwealth Club en op een conferentie van sociologen. Aan de orde komt: de ontmoeting tussen Etzioni en premier Balkenende; het platvorm Diversity within Unity dat door Etzioni is opgericht; het door hem ingeïntroduceerde begrip communitarisme; het leven van Etzioni; zijn studie en wetenschappelijk werk in de sociologie; Etzioni's doorbraak bij het grote publiek; Etzioni's mogelijke invloed op politici; het boek The New Golden Rule van Etzioni; de kerngedachten van Etzioni; het volgens Etzioni waardenverval van de jaren '60; het empirische onderzoek van de Universiteit van Tilburg naar gemeenschappelijke waarden in Europa; het verlies van de normen in vergelijking met de waarden; de kritiek van wetenschappers op Etzioni's sociologie; de nieuwe CDA-politiek van normen en waarden; de volgens Dengerink weinig inspirerende boodschap van Balkenende; de vraag over een voorbeeld van communitarisme in het beleid van Balkenende; het doel van Balkenende met de normen en waardenconferentie in Den Haag; het keerpunt in de Europese éénwording van een economische politiek naar een meer morele politiek. INTERVIEWS hierover met: - Amitai Etzioni, socioloog; - Jan Peter Balkenende, premier; - Paul van Seters, rechtssocioloog; - Jacques Hagenaars, methodoloog; - Loek Halman, socioloog; - Jan Dengerink, hoogleraar reformatorische wijsbegeerte; - Joris Voorhoeve, politicus en bezoeker van de conferentie; - Jet Bussemaker, Tweede-Kamerlid PvdA en bezoeker van de conferentie; - Ernst Hirsch Ballin, oud-minister en medegastheer van de conferentie. ARCHIEFMATERIAAL: premier Balkenende en minister Bot maken hun opwachting in het Witte Huis en worden verwelkomd door president Bush; premier Blair, vermoedelijk bij een verkiezingscampagne, begroet het publiek; minister Fischer van Duitsland te midden van politic; bondskanselier Kohl omringd door de pers; rijer van het Witte Huis; diverse acualiteitenrubrieken over de waarden en normen van Balkenende (NOS-Journaal; 'Twee Vandaag'); (zw/w) huisgezin in de jaren '50; (zw/w) gezin bidt voor de maaltijd; premier Balkenende in de Tweede Kamer over het normen en waardendebat als kamerleden reageren op zijn toespraak; Balkenende op werkbezoeken in Nederland; verkiezingsspot van het CDA getiteld 'fatsoen moet je doen'; nieuwsuitzendingen over de normen en waarden van Balkenende ('NOS Journaal') ; vragen van Tweede-Kamerleden Bos en Halsema aan Balkenende tijdens debat.