De King of Kaseko is niet vergeten!
Nina Jurna ontvangt als gast Rosita Leeflang
Nina Jurna praat met Rosita Leeflang over de onweerstaanbaar ritmische kaseko-muziek, en over de King of Kaseko: Lieve Hugo.
Meer kaseko horen: zoek de speellijsten 'Latin Impact' op Spotify!
De muziek van Suriname is geworteld in het koloniale verleden. Een van de muziekstromingen is kaseko, daar gaat Nina het met Rosita Leeflang in deze aflevering over hebben. Rosita is een muziekliefhebber, kaseko-kenner, journalist en presentator in Suriname. Ze organiseert sinds 2014 jaarlijks een nostalgisch kaseko-feest. De kaseko uit de jaren 1960 en 1970 heeft zijn roots in de kawina, rechtstreeks afkomstig uit de slavernij. Toendertijd werd de kaseko uitsluitend met akoestische instrumenten gespeeld. Invloeden uit de calypso, jazz, Franse muziek, bepaalden de sound, naast uiteraard de Afro-Surinaamse en creoolse invloeden zoals de taal. Kaseko klinkt over het algemeen heel vrolijk en opzwepend.
Het wordt vooral door mannelijke artiesten gespeeld. Vrouwen die kaseko spelen zijn zeer schaars. Een groot en belangrijk voorbeeld is Fransje Gomes (1921-2004), de eerste vrouw op de skratjie-drums (grote trom met twee bekkens op een schraag). Zij heeft haar eigen slag geïntroduceerd in de kaseko. Maar: Rosita heeft ook onderzoek gedaan naar de genderverhoudingen tijdens de slavernij. De mannen bespeelden de instrumenten en de vrouwen waren of aan het dansen of met vraag-en-antwoordzang bezig.
Kaseko geeft een beeld van Suriname in de tijd van vóór de onafhankelijkheid. Er is een directe lijn vanaf de slavernij: de muziek was de ontspanning voor de slaafgemaakten om los te komen van alle wreedheden. In Suriname had je de rijke en de arme buurt, en er gold een verbod op muziek, behalve op religeuze muziek. Maar ondanks het verbod en het stigma op de muziek wist de kaseko te overleven. Zelfs nadat veel muzikanten na de onafhankelijkheid vertrokken naar Nederland.
De muziek in deze aflevering komt van Lieve Hugo, een zeer charismatische man met een James Brown-achtige podium presence. Hij begon als drummer bij Orchestra Washboard, dat in 1970 op tournee naar Nederland ging. Lieve Hugo was samen met multi-instrumentalist en arrangeur Stan Lokhin een succesformule. Het album ‘King of Kaseko’ is de best verkochte Surinaamse plaat ooit.
Het nummer dat Rosita heeft gekozen is ‘Mi seni a boi’. Het nummer doet haar denken aan haar jeugd, een typisch lied waarin ouders hun kinderen eropuit sturen om boodschappen te doen, maar kinderen kiezen hun eigen weg en moeten anders worden behandeld,
Lieve Hugo (Hugo Uiterloo) is 10 dagen voor de onafhankelijkheid op z’n veertigste overleden. Hij kampte met zijn gezondheid, had maagkanker. Lieve Hugo heeft een onafhankelijkheidslied geschreven in opdracht van de regering, maar helaas heeft hij het zelf niet kunnen uitvoeren op onafhankelijkheidsdag.
Suriname is altijd een land geweest met problemen, maar Lieve Hugo heeft wel een bepaalde vrolijkheid meegebracht. Kaseko wordt vaak geassocieerd met feestmuziek meestal rond de onafhankelijkheid en rond 1 juli, jubilea (bigi Jari). Maar het zou eigenlijk de nationale muziek moeten zijn. De muziek kan helpen om door de zwaarte en beslommeringen heen te komen. Rosita is bang dat kaseko helemaal verdwijnt; ze probeert jongeren te interesseren, en met haar stichting ijvert ze om kaseko voor te dragen voor de immaterieel erfgoed-lijst van UNESCO.
Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify.
De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact
Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO.
Presentatie: Nina Jurna
Redactie: Nina Jurna, Charlie Crooijmans, Aad van Nieuwkerk
Productie: Jorinde Hiddema
Techniek: Bart Schulz