Mexico - de narco-corridos verheerlijken drugs en geweld
In het katholieke Mexico is het drugsgeweld excessief maar toch worden de geweldplegers lof toegezongen in de folkloristische narco-corridas. Waarom is dat en hoe ernstig is de narco-cultuur van Mexico? Nina Jurna gaat in gesprek met oorlogsfotograaf Teun Voeten, antropoloog en auteur van een dissertatie over de narco-cultuur van Mexico.
Duizelingwekkende cijfers komen voorbij: er zijn in 20 jaar 250.000 doden gevallen, waarvan er 13.000 vorig jaar. Volgens Teun zijn er zeven oorlogen tegelijkertijd gaande: autoriteit tegen de drugskartels, kartels tegen elkaar, interne machtstrijd. En dan is er ook nog de ongeorganiseerde misdaad en militiegroepen, defensiegroepen, en allerlei burgerwachten. Het is een spiraal van geweld die geen einde lijkt te kennen.
Maar er is ook een andere kant. Er zijn namelijk ook de Robin Hood-achtige criminelen - althans zo worden ze gezien door de bevolking. Het zijn soms zelfs volkshelden zoals El Chapo, wat vooral te maken heeft met een groot wantrouwen in de overheid.
Daar worden dus liederen over gemaakt, bijvoorbeeld over El Chapo en zijn familie. Chapo’s zoon Ovidio Guzmán López, alias ’El Raton’ is onlangs gearresteerd. Hij is lid van het Sinaloa-kartel dat hem met zwaar geschut heeft verdedigd. Over deze drugslord - die een glamour-achtig en knap uiterlijk heeft - is de corrido ‘Soy el Raton’ geschreven, waarin een romantisch beeld van hem wordt geschetst.
Er zijn ook overigens nogal wat perverse, gewelddadige videocips in omloop, die aan de gruwelijke video’s van IS doen denken. En: de corridos hebben ook vaak een religieuze laag. Er is een waar panteon van narcoheiligen, zoals la Virgen de Guadalupe, de maagd van Guadalupe (de heilige Maria), Jesus de Malverde, een soort struikrover, of Santa Muerte, de heilige dood, die vooral door de criminelen wordt vereerd.
Voor de meeste Nederlanders zal de thematiek van de narco-corridos bizar en weerzinwekkend voelen, maar voor veel Mexicanen is het een trieste, maar vanzelfsprekende realiteit dat je meer op de criminelen dan op de overheid kunt rekenen.
Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify.
De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact
Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO
Presentatie: Nina Jurna
Redactie: Nina Jurna, Charlie Crooijmans, Aad van Nieuwkerk
Productie: Jorinde Hiddema
Techniek: Bart Schulz