De affaire: Tjerk Vermaning
NPS, 11 december 1998
Elfdelige serie reportages over spraakmakende affaires in
Nederland. Deze aflevering: de zaak rond de omstreden vondst van de
Nederlandse amateur-geoloog Tjerk Vermaning in 1965.
In 1965 deed de amateur-geoloog Tjerk Vermaning een
opmerkelijke vondst bij Smilde toen hij vuurstenen voorwerpen
vond die aantoonden dat Neanderthalers dit gebied hebben
bewoond. In eerste instantie vond hij weinig erkenning onder
de wetenschappers, hetgeen hem zeer verbitterde, maar
langzaam gingen zij overstag. Enkele jaren later beweerde
archeoloog D. Stapert echter in zijn proefschrift dat de
gevonden voorwerpen vervalsingen waren. Tijdens een
rechtszaak werd Vermaning veroordeeld, maar in een hoger
beroep werd hij wegens gebrek aan bewijs alsnog
vrijgesproken. Ondanks het feit dat er mensen in Vermaning
zijn blijven geloven, heeft de wetenschap zich uiteindelijk
toch grotendeels tegen hem gekeerd.
INTERVIEWS over Vermaning, de vondst en de rechtszaak met:
- K. Geertsema, secretaris Actieve Praktijk Archeologie
Nederland (APAN);
- A. Wouters, amateur-archeoloog, die Vermaning is blijven
geloven;;
- prof. dr. J. van der Waals, archeoloog;
- W. Vos, landbouwer op wiens grond Vermaning de vuurstenen
vond;
- dr. D. Stapert, archeoloog;
- mr. C. van Epenhuijsen, officier van justitie;
- J. Beuker, Drents Museum;
- B. Hindriks, weduwe Vermaning, die pleit voor erkenning.
SHOTS:
21:18:14 vervoer namaak-mammoet op aanhangwagen;
21:34:03 bewerken vuurstenen op traditionele wijze.
ARCHIEFMATERIAAL (zw/w): div. Vermaning bij vindplaats te
Smilde; Vermaning in "Van Gewest tot Gewest" (NTS, 1965);
Vermaning over onderzoek (1969); archeologisch bodemonderzoek
door studenten; vondst Vermaning; prof. Waterbolk, hoofd
Archeologisch Instituut Groningen over erkenning Vermaning;
reportage nav van 150-jarig bestaan Archeologisch Instituut
(1970); (kleur) interview met Waterbolk over ontmaskering
Vermaning (NOS-Journaal); (kleur) interview met Vermaing
over beschuldigingen; (kleur) Vermaning tijdens door hem
georganiseerd uitstapje met de pers; foto's rechtszaak;
(kleur) Vermaning op zijn boot over het feit dat hij stopt
met de archeologie; foto asverstrooiing Vermaning op
vindplaats.