zo kijk je achter de schermen

Wanneer is dit langetermijnproject begonnen?
Renate Verhoofstad: ‘In 2016 maakten we met Wilfried de Jong op Tenerife een Holland Sport over Dafne Schippers. Ze was toen al wereldkampioen en je merkte dat ze al een muurtje had opgetrokken. Noodgedwongen, want iedereen wilde wat van haar en vist in dezelfde vijver topsporters. Lastig voor de VPRO, want wij willen geen quotejes halen maar verhalen vertellen. Mij bekroop het gevoel dat we te laat waren. Als VPRO hadden we veel eerder bij Dafne moeten zijn, zoals we ook bij Max Verstappen waren toen hij nog elf was. Dat is een veel verkocht fragment. Het is een gok om op jong talent in te zetten, maar als iemand uitgroeit tot een topper betaalt zich dat ­terug. We bouwen nu een archief op dat steeds meer waarde krijgt, al wordt niet elke belofte olympisch kampioen. Maar daar gaat het mij niet om.’

Waar wel om?
‘We willen juist laten zien wat daar allemaal aan voorafgaat. Met Dafne was het makkelijk praten, zij was al kampioen. Alsof dat gewoon is. Maar het bloed, zweet en de tranen van daarvoor zie je niet. Niets over de inspanningen die ouders leveren of de last die broers en zussen hebben van een topsporter in het gezin. Laat staan de problemen waar alle opgroeiende jongeren mee te maken hebben. Alle hobbels en valkuilen die je tegenkomt op weg naar de top. Daar zit een niche voor de VPRO. De NOS is er wel als Dafne haar race loopt, niet bij onze meerkampster Zoë.’

Dat kan ook niet.
‘Nee, daar is dus wat te halen voor de VPRO.’

Hoe heb je je selectie samengesteld?
‘We wilden individuele sporters voor wie de Olympische Spelen het hoogst haalbare zijn en die in potentie alles hebben om de top te halen. Pieter van den Hoogenband heeft ons daarbij geholpen. Met hem heb ik 22 jaar geleden al een filmpje gemaakt voor Holland Sport, en hij is een soort vriend van de VPRO. De oud-zwemmer is nu chef de mission voor Tokio 2020, maar was dat eerder bij de Jeugd Olympische Spelen. Pieter kent het veld goed, heeft ons suggesties gedaan en in contact gebracht met talentmanagement van het NOC*NSF. Zo zijn we tot een selectie gekomen.’

Klinkt simpel.
‘Nou, nee. Talent alleen is niet genoeg, de sporters moeten ook een verhaal hebben waar je je mee kunt identificeren. Alida bijvoorbeeld, mijn kogelstootster en discuswerpster, bleek de dochter van Jacqueline Goormachtigh. Zij is zelf naar de Spelen geweest en is nu haar coach. Hoe ontwikkelt zich de verhouding tussen die twee? Voor judoka ­Simeon is de top halen eigenlijk ook het vervullen van de droom van zijn Antilliaanse vader. Die was ook topjudoka maar miste Moskou omdat hij voor de kost moest zorgen. Onze zwemmer Nyls studeert in Amerika. Bij hem zitten de Amerikaanse en de olympische droom elkaar soms in de weg. Zo moet hij bijvoorbeeld tentamens ver vooruit maken omdat daar in een olympisch jaar geen tijd voor is.’

Over tijd gesproken. Wat betekent tijd voor sporters?
‘Heel veel. Ze zijn altijd bezig met sneller. Hun leven is een tijdlijn met toernooien als piekmomenten. Ze hebben een punt aan de horizon en weten precies hoe ze daar willen uitkomen. De verhalen onder die tijdlijn venten wij uit.’

Wat kan er nog misgaan?
‘Alles bijna. Harrie is voor de veiligheid van de bmx overgestapt naar het baanwielrennen. Hij is zo vaak gevallen dat zijn schouders extreem broos zijn. Daarom slaapt hij nu al vier jaar in een door zijn moeder genaaide onderbroek met lussen voor zijn armen, zodat die niet los kunnen flappen. De kans is klein, maar een keer vallen op de baan en alles is voorbij. Een zijden draadje.’

Was jij ook een belofte op sport­gebied?
‘Nou, nee. Ik was wel goed in hockey en kon goed sprinten, maar er is aan mij geen international verloren gegaan. Ik kom uit Waalwijk en mocht op een gegeven moment naar MOP in Vught. Dat was toen het Ajax van het hockey, maar mijn ouders hadden daar geen zin in. Zij vonden sport niet belangrijk.’

Volg De beloften op vpro.nl en Instagram. Aan de vooravond van de Spelen in 2020 wordt documentaireserie De beloften uitgezonden.