De lezende schrijver: Hanna Bervoets

Muzikaal begeleid door de hoge pieptonen van de muizenverdrijver leest Hanna Bervoets in haar anti-kraakpand in Amsterdam-Noord een boek. ‘Het liefst lees ik in een vliegtuig.’ Maar ja, daar zit je ook niet elke dag. Dan maar thuis op de bank. Altijd in dezelfde houding, en nooit te lang, anders krijgt ze last van haar gewrichten. Met haar knieën omhoog en het boek daar weer op. ‘Ik vind lezen fysiek best zwaar.’

Ze leest dan wel graag op de bank, het interview houden we in kleermakerszit op de grond. Daar vertelt ze dat ze veel van lezen houdt, maar het eigenlijk te weinig doet. Lezen geeft haar rust en het helpt haar om zelf te schrijven én zichzelf beter te begrijpen: ‘Eigenlijk is lezen altijd een soort manier om jezelf te vinden. Vaak is interesse in de ander een interesse in het zelf. Je zoekt altijd herkenning.’

Stukje bij beetje leest Hanna in verschillende boeken tegelijk. ‘Ik lees heel langzaam. Dat is een beetje mijn probleem. Ik ben een langzame lezer en dat komt misschien ook omdat ik een goede slaper ben. Want vaak lezen mensen in bed, maar als ik ga liggen dan ben ik meteen weg. Dan moet ik echt een moment zoeken om te lezen. Als ik ’s avonds thuis kom, dan probeer ik dat wel te doen. Maar omdat ik die houding waarin ik lees zo lastig vind, lees ik elke dag maar veertig minuten. En ik lees veel boeken door elkaar, dus eer je dan iets uit hebt…’

Omdat Hanna zoveel boeken door elkaar leest, weet ze niet met welk boek ze op de foto wil. Ze rommelt tussen haar boeken. In grote stapels staan de boeken naast haar bank. En dat is alleen nog maar wat ze nu leest of net gelezen heeft. ‘Oh wacht, ik heb ook nog wat bij mijn bed liggen’. Even later komt Hanna terug met nog een stapel boeken, en stalt ze voor ons uit, verspreid op de grond.

Wordt het IJstijd van Maartje Wortel, Wij gelukvogels van Amy Bloom of Frankenstein van Mary Shelley? Ze kiest voor het laatste, want ‘daar ben ik wel een beetje schatplichtig aan.’ Zowel in Frankenstein als in haar laatste roman Ivanov is sprake van een mad scientist. Voor Hanna is schrijven vaker verbonden aan lezen. Ze leest misschien niet zoveel als ze zou willen, maar door lezen komt haar eigen schrijfwerk beter op gang. ‘Als ik zelf veel schrijf, herlees ik graag iets. Als een soort motor, een soort benzine, om op gang te komen.  Dan wil ik niet iets nieuws lezen, want dan raak ik teveel in het verhaal. Dan wil ik even die stijl voelen. Ik lees dan Maartje Wortel of Julian Barnes. Omdat de cadans dan heel erg klopt, alsof je dobbert in een bootje. Het is niet dat ik het na wil doen. Het is meer dat ik tekst in mijn brein wil hebben.’

Er hangt een gezellige chaos om Hanna heen, de manier waarop ze vertelt, leest en schrijft. Ze vindt lezen zwaar, maar ook rustgevend. Lezen doet ze soms even tussendoor, maar meestal schrijft ze, heel veel. Want als je leest, kun je niet schrijven. Misschien is het maar goed dat ze te weinig aan lezen toekomt.

Hanna Bervoets schrijft boeken, columns en toneelstukken. Begin dit jaar verscheen haar vijfde roman Ivanov en vanaf volgende week is Hanna te zien in de Nationale Boekenquiz.