Het onderhoud vindt plaats in de pronkkamer van Geert Maks uitgeverij Atlas, uitgerust met fraaie schouw en weelderige plafondschildering. De schrijver is stipt op tijd, de filmmaker laat op zich wachten; hij probeert hardnekkig per auto tot de hoofdstad door te dringen.
Dat biedt gelegenheid om de cellofaantjes van een stapel In Europa-scheurkalenders voor het jaar 2008 af te stropen. Toch is het pas begin oktober. ‘Ja,’ pretoogt Mak, ‘die scheurkalenders, dat is een krankzinnig hoekje van de boekenmarkt. Je moet alles binnen twee, drie maanden verkopen, na half januari wacht de pulpfabriek.’
Het betreft een bundeling van reisimpressies die in 1999 dagelijks op de voorpagina van NRC Handelsblad verschenen. Want zo is het begonnen: Mak reisde een jaar door Europa om in miniatuurtjes de balans van de 20ste eeuw op te maken. Dat ontaardde in zijn vuistdikke bestseller In Europa. Reizen door de twintigste eeuw (2004), die nu in 35 delen van 35 minuten is verfilmd.
Geert Mak: ‘Het idee stamt uit 1994, toen ik Travels with Charley van Steinbeck las. Die was per camper door de States getrokken, ‘in search of America’. Een Duitse journalist zei me laatst dat hij bij In Europa steeds aan dat boek moest denken – hij is de eerste die het geraden heeft. Op zo’n manier reizen leidt tot een bepaalde manier van kijken, je bent “spion des konings”, dat wil zeggen een spion van de koning-lezer. Een oervorm van journalistiek; je peilt de stemming. Hoe ligt het continent er aan het eind van de eeuw bij? Aan een boek dacht ik toen nog niet.’