Nieuwsbrief - VPRO

©

Zo rijden we straks rond op zonne-energie

22 november 2021

Deze week in de nieuwsbrief: de (duurzame) toekomst van mobiliteit. En weer een podcast, met deze week klimaatstrijder Talitha Muusse.
Deze voorhoede in de visserij doet het anders

15 november 2021

Deze week in de nieuwsbrief: kunnen we genieten van een lekkerbekje en van een gezonde, biodiverse Noordzee? Plus: een nieuw artikel van Tegenlicht-maker Roland Duong over 'de laatste mens'.
De opmars van de digimens: vloek of zegen?

8 november 2021

Deze week in de nieuwsbrief: is de opmars van de digimens een vloek of een zegen? Hoe maak je een digitaal mens geloofwaardig? En waar gaat het heen met de digimensheid?
Hoe de eiwitrevolutie onze levens gaat veranderen

1 november 2021

Niemand had aan het begin van de coronacrisis gedacht dat we zo snel een goed werkend en effectief vaccin tegen ernstige coronasymptomen zouden hebben. En toch was daar in het najaar van 2020 hét nieuws waarop velen zaten te wachten, vooral zij met een kwetsbare gezondheid: het bijzondere mRNA-vaccin van Pfizer/BioNTech.
Deze handwerkers zijn straks de elite van Nederland

25 oktober 2021

VPRO Tegenlicht presenteert dit weekend een heel andere voorhoede. Die nieuwe elite bestaat niet uit theoretisch opgeleiden zoals bestuurskundigen, economen en consultants, maar uit monteurs, loodgieters en elektriciens.
Zij maken een einde aan onze groeiverslaving

18 oktober 2021

Hoe kunnen we op een duurzamere manier leven? Die vraag staat centraal tijdens de Dutch Design Week die vandaag begint. Met als thema 'The Greater Number' gaat het grootste design-evenement van Noord-Europa op zoek naar het 'betere getal' als reactie op de ongebreidelde groeiverslaving van de mensheid. Het gaat natuurlijk om minder consumeren, minder productie en daardoor minder verspilling. Maar als dat niet kan, als minderen niet lukt, moet het beter. Kwalitatiever, duurzamer en ecologischer.
Een slimme meid vriest op tijd, toch?

11 oktober 2021

De leeftijd waarop vrouwen kinderen krijgen, is al sinds de jaren zeventig aan het stijgen, meldde statistiekbureau Eurostat eerder dit jaar. In 2019 lag de leeftijd bij de eerste bevalling van een Nederlandse vrouw voor het eerst boven de 30. En Nederland is niet eens koploper. Italië spant de kroon met een gemiddelde leeftijd van 31,3.
Nederland in 2120: waar staan onze huizen?

4 oktober 2021

De woningnood is nijpender dan ooit tevoren. De harde feiten: een tekort van 300.000 woningen, jarenlange wachtlijsten voor sociale huurwoningen en onbetaalbare huizenprijzen. Dat de nood hoog is, was wel terug te zien tijdens het Woonprotest. Zo’n 15.000 mensen in Amsterdam gingen de straat op om op te komen voor hun woonrecht. Het was voor het eerst in veertig jaar tijd dat er op zo’n uitgebreide schaal werd gedemonstreerd voor meer woningen en een beter en rechtvaardiger woonbeleid.
Herstel van de natuur? Zo doen we dat!

25 september 2021

De Algemene Politieke Beschouwingen gingen deze week over de grote thema’s van onze tijd. Het ging over huisvesting, de gezondheidszorg, over betere salarissen voor leraren, en, niet eerder zo uitvoerig tijdens het belangrijkste debat van het jaar, over de strijd tegen klimaatverandering. Er lijkt een kantelpunt te zijn bereikt. Het besef is ingedaald bij de meeste partijen dat grote veranderingen niet langer kunnen wachten. Het demissionaire kabinet trok, vooral om de CO2-uitstoot terug te dringen, bijna 7 miljard uit. In de toekomst zal er nog veel meer geld nodig zijn, gaf ook Rutte toe.
Moeten we niet een rem zetten op de groei?

18 september 2021

In het klimaatdebat zie en hoor je vaak twee hoofdstromingen: die van de vooruitgangsoptimisten en de ontgroeiers. Vooruitgangsoptimisten gaan er kort gezegd vanuit dat een erger wordende klimaatramp alleen te voorkomen is met technologie (zodat we kunnen blijven groeien en onze westerse welvaart in stand kunnen houden), terwijl ontgroeiers juist minder groei willen ten bate van de natuur en de biodiversiteit. Die dienen we centraal te stellen. Charles Mann schreef in 2018 een klassieker over de oorsprong van dit debat, de Tovenaar en de Profeet. Dat debat ontstond zo'n zeventig jaar geleden en de tweespalt is er nog altijd, aldus Mann.
Deze data bepalen wie wint op de beurs

11 september 2021

Beleggen was nog nooit zo populair. Liefst een op de vijf Nederlandse huishoudens doet er inmiddels aan, blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten. Steeds meer jongeren zijn het gaan doen, juist ook omdat ze in het coronajaar 2020 tijd hadden om een en ander uit te zoeken. Het kan lucratief zijn: je kan behoorlijk rendement behalen, nu sparen door de historisch lage rente niet loont. En het is in veel gevallen ook nog eens gewoon leuk.
Boeren, burgers en beren: dit zie je bij Tegenlicht

4 september 2021

Kunnen we de natuur nog herstellen of is het al te laat? Vaak zinkt de moed je in de schoenen bij de nieuwste cijfers over verlies aan biodiversiteit, maar de natuur is veerkrachtig en natuurherstel blijkt wonderbaarlijk snel mogelijk, als de juiste condities worden gecreëerd. VPRO Tegenlicht presenteert dit najaar onder meer een voorhoede van daadkrachtige natuurherstellers in Europa. Hoe geven zij de natuur weer een plek voor de toekomst?
Dit is de grootste verbouwing van Nederland ooit

21 augustus 2021

Het is nogal een opgave: in 2030 moet Nederland liefst 55 procent minder CO2 uitstoten. Daartoe hebben we een grondige verbouwing nodig en moeten we goed doordachte keuzes maken waarmee we decennia vooruit kunnen. Die verbouwing kunnen we overigens ook vrij letterlijk nemen. Dé uitdaging ligt namelijk in de gebouwde omgeving. Dat zijn onder meer onze huizen die, vooral waar het oude betreft, flink beter zullen moeten worden geïsoleerd en losgekoppeld zullen worden van het gas. In totaal gaat het om 1,5 miljoen huizen, blijkens het Klimaatakkoord.
Zo ziet jouw werk er straks misschien uit

21 augustus 2021

Voor veel mensen was het werkzame leven een aantal decennia geleden behoorlijk voorspelbaar: je solliciteerde bij een werkgever en die hield jou vervolgens tot aan je pensioen in dienst. Vakantiegeld, doorgroeimogelijkheden én geborgenheid waren gegarandeerd.
Doen we wel genoeg om het internet terug te winnen?

14 augustus 2021

Dankzij de coronacrisis hebben internetbedrijven wederom recordomzetten gedraaid. Hun monopolieposities groeien alleen maar, misinformatie en dataroof zijn nog steeds alom aanwezig ondanks nieuwe regelgeving en er is een groeiende techlash: meer en meer mensen voelen zich onbehaaglijk bij de ongebreidelde macht van de Amazons, Googles en Facebooks van deze wereld.
Weet jij hoe belangrijk onze bodem is?

31 juli 2021

Wie wel eens in Brabant is geweest, weet hoe mooi je het er is. Je hebt er dichte bossen, moerassen, fietspaden langs kronkelende rivieren en kilometers heide. Maar de laatste tijd holt de kwaliteit van de natuur er achteruit. Door stikstof, klimaatverandering en verdroging heeft vooral de heide het zwaar te verduren, is te lezen in een rapportage van de provincie die eind vorige maand werd gepubliceerd. Vooral dagvlinders zijn de dupe door de sterk verminderde variatie in het heidegebied.
Titanic-achtige taferelen op wereldschaal

30 juli 2021

De tijd dat je bang moest zijn voor de gevolgen van klimaatverandering ergens ver in de toekomst is definitief voorbij. In de Chinese stad Zhengzhou zagen we afgelopen week wat er gebeurt wanneer een stad met miljoenen inwoners onder water loopt. Titanic-achtige taferelen voor mensen opgesloten in de ondergrondse metro. Auto’s die als speelgoedwagentjes worden meegesleurd door het kolkende water. Een aluminiumfabriek die ontploft na overstroming. Ook in het rijke Europa ben je door extreem weer nergens meer echt veilig, weten we sinds kort uit ervaring.
Hoe goed voorspelt VPRO Tegenlicht de toekomst?

17 juli 2021

Deze week presenteerde eurocommissaris Frans Timmermans een twaalftal klimaatwetten die de Europese Unie naar 55 procent minder uitstoot in 2030 moeten brengen. Een greep: het vliegverkeer en de scheepvaart gaat onderdeel uitmaken van het emissiehandelssysteem (ETS). Ook komt er een apart emissiehandelssysteem voor de gebouwde omgeving, om huizen van het gas af te krijgen. De benzine-auto wordt verboden vanaf 2035. Elke 150 kilometer moet er een elektrische laadpaal komen te staan. De noodzaak ervan werd op hetzelfde moment pijnlijk duidelijk door de overstromingen in België, Duitsland en Limburg
Dit is de prijs van jou teruggestuurde pakketje

17 juli 2021

We weten allemaal wel hoe makkelijk het is: je ziet een mooie broek op de site van een webshop, drukt op de knop, betaalt en voor je het weet hangt het in je kast. Ten minste, als het bevalt: het is net zo makkelijk (en vaak gratis) om diezelfde broek terug te sturen. Dat gebeurt dan ook vaak, erg vaak zelfs. En dat is problematisch, want veel van die duizenden teruggestuurde pakjes belanden in de shredder. Het is voor veel webgiganten goedkoper om de retouren te vernietigen dan deze opnieuw op de markt te brengen.
Waar blijft de politieke deepfake?

5 maart 2021

We hebben het nog niet gezien, maar het zóu zomaar kunnen: dat een goed getimede deepfake invloed gaat hebben vlak voor of tijdens de verkiezingen op 17 maart.