Wie wel eens in Brabant is geweest, weet hoe mooi je het er is. Je hebt er dichte bossen, moerassen, fietspaden langs kronkelende rivieren en kilometers heide. Maar de laatste tijd holt de kwaliteit van de natuur er achteruit. Door stikstof, klimaatverandering en verdroging heeft vooral de heide het zwaar te verduren, is te lezen in een rapportage van de provincie die eind vorige maand werd gepubliceerd. Vooral dagvlinders zijn de dupe door de sterk verminderde variatie in het heidegebied.

Brabant is natuurlijk maar één voorbeeld. Het volgt de landelijke neerwaartse spiraal waar onze natuur en biodiversiteit zich in bevinden.

Maar er zijn mogelijkheden om het tij nog te keren. In deze brief kom je daar meer over te weten. Te beginnen met een gesprek met bioloog en ecoloog Louise Vet, die veel onderzoek doet naar biodiversiteit en ecosystemen en daar dus alles over kan vertellen. Volgens haar is een gezonde bodem van levensbelang. Boeren spelen een cruciale rol, dus ook daar zoomen we op in. En wat te denken van het belang van ons veenlandschap (dat we eigenlijk in water zouden moeten dompelen)?

Het belang van biodiversiteit en onze bodem

Veel mensen willen graag een strak gemaaid gazon, maar dat is niks voor Louise Vet. Vet, bioloog en emeritus hoogleraar ecologie – en winnaar van diverse (inter)nationale prijzen - laat alle planten en bloemen in jaar tuin onbekommerd groeien rond haar huis, ook het onkruid. Want daar komen allerlei beestjes op af die heel erg belangrijk zijn voor de onder druk staande biodiversiteit.

Redacteur Tom Reijner liep met haar een rondje door de tuin en aan de keukentafel bespraken ze de zeer zorgelijke staat van de biodiversiteit, het belang van een gezonde bodem en klimaatverandering. Volgens haar zijn het ‘spannende tijden’, maar kan dat eigenlijk nog wel als er zoveel op het spel staat? En helpt het als we rechten geven aan natuur en dier?
luister de podcast

De boer van de toekomst doet het met stroken

Volgens Louise Vet staat of valt alles met een goede gezonde bodem. De toekomst van onze agrarische sector speelt hierbij een grote rol. Boeren hebben, onder druk van schaalvergroting en het feit dat Nederland de een na grootste voedselexporteur ter wereld is, de bodem veelal uitgeput.

Waar zijn de nieuwe ideeën en technologieën te vinden die goed zijn voor zowel de boer als de natuur? In Tegenlicht maakten we eerder een verkennende tocht door Nederland. Van strokenlandbouw, waarover Vet spreekt in de podcast, tot onbemande tractoren en van agro-ecologie tot kaas zonder koeien. Hoe komen we tot een eerlijker en duurzamer voedselsysteem voor de boer van de toekomst?

bekijk de aflevering

Wat als we een prijskaartje aan natuur hangen?

De natuur levert cruciale diensten voor het leven op aarde. Zo geeft ze ons een vruchtbare bodem zodat we voedsel kunnen produceren, vertraagt ze de klimaatverandering door CO2 op te nemen, en beschermt ze ons tegen grote stormen, branden, en droogtes. Als de natuur de mensheid voor al haar diensten een factuur kon sturen, zouden we diep in onze portemonnee moeten tasten. 

Zo levert alleen al de bij, die in rap tempo aan het verdwijnen is, met haar bestuiving van voedselgewassen een economische bijdrage van zo’n 22 miljard euro per jaar aan de Europese landbouwindustrie. De natuur is dus enorm waardevol voor onze economie. Toch lijken we haar te verliezen, juist omdat ze nu nog ‘gratis’ is en we het nog altijd zien als een exploitatiemodel. Zouden we haar beter kunnen beschermen als we de natuur beprijzen?

kijk het betoog

Onze toekomst ligt in het natte veen

De Nederlandse bodem klinkt in, de zeespiegel stijgt, de biodiversiteit holt achteruit en we moeten drastisch onze broeikasuitstoot verminderen. De tijd dringt voor radicale verandering. Maar er is een plantje dat ons kan redden: veenmos. Maar dan moeten het nog wel in water dompelen, want aan droog veen hebben we niks.

Dan is het een bron van CO2-uitstoot, terwijl nat veen ons juist kan helpen om CO2 op te slaan. Zodat we misschien ook die klimaatdoelen gaan halen. Hoe dat allemaal zit, lees je in onderstaand artikel.
lees het artikel