Dit bewezen idee kan de democratie écht verbeteren

Machtige lobbyisten en in het nauw gedreven politici houden broodnodige verandering vaak tegen. Democratie-activist Eva Rovers pleit al jaren voor een goede oplossing: het burgerberaad.

Interview door Roland Duong

Ons democratisch bestel piept en kraakt. Dat blijkt onder meer uit de record lage opkomst bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen. Veel burgers zweven van de ene nieuwe partij naar de andere. Of ze stemmen helemaal niet meer. Wordt het niet hoog tijd dat Nederland werk gaat maken van het burgerberaad?

In deze podcast een gesprek met cultuurhistoricus Eva Rovers. Zij schreef biografieën over kunstverzamelaarster Kröller-Müller en schrijver Boudewijn Buch. Ze publiceerde het boek 'Practivisme', over hoe je als gewone burger activist kan worden. En ze is mede-oprichter van Bureau Burgerberaad: een organisatie die de burger meer macht wil geven in bestuurlijke besluitvorming. Haar nieuwste boek 'Nu is het aan ons: oproep tot een echte democratie' is een pleidooi voor het burgerberaad.

Bij een burgerberaad wordt een dwarsdoorsnede van de bevolking geloot om oplossingen te verzinnen voor urgente problemen. Zo kom je sneller tot effectieve besluiten zonder partijpolitieke agenda's en lobbyisme. Van corona tot de energietransitie. Het burgerberaad is een doeltreffende manier om gewone burgers meer zeggenschap te geven, aldus Eva Rovers.

Het kan een manier zijn om de democratie te versterken. Groot voordeel van het burgerberaad is dat het een echte dwarsdoorsnede is van de bevolking: mensen uit de stad, dorpelingen, minder universitair, meer praktisch opgeleide mensen. Het burgerberaad heeft door zijn opzet ook geen last van partijpolitiek of lobbygroepen die vaak broodnodige veranderingen vertragen of tegenhouden.

Grote vraag blijft bij dit systeem: wat gebeurt er met de adviezen van een burgerberaad? Als er niets mee gebeurt blijft het bij een inspraakpoppenkast waar mensen cynisch van worden. Burgerberaden moeten de burger echte invloed garanderen. En stel dat het burgerberaad een serieuze rol zou spelen in onze politieke beslutivorming, zou de energie-transitie dan al verder zijn met meer draagvlak onder de bevolking?