De Schotse postrock-band Mogwai maakte een onheilspellende live-soundtrack bij de film Atomic van Mark Cousins - archiefbeelden geremixt tot een geschiedenis van de atoomenergie.

Zaterdag 11 juni kwamen de Schotse postrockers van Mogwai live de soundtrack spelen bij de documentaire Atomic in Muziekgebouw aan 't IJ. Al eerder schreef ik een stukje over de plaat, los van de film.  Een sfeervol en meeslepend album, dat nieuwsgierig maakte naar de beelden, een docu van filmmaker Mark Cousins. Met hooggespannen verwachtingen zat ik in de zaal.

Bij binnenkomst viel me op dat het publiek een prachtige mix van fans en niet-kenners was. Links van mij zat een man die aan mij vroeg wat er precies ging gebeuren ('Een punk band uit de jaren 90 toch?'). Hij was hier voor het Holland Festival en kende de band Mogwai niet en wist ook nog niet wat hem te wachten stond. Gelukkig zag ik dat hij oordopjes in zijn hand had en adviseerde hem dat het niet onverstandig was om deze in te doen. Aan de andere kant zat een Engelse man die speciaal voor deze vertoning was overgekomen. Een echte Mogwai-fan en, net als ik, zeer benieuwd naar de beelden bij de muziek.

Mogwai zit in het donker onder het enorme scherm waarop de film vertoond wordt. Al snel blijkt dat oordoppen geen overbodige luxe zijn...

Cousins slaagt erin prachtige archiefbeelden bij elkaar te brengen. Het zijn beelden over kernwapens en kernenergie maar ook medische wonderen. Er komen bijna komische, naïeve voorlichtingsfilmpjes voorbij waarin de overheid de bevolking tips geeft om een thermonucleaire ontploffing te overleven door o.a. zandzakken voor de deur te leggen en ramen wit te verven. Daarnaast zie je de allesverwoestende paddenstoel-beelden, hoor je verhalen van mensen die familieleden zijn kwijtgeraakt door de atoombom maar zie je ook indrukwekkende microscopische filmbeelden van celdeling en levensreddende technologieën die door kernonderzoek mogelijk gemaakt is.

Het zijn prachtige beelden die achter elkaar gezet zijn. Het is moeilijk er een verhaal in te vinden maar dat lijkt bewust zo gedaan te zijn. Cousins had ook al aangegeven dat ieder er zijn eigen verhaal van kan maken. De beelden krijgen absoluut extra kracht door de muziek. Niet alleen door wat er gespeeld wordt maar ook door het volume. Het is dynamisch, gaat van zeer verstild naar een muur van geluid - de stoelen trillen soms.

Mogwai speelt retestrak en eigenlijk, als de mannen niet te zien waren geweest had het ook zo kunnen zijn dat de plaat op stond. Weinig ruimte dus voor improvisatie. De bandleden kijken zelf mee met de film en weten precies wanneer ze wat moeten inzetten.

Kortom: een indrukwekkende documentaire met indrukwekkende beelden en met een indrukwekkende live-soundtrack van Mogwai.