Ontruk Boy Edgar aan de vergetelheid!

Maarten van Heuven ,

Media-offensief rond Nederlandse jazzlegende vanwege diens 100e geboortedag

Het lijkt alsof in Nederland een actiegroep is opgezet met als doel Boy Edgar te ontrukken aan de vergetelheid. En dat zou dan ook meer dan terecht zijn. In de jaren zestig en zeventig was Boy Edgar een zeer invloedrijk figuur in de Nederlandse jazz. Briljant, geniaal, chaotisch, sociaal, visionair zijn worden die stelselmatig van stal worden gehaald om Edgar te beschrijven.

Een korte biografie. Boy Edgar werd 100 jaar geleden geboren: op 31 maart 1915 om precies te zien, in Amsterdam, als George Willem Fred. Edgar. Op de middelbare school kwam hij voor het eerst in aanraking met de jazzmuziek, die toen uiterst modern was. Hij leerde zichzelf piano en trompet te spelen. Voor de oorlog studeerde hij medicijnen aan de Universiteit van Amsterdam. Ondertussen trad hij vaak, en succesvol, op.

Na de oorlog concentreerde hij zich op zijn werk als arts en pas in de jaren zestig richtte hij, naar voorbeeld van zijn held Dulke Ellington, een eigen bigband op, die veel speeltijd kreeg van de VARA en invloedrijk werd. Boy Edgar groeide uit tot een legendarisch figuur die niet vergeten mag worden. En daarom verschijnen nu, vanwege zijn 100e geboortedag, twee belangrijke publicaties, recht uit het kamp van de Boy Edgar-actiegroep.

Het Nederlands Jazz Archief komt met de cd Boy’s Big Band Return, met vergeten live-opnames uit 1965 en 1966, toen het legendarische orkest op het toppen van zijn kunnen was. De cd is samengesteld door jazzjournalist Bert Vuijsje en programmamaker Frank Jochemsen (presentator van Vrije Geluiden Radio 6). Op de cd drie live-opnames: gemaakt in VARA Studio 8 in Hilversum, De Harmonie in Groningen en het Concertgebouw in Amsterdam. In het boekje bij de cd staat nog dat de kwaliteit van de laatste twee tracks niet helemaal perfect is, en toch kreeg de cd van de Volkskrant vier sterren. Want: “Zeer genietbaar, mooi opgenomen materiaal”, zodanig gearrangeerd door Boy Edgar dat “de kwaliteiten van de solisten het best tot hun recht kwamen (…) met solistisch vuurwerk van Piet Noordijk op altsax en Theo Loevendie op sopraansax.”

Verschenen is ook het boek Boy Edgar – Het dubbelleven van een alleskunner van journalisten Marieke Klomp en Marie-Claire Melzer. Het woord dubbelleven is meer dan toepasselijk. Nachtenlang speelde hij in jazzkroegen; de hele dag door onderhield hij contact met beroemde jazzmuzikanten uit binnen- en buitenland. En ondertussen was hij huisarts in de Bijlmer met een drukke praktijk en was hij adviseur in de eerste abortuskliniek van Nederland. De auteurs van de biografie omschrijven Boy Edgar als volgt: “Boy laveerde voortdurend tussen professionele interesse en emotionele betrokkenheid, een intellectuele geest en een grote dadendrang, een enorme levenslust en zelfdestructief gedrag. Hij wilde altijd anderen helpen, maar zag zijn eigen problemen niet onder ogen.” En schitterend boek, aldus saxofonist Hans Dulfer, die jarenlang speelde in Boy’s Big Band.
 
Boy Edgar overleed in 1980, op 65-jarige leeftijd. Oververmoeid en door drank gevloerd, stellen zijn biografen. Zijn impulsieve houding en de combinatie van een razend drukke huisartsenpraktijk met een nachtelijk jazzleven werden hem fataal, schrijft Frank Jochemsen in de linar notes van zijn cd. De Wessel Ilcken Prijs, de belangrijkste jazzprijs van Nederland, werd na zijn overlijden naar Boy Edgar vernoemd.
 
Een aantal leden van dat zogenaamde Boy Edgar-actiecomié verzamelt zich aanstaande zondag in de studio van Vrije Geluiden Radio 6. Want Frank Jochemsen presenteert dan een avondlange thema-uitzending met veel muziek van Boy Edgar (zowel studio-albums als live-opnames), en van muzikanten die met Boy gespeeld hebben en/of de Boy Edgar Prijs wonnen. Er zijn ook gasten:

Uur 1 (20-21 uur): Marieke Klomp en Marie-Claire Melzer, over hun boek, hun onderzoek en hun beeld van Boy Edgar.
Uur 2 (21-22 uur): saxofonist Hans Dulfer te gast, die lang met Boy Edgar gespeeld heeft.
Uur 3 (22-23 uur): dochter Jane Edgar, met persoonlijke verhalen over haar vader.
Uur 4 (23-00 uur): herhaling van de radiodocumentaire De Geniale Chaos van Boy Edgar die Frank Jochemsen en Marie-Claire Melzer in 2012 maakten voor Radio 1.

Uitzending van de Boy Edgar-special: zondag 29 maart, Vrije Geluiden Radio 6.

Boy Edgar aan de piano