VPRO Bagagedrager nominatie 2016

Marokkaanse adoptie

'Weet je wat een baby snatcher is?' Mouna kijkt me strak aan.
'Nee', antwoord ik.
'Dat is een vrouw die baby’s uit de buik van hoogzwangere vrouwen snijdt en het kind vervolgens opvoedt als het hare. Heb ik ooit in een documentaire gezien.'
'Ziek', mompel ik. 'Waarom vertel je me dat?'
'Er kwam gisteren een klant in de winkel binnen met een buggy, en twee seconden lang dacht ik: Wat als ik dit kind nu grijp en heel hard wegren.’

Afgelopen zomer zat ik samen met Mouna op een Antwerps terras en hadden we deze conversatie. Mouna is 32 jaar oud, bloedmooi, heeft een goede baan en een art-deco appartement in hartje Antwerpen. Geen reden tot zeuren dus. Maar sinds twee jaar wordt Mouna geplaagd door een steeds hevigere kinderwens. Wat als een sluimerend verlangen begon, verandert in een obsessie. En Mouna is niet de enige die hiermee worstelt, zo blijkt uit de talrijke columns en artikels over het onderwerp, recent nog in de Volkskrant.
Aangezien de geschikte partner nog niet in beeld is en het plan om een baby te stelen bij een sporadische opwelling blijft – althans, meer vertellen we niet in deze motivatiebrief - hadden Mouna en ik het al snel over adoptie. Na research moesten we vaststellen dat ze al als puber een aanvraagdossier had moeten opstellen. België kent sinds vorig jaar een adoptiestop voor binnenlandse kinderen. Bij de invoering stonden er 504 wensouders op de wachtlijst, terwijl er per jaar twintig tot dertig kinderen worden geplaatst. Adoptie uit het buitenland blijkt vaak een administratieve uitputtingsslag en brengt niet altijd de gewenste uitkomst. Overheden in het geboorteland van adoptiekinderen zijn vaak grillig bij het inwilligen van verzoeken.
Teleurstelling dus, tot Mouna en ik ontdekten dat er sinds 2011 vanuit Marokko slechts 4 kinderen werden geadopteerd. Gezien Mouna aan alle officiële eisen van de Marokkaanse overheid voldoet - ze is van Marokkaanse origine, moslim en beschikt over de materiële middelen om in de behoeften van het kind te voorzien - lijkt een trip naar Marokko dé oplossing.

Onze bagagedragerartikel wordt een onderzoek naar de lage adoptiecijfers vanuit Marokko. Hoe komt dit? Is adoptie binnen de Belgisch-Marokkaanse en Nederlands-Marokkaanse gemeenschap een taboe? En zo ja, waarom?
Daarnaast krijgt de lezer een inkijkje in hoe adoptie in Marokko verloopt. Echte adoptie bestaat er bijvoorbeeld niet, alleen kafala, een soort van voogdij die op adoptie neerkomt. We praten met ervaringsdeskundigen, bezoeken weeshuizen en ondervragen lokale overheden.
Tot slot zou het verhaal een roadtrip zijn van twee jonge vrouwen door het geboorteland van Mouna’s ouders en een zoektocht naar waar dat verlangen naar een kind toch vandaan komt.

Wie is Sabeth?

Mouna en Sabeth Snijders leerden elkaar kennen op de middelbare school in Antwerpen. Na hun puberteit bleef Mouna in hun thuisstad wonen en belandde in de verkoop. Sabeth woont tegenwoordig in Amsterdam en werkt voor NRC Handelsblad. Ze maakt onder meer dagelijks de Achterpagina voor deze krant en schrijft over film, theater en literatuur. Verder schreef ze de teksten voor het boek Slagroomtaart en Slingers (2014).

Camera: Tamara van den Berg
Montage: Mandy Bezema
Geluid: Tom Klaassen
Productie: Linda Bos, Iris van der Valk en Matthijs van Rumpt