Uit verzet tegen het burgerlijke moraal nam in de jaren zeventig het aantal woongroepen en leefgemeenschappen toe. Het invoeren en naleven van eigen leefregels was hierbij de sleutel naar het geluk. In de roman De vrouwenvanger beschrijft kunsthistorica Mariëtte Haveman een kleine leefgemeenschap van twee gezinnen die samen onder één dak wonen. Maar wat is geluk? En is dat te organiseren?
Boeken
Mariëtte Haveman & Kees Beekmans
In de roman 'De vrouwenvanger' beschrijft kunsthistorica Mariëtte Haveman een kleine leefgemeenschap van twee gezinnen die samen onder één dak wonen. Maar wat is geluk? En is dat te organiseren? Kees Beekmans probeert in zijn boek 'Tussen hoofddoek en string' het ingrijpende moderniseringsproces in Marokko in kaart te brengen. Waar zien we de moderniteit verschijnen, en waar zien we de traditie zich daartegen verzetten?
In de omgeving werd het huis het kasteel genoemd, omdat het ongebruikelijk groot was. Een kast van een huis met daarachter het wijde landschap met bossen en beken dat tot in Duitsland doorliep. De ouders van Lola zijn er ooit komen wonen nadat ze er langs waren gefietst. Het huis stond al jaren leeg. Net als veel mensen in die tijd zochten ze een plek op deze wereld die nog niet was ontdekt, om daar hun eigen leven in te richten. En zo geschiedde. Het geluk kon niet op. Het ontbrak het drietal aan niets.
Maar het huis is te groot, het ligt te afgelegen. Het gezin leeft in een isolement. De ouders van Lola besluiten het huis met anderen te delen. Door de komst van een tweede gezin breken er nieuwe tijden aan. Markus, de vader van het andere gezin, is iemand waar tegenop gekeken wordt. Een man met daadkracht en idealen over hoe het leven geleefd moet worden. Door zijn ernst en directheid brengt hij de omgeving almaar in verlegenheid. Zijn duidelijke opvattingen over de opvoeding en levensstijl zijn dwingend en uiteindelijk bepalend.
In De vrouwenvanger vertelt Lola hoe het gezin langzaam in de greep komt van een man die zijn omgeving domineert als een sekteleider, waarmee de zoektocht naar het geluk een verkeerde afslag heeft genomen.
Na tien jaar aan Marokkaanse kinderen Nederlandse les gegeven te hebben, verruilde Kees Beekmans in 2005 het onderwijs voor een langdurig verblijf in Marokko. Door de toenemende modernisering doen zich in het Arabische land voortdurend conflicten voor. In het boek Tussen hoofddoek en string probeert hij het ingrijpende veranderingsproces in kaart te brengen. Waar zien we de moderniteit verschijnen, en waar zien we de traditie zich daartegen verzetten?
In Marokko hebben zich de afgelopen decennia veranderingen voltrokken waar het Westen twee eeuwen over heeft gedaan. Een stille revolutie. Zo woont de helft van de Marokkaanse bevolking tegenwoordig in de stad – begin twintigste eeuw was dat nog naar tien procent. Demografen verwachten dat dat over vijftien jaar zelfs zeventig procent zal zijn. Ook al kan de helft van de bevolking nog altijd niet lezen en schrijven, de verwachting is dat het ‘zichtbare analfabetisme’ over tien a vijftien jaar verdwenen zal zijn. En terwijl twintig jaar geleden de helft van de Marokkaanse meisjes nog thuis werd gehouden, volgt nu zestig procent van hen een middelbareschoolopleiding. Van de universitaire studenten bestaat inmiddels de helft uit vrouwen.
Kortom, Marokko verandert. Het land moderniseert. Maar de moderniteit botst op de traditie, en op de islam. De grote steden, die van oudsher het domein van de moderne elite is geweest, zijn uitgebreid met enorme volkswijken waar nu vooral boeren wonen die van het platteland afkomstig zijn. Zij zijn betrekkelijk conservatief, de sociale achterstand neemt intussen toe. De intensiteit en de snelheid waarmee de modernisering zichtbaar is geworden, heeft deze mensen een gevoel van onbehagen gegeven. Dat levert wrok op. En tegenwerking. Zij willen hun identiteit trouw blijven. Die onvrede heeft in Marokko tot een religieuze heropleving geleid. Maar ook de religie wordt moderner, individueler. Dat levert veel verwarring op.
In Tussen hoofddoek en string worden praktijkvoorbeelden aangehaald die duidelijk maken hoe complex de situatie in Marokko is. De modernisering die op alle denkbare gebieden zijn sporen achterlaat, maar tegelijk voortdurend op verzet stuit. En wat voor invloed heeft dit bijvoorbeeld voor de Marokkaanse gemeenschap in Nederland?