Aflevering 1

Turkmenistan

Turkmenistan is een van de meest wereldvreemde landen op de planeet. Na lang aandringen mag Tom hier als eerste westerling een reisdocumentaire maken. Hij heeft dingen gezien die nog geen enkele cameraploeg vóór hem heeft kunnen vastleggen. Maar reizen en filmen in Turkmenistan is absoluut geen pretje.

Herhaling op 17 oktober 2022, 22.20 uur op NPO 3

Tom maakt kennis met de waanzin van een dictatuur met te veel geld en een president die daarmee de meest waanzinnige projecten uit de grond stampt. Turkmenistan is een van de meest absurde reizen uit de reeks geworden.

De Nederlandse overheid heeft trouwens wel reisadvies voor Turkmenistangangers. Bepaalde delen van het land zijn verboden gebied, reizen naar het grensgebied met Afghanistan wordt ontraden, en omdat homoseksualiteit in Turkmenistan strafbaar is wordt u geadviseerd zich ‘terughoudend op te stellen en te uiten’. Maar verder geen negatief reisadvies hoor.

Turkmenistan verkeert al langer een bizarre staat. In 2007 maakte de Fin Arto Halonen de documentaire In the shadow of the holy book, hier in z’n geheel te zien. Als kijker val je van de ene verbazing in de andere. De persoonsverheerlijking van de toenmalige dictator Saparmurat Niyazov kende geen grenzen, en bedrijven die zaken wilden doen met het land gingen daar kritiekloos in mee. Centraal daarin stond een 'heilig' boek dat de dictator had geschreven. Wie zaken wilde doen, moest het eerst maar eens in zijn eigen taal uitgeven. Niyazov is inmiddels al een paar jaar dood, maar zijn opvolger laat zichzelf net zo hard bewieroken en gunt de bevolking precies evenveel vrijheid: vrijwel geen.