Wat is een 'normale' geestestoestand?

Column

In de nieuwe serie Sunny Side of Spirit gaat Sunny op zoek naar nieuwe oplossingen voor problemen van de geest. Ze gaat op reis, naar Ghana, Taiwan en Braziliƫ.

Sunny Bergman

Zeven jaar geleden kreeg ik een burn-out. Ik was zo broos, ik verkruimelde waar je bij stond, butsbaar als een pakje boter. Overdag sleepte ik me voort om vervolgens ‘s nachts wakker gehouden te worden door de pitbull van mijn geest. In mijn overspannen geest tuimelden herinneringen als stuiterend hellinggruis in een lawine over elkaar heen- in plaats van geordend op de daartoe bestemde plek in de archief kast van mijn geheugen te blijven liggen.

Tegelijkertijd kregen twee leden van mijn gezin de diagnose ADHD. Binnen een paar maanden was ons medicijnenkastje gevuld met antidepressiva, ritalin, oxazepam (angstremmers) en slaappillen.

Hoe heeft het zo ver kunnen komen? dacht ik vaak vertwijfeld.

Ondertussen gaat het weer beter met mij. Maar de problematiek binnen mijn gezin is geen uitzondering. Om mij heen zie ik veel mensen die worstelen met stressklachten en depressies, terwijl kinderen steeds vaker een psychiatrische diagnose krijgen.

Bijna geen enkel ander land ter wereld geeft zo veel geld uit aan geestelijke gezondheidszorg als Nederland. Vanwaar al deze mentale problemen? Zijn het welvaartziektes? Uit cross cultureel onderzoek blijkt dat deze psychische en psychiatrische klachten minder voorkomen - of op een totaal andere manier geïnterpreteerd worden in niet Westerse culturen.

In mijn nieuwe documentaire serie Sunny Side of Spirit - een drieluik waarin ik afreis naar Ghana, Taiwan en Brazilië - ga ik op zoek naar vernieuwende en leerzame benaderingen voor problemen van de geest.

Een professor zei mij eens dat binnen de de antropologie het motto was: to familiarize the exotic and to de-familiarize the normal, het exotische gewoon maken en het normale ongewoon. Dit is precies wat ik ook probeer te doen in mijn nieuwe serie. Door te kijken via een andere culturele bril kunnen we onze eigen ingesleten culturele aannames als wonderlijk gaan ervaren. Want wat is een ‘normale’ geestestoestand?