Uitzending

Buitenhof: 18 mei

Femke Halsema in Buitenhof
© Buitenhof 18/05/25

Deze week in Buitenhof: Femke Halsema over vrede in Gaza afdwingen, Mart de Kruif en Frans Timmermans over oplopende internationale spanningen, Lucas Foglia sluit aan om te praten over migratie als natuurfenomeen

Kijk nu op NPO Start

over de rol van een burgemeester in internationale politiek

De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema heeft het kabinet opgeroepen meer te doen om vrede in Gaza af te dwingen. “Het Nederlandse kabinet zegt een streep in het zand te trekken. Dat is enkel betekenisvol als het tot praktische daadkracht leidt: de Israëlische regering tot de orde wordt geroepen en vrede wordt afgedwongen.”
Wat is de rol van een burgemeester in internationale politiek? En Hoe is de verklaring gevallen bij de Amsterdammers?

Vannacht is het KIT-gebouw in Amsterdam beklad door demonstranten. Op deze locatie viert het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) het 50-jarige jubileum. Volgens Halsema heeft iedereen het recht om bijeen te komen en iedereen heeft het recht te demonstreren. Echter ‘een bekladding kan nooit. Dat is vernieling van andermans eigendom. In principe valt dat onder geweld. En dat is echt kwalijk’, stelt ze.  

Hoe duidt de burgemeester wat er in Gaza gebeurt? Is het genocide? ‘Misdadig is het sowieso, want het is in strijd met al het internationaal recht wat daar op dit moment gebeurt’, aldus Halsema. 'Welke precieze term je eraan geeft; het is onaanvaardbaar wat daar gebeurt'.  

Halsema’s toespraak in de Amsterdamse gemeenteraad kreeg geen bijval vanuit politiek Den Haag. Vicepremier Agema stelde dat het niet aan de burgemeester was. ‘Ik vind dat een gelegenheidsargument. Want de mensen die nu kritiek hebben waren ook de mensen die stonden te juichen toen Amsterdam de Israëlische vlag hees direct na de gruwelijke aanslag van Hamas’, vertelt Halsema. ‘Dus het is politiek gemotiveerd. Het heeft niet te maken met het feit dat ik iets zeg, maar met wat ik zeg’.  

Ook de Israëlische ambassadeur in Nederland uitte felle kritiek op Halsema. ‘Een Israëlische ambassadeur heeft zich niet te bemoeien met de binnenlandse verhoudingen in Nederland', stelt Halsema. De burgemeester rekent erop dat de Nederlandse regering de ambassadeur op het matje roept: 'Ik ga daar van uit'. 

Lees meer:

Accepteer de 'social' cookies om deze 'youtube'-content te bekijken.

Klik hier om je cookie-instellingen aan te passen.

Een moment geduld, de content wordt geladen.

oorlog in Gaza en vredesonderhandelingen over Oekraïne

Het Israëlische leger stelt dat er een nieuw grondoffensief is begonnen in Gaza, waar de Gazanen al lange tijd leven onder erbarmelijke omstandigheden. De VN waarschuwt voor etnische zuivering en wetenschappers spreken van genocide. Wat staat de internationale gemeenschap te doen? 

Deze week waren de 32 NAVO ministers van Buitenlandse Zaken in het Turkse Antalya bijeen om te praten over de komende NAVO-top in Den Haag. Tegelijkertijd was de Oekrainse president Zelensky in Instanbul waar ook een Russische delegatie aankwam. Poetin en Trump waren de grote afwezigen. Waar hebben we eigenlijk naar zitten kijken?

Timmermans gelooft niet dat de minister van Buitenlandse Zaken aan stille diplomatie doet. ‘Misschien dat hij af en toe met zijn collega's praat, maar dat maakt niet veel indruk. Hij is stil omdat hij van Wilders en Yesilgöz niks mag zeggen’, aldus Timmermans. Luitenant-generaal buiten dienst Mart de Kruif stelt dat ‘een militair doel proportioneel moet zijn en ook effectief’. ‘Maar als het systematisch is en je gebruikt het vaak dan zit je wel op een glijdende schaal’. Hij is kritisch: ‘je gaat Hamas hier niet mee uitschakelen, dat gaat je nooit lukken. Het is nog nooit gelukt in de geschiedenis dat je met militair vermogen een beweging kunt uitschakelen.’

De Amerikaanse president Trump heeft erop gezinspeeld dat de Gazanen maar naar een ander land zouden moeten gaan. Er zou een deal op komst zijn tussen Amerika en Libië om 1 miljoen Gazanen naar het land te brengen. 'Dat is gewoon etnische zuivering', aldus Timmermans. Hij wijst op de geschiedenis van het conflict: ‘er is afgesproken dat er een twee-statenoplossing zou komen’. Op de vraag of er genocide plaatsvindt in Gaza stelt Timmermans dat er 'genocidaal geweld' is in Gaza. 'Ik stel het vast in een hele reeks met internationale experts die geen enkel woord hierover terugnemen'. 

‘Dit voor mij een historische foto’ vertelt De Kruif over het beeld van Zelensky, Starmer, Merz, Tusk en Macron, afgelopen week genomen in de Albanese hoofdstad Tirana. ‘Dat is een beeld dat Poetin niet zal bevallen. Maar dat is wel ook de kern waar het om gaat'. Als Trump stopt met wapenleveranties aan Oekraïne hoeft dat volgens de oud-generaal niet het einde van Oekraïne te betekenen. De Kruif ziet dat Europa meer militaire middelen produceert, ‘bijvoorbeeld meer granaten dan de VS’, en dat de Oekraïense wapenindustrie ‘erg robuust’ aan het worden is. Tegelijkertijd slaagt zowel Oekraïne als Rusland er niet in om ‘met een meerderheid aan mensen gecoördineerd offensieve acties echt succesvol uit te voeren. Dan zou je zelfs kunnen zeggen dat zonder de steun van de VS, Oekraïne deze oorlog kan voortzetten’. 'De toekomst van Oekraïne ligt bij Europa. Zijn wij bereid om economische en militaire steun overeind te houden', vraagt De Kruif zich af. 'We nemen nog steeds gas en olie af. We geven meer geld aan Rusland dan aan Oekraïne', aldus Timmermans. 

Lees meer:

Accepteer de 'social' cookies om deze 'youtube'-content te bekijken.

Klik hier om je cookie-instellingen aan te passen.

Een moment geduld, de content wordt geladen.

hoe migratie in de (menselijke) natuur zit

Elk jaar maken honderdduizenden distelvlinders een bijna onvoorstelbare reis: van Noord-Afrika naar Scandinavië, meer dan 15.000 kilometer, dwars door landschappen, grenzen en klimaten. Op hun tere vleugels, gescheurd en versleten na duizenden kilometers, trekken ze noordwaarts, generatie op generatie. Deze spectaculaire migratie is niet alleen een biologisch wonder, maar ook een indringende metafoor voor onze tijd.

De Amerikaanse fotograaf en journalist Lucas Foglia volgde deze vlinders op hun tocht. Onderweg legde hij niet alleen hun reis vast, maar ook die van mensen: vluchtelingen, arbeidsmigranten, en gemeenschappen die worstelen met de gevolgen van klimaatverandering. Zijn nieuwste boek, Constant Bloom, brengt deze werelden samen in een krachtige visuele vertelling over beweging, kwetsbaarheid en volharding. Wat vertelt de reis van generaties distelvlinders ons over klimaat, migratie en onze onderling verbonden wereld? Wat zeggen deze beelden over menselijke veerkracht, over aanpassing en hoop?

‘Ze combineren bij hun reis instinct en mogelijkheden, net als jij of ik. Afhankelijk van het seizoen vliegen ze naar het noorden of zuiden. Ze hebben bloemen nodig en vliegen dus mee met de bloeiperiode. Voor hen moet hun wereld continu in bloei staan,’ aldus fotograaf Lucas Foglia. ‘Ze doen deze migratie al miljoenen jaren’, vertelt hij. ‘Ze hebben met hun migratie de dinosaurussen overleefd. Ze zijn dus sterker dan we denken, al komen ze op ons fragiel over. Maar naarmate het klimaat verandert, worden ze afhankelijker van ons.’ Hij zag hoe de vlinders door het veranderende klimaat meer en meer aangewezen zijn op tuinen en parken. In zijn boek Constant Bloom legde Foglia niet alleen hun reis vast, maar ook die van mensen: vluchtelingen en arbeidsmigranten.  

Volgens de fotograaf leren distelvlinders ons een les van doorzettingsvermogen en het vermogen van een populatie om verschillende plekken te voeden. Als je fruit eet, kan dat bevrucht zijn door een distelvlinder afkomstig uit Afrika of het Midden-Oosten’. 

Hij hoop dat de mensheid de wereld gaat zien als één plek, die verbonden is met elkaar. Ook hoopt hij dat we inzien dat we ‘zorgplicht en verantwoordelijkheid hebben over mensen en natuur over grenzen heen’. 

Foto's: Lucas Foglia / Galerie Caroline O’Breen

Lees meer

Accepteer de 'social' cookies om deze 'youtube'-content te bekijken.

Klik hier om je cookie-instellingen aan te passen.

Een moment geduld, de content wordt geladen.

meld je aan voor de nieuwsbrief

Krijg als eerste te horen wie er zondag aanschuift voor een mooi gesprek, stevige discussie of goed debat. En krijg na de uitzending een nieuwsbrief met Het beste van Buitenhof. Schrijf je in voor de nieuwsbrief via onderstaand formulier.