Buitenhof: 14 september 2025

Den Haag en geopolitieke onrust

Nederland gaat niet bepaald door de meest stabiele politieke periode. Welk effect heeft het geharrewar in Den Haag op de ingewikkelde geopolitieke ontwikkelingen? Hoe belangrijk is de steun aan Oekraïne nadat Rusland deze week drones het Poolse luchtruim instuurde? Een gesprek met oppositieleider Frans Timmermans. 

Onder welke voorwaarden is GroenLinks-PvdA bereid om mannen en vrouwen naar Oekraïne te sturen? ‘Wij als Europese NAVO-lidstaten en EU-landen hebben niet de middelen om dit geloofwaardig te kunnen doen. Daar hebben we absoluut de Amerikanen bij nodig. Dus zonder keiharde Amerikaanse veiligheidsgaranties, waar we ook echt op kunnen rekenen, is het in mijn ogen volstrekt onverantwoord om net te doen alsof je Nederlandse en andere Europese militairen naar Oekraïne zou kunnen sturen,’ stelt de partijleider.

Dinsdag is het Prinsjesdag. Timmermans pleit ervoor dat de Tweede Kamer na de verkiezingen probeert ‘met de meerderheid een begrotingsakkoord te sluiten’. ‘Anders wordt 2026 een verloren jaar.’ 

Russische dreiging

Negentien Russische drones in Pools luchtruim. Was dit een vergissing, zoals president Trump opperde, of een doelbewuste actie van president Poetin? Wat was dan zijn doel? Admiraal Rob Bauer is oud-Commandant der Strijdkrachten, en tot januari voorzitter van het Militair Comité van de NAVO. Wat gebeurt er zodra NAVO-luchtruim geschonden wordt, wat is er nodig en zijn wij goed voorbereid?

Admiraal Bauer vertelt dat er de afgelopen jaren geen hotline meer bestaat op het hoogste militaire niveau tussen de NAVO en Rusland. Hij legt uit dat veel oorlogen beginnen met een ongelukje. ‘Als zoiets gebeurt, wil je elkaar kunnen bellen en zeggen: is dit een vergissing of beginnen we nu de oorlog?’ Volgens Bauer lukt het niet om contact te krijgen omdat ‘de Russen niet geïnteresseerd zijn in dat de-escaleren’. 

Woensdag vlogen er Russische drones in het Poolse luchtruim. ‘Het is wat mij betreft geen vergissing’, zeg Bauer. Hij noemt het ‘een test voor de NAVO’. ‘Ik denk dat de reactie die er heeft plaatsgevonden door de NAVO op zichzelf goud waard is. Want we hebben Poetin laten zien dat we het niet over onze kant laten gaan,’ stelt de admiraal. Bauer denkt dat het misschien zelfs een strategische vergissing van Poetin is ‘omdat het ons uiteindelijk op dit moment in de armen drijft van elkaar.’ 

Amerikaanse economie en democratie

De Amerikaanse Nobelprijswinnaar Paul Krugman is in Nederland. Als invloedrijke econoom schreef hij vijfentwintig jaar lang columns voor de New York Times. Ook is hij een fervent criticus van Trump. Met zijn eigen substack nieuwsbrief bereikt hij honderdduizenden lezers met economische analyses. Maar ook met zijn opinie over de staat van de democratie.

Volgens Krugman is de moord op Charlie Kirk niet politiek. ‘Het politieke effect komt van de poging om er een politieke daad van te maken door MAGA, door Trump en z'n aanhangers.’ Waarom ze dit doen? ‘Ze willen afwijkende meningen onderdrukken. En het is een afleidingsmanoeuvre’, stelt Krugman. Dit leidt af van het Epstein-dossier, en het economische sentiment in de VS. Dat ‘is ongeveer net zo slecht als tijdens de inflatie een paar jaar geleden.’ 

Krugman vertelt dat ‘het Trumpisme’ inmiddels ‘massaal afgekeurd wordt door het Amerikaanse volk’. ‘Er is in feite geen enkele kwestie meer waarop Trump positief scoort bij de kiezers,’ legt hij uit. Krugman verwacht dat als de tussentijdse verkiezingen eerlijk verlopen ‘de Democraten het Huis van Afgevaardigden binnenslepen.’ 

Lees meer:

• My Last Column: Finding Hope in an Age of Resentment (The New York Times)
• Paul Krugman Substack

cultuuromslag bij het corps

En advocaat Ina Brouwer schuift aan. Brouwer, zelf oud-corpslid, staat de slachtoffers van de Utrechtse bangalijst bij. Ze zag van dichtbij hoe het uitlekken van foto's, namen en adressen de levens van jonge vrouwen overhoopgooide. Nu vecht ze voor erkenning van de slachtoffers én een cultuuromslag bij het corps.

Brauer vertelt over de ervaringen van jonge vrouwen die op zo’n lijst belanden. ‘De identiteit van een jong iemand die probeert om succesvol te zijn, om mooi te zijn, om vriendelijk te zijn, dat wordt afgebroken op dat moment. En ze komt voortdurend in de verdediging.’ Brouwer stelt: ‘Iedereen kan het zien en zoals je jezelf ziet en andere mensen jou zien, wordt helemaal afgebroken.’ Brouwer vertelt dat ouderejaars in Utrecht eerstejaars de opdracht geven een zo vunzig mogelijke lijst te maken van eerstejaars studentes. ‘Ze zeggen: “Als je dat niet doet, dan moet je naakt om jouw huis heen lopen, of je moet met een tandenborstel je keuken schoonmaken.” Groepsdwang is groot’, legt Brouwer uit.  

Oud-leden en ouders spreken zich meestal niet uit vanwege de corpscultuur, want: ‘Er is één begrip wat heel erg speelt en dat is de eer van de vereniging. De externe eer. Dat betekent dat als er iets gebeurt – aanranding, geweld, of wat dan ook – dat je dat intern oplost en niet naar buiten gaat. Als je naar buiten gaat hiermee dan heb je eigenlijk de eer van het corps beschadigd.’ 

Lees meer:

• Vier studenten vervolgd voor verspreiding Utrechtse bangalijst (NOS)
• Advocaat Ina Brouwer: ‘Ik zie veel krokodillentranen over de bangalijsten bij het corps’ (de Volkskrant)
• Ina Brouwer bijt van zich af over bangalijsten: ‘Corps had moeten zeggen: jullie zijn geen lid meer’ (AD)
• Advocaat Ina Brouwer: ‘Wij lieten ons totaal niet intimideren door mannen. Het ging hard tegen hard’ (NRC)

meld je aan voor de nieuwsbrief

Krijg als eerste te horen wie er zondag aanschuift voor een mooi gesprek, stevige discussie of goed debat. En krijg na de uitzending een nieuwsbrief met Het beste van Buitenhof. Schrijf je in voor de nieuwsbrief via onderstaand formulier.