‘Deze situatie is ongekend. Die kennen we nergens anders ter wereld’, stelt Oxfam Novib directeur Michiel Servaes over de situatie in Gaza. Het plan van Israël en de Verenigde Staten voor hulp in de Gazastrook vindt Servaes ‘praktisch onmogelijk’, en daarnaast ‘fundamenteel, principieel onacceptabel dat het op deze manier gebeurt.’ Volgens Servaes wordt ‘voedsel ingezet als een soort lokaas om de etnische zuivering mogelijk te maken, want mensen worden daarmee gedwongen om opnieuw van het noorden naar het zuiden te gaan. En we weten inmiddels wat het plan van Israël is, namelijk om dan vervolgens het lege deel te vernietigen en te koloniseren.’ Israël zegt dat ze dit doet om zeker te weten dat Hamas niet betrokken is bij de hulp. Servaes benadrukt dat je in ieder oorlogsgebied nooit zeker weet of de hulp op de goede plek terechtkomt. ‘Burgers mogen daar vervolgens niet voor gestraft worden,’ stelt hij. Daarnaast laat Israël ‘een deel bewust via de zogenaamde commerciële sector verlopen. De kans dat er dan spullen in verkeerde handen belanden, is groter.’ 

Deze week veroordeelde minister Caspar Veldkamp Israëls humanitaire blokkade. ‘Ik heb er met verwondering naar zitten kijken’, reageert Servaes. ‘Het is een hele Haagse discussie, een soort woordenspel. We hebben gevraagd om een rode lijn.’ ‘Nu wordt het een streep in het zand, dat klinkt toch net wat minder ferm.’ Hij denkt dat deze politieke beweging het resultaat is ‘van de toenemende publieke druk in Nederland.’ ‘En het zou dus ook iedereen in Nederland moeten aanmoedigen om die druk verder op te bouwen, om die rode lijn te eisen’, stelt hij. Tot slot doet hij nog een appèl op Kamerleden: ‘dit is de grote kwestie waar jij je als individuele politicus toe moet verhouden.’ ‘Jouw carrière is op een gegeven moment voorbij. Je zal niet meer zo vaak terugdenken aan een stemming over een motie of een amendement of een begroting voor mijn part.’ 

Lees meer:

• ‘Nederland moet niet zo bang zijn voor Israël’ (NRC) 

De Palestijnse journalist Rita Baroud evacueerde elf dagen geleden uit Gaza. ‘Als je wordt geëvacueerd, ben je niet in staat om te genezen of om iets te voelen’, vertelt ze. ‘Je hebt het gevoel dat je uit je huis bent verdreven en je wilt iets doen, maar je voelt je hopeloos en hulpeloos. Daarom noemde ik het een andere manier van sterven.’ Baroud ervaarde de honger en schaarste en vertelt dat het moeilijk was om eten te vinden. ‘Zelfs als je iets eet, heb je het gevoel dat je uitgehongerd bent. Je wilt meer, maar er is niets te eten.’ Daarnaast is het eten erg duur. ‘Tegenwoordig kost 25 kilo bloem iets van 800 dollar.’ Nu ze niet meer in Gaza is, heeft ze nog steeds problemen met eten. ‘Als journalisten foto's maken van mensen nadat ze zijn overleden, hadden ze vaak eten vast. Veel kinderen hadden eten in hun hand. Als ik brood of bloem zie, zie ik de bloedbaden voor me die Israël heeft aangericht toen mensen wachtten op bloem of iets dergelijks.’ Baroud koestert de hoop op een dag weer terug te keren: ‘Ik hoop altijd dat ik terug naar Gaza kan, al weet ik niet hoe of wanneer.’ 

Lees meer:

• Vlucht uit Gaza: ‘Overleven voelt als een wond, niet als een geschenk’  (NRC) 
• Gaza death toll: how many Palestinians has Israel's offensive killed? (Reuters, 24 maart 2025)
• Het laatste voedsel in Gaza is nu uitgedeeld, maar Israël weigert grenzen te openen voor meer (Volkskrant) 

Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, maakt zich zorgen over de rechtspraak in Nederland. Hij waarschuwde deze week voor het feit dat de rechter als zondebok wordt gebruikt. ‘Het is een waarschuwing dat we daar niet naartoe moeten’. De waarschuwing komt voort uit het regeerakkoord, vertelt hij. ‘Waarin je een aantal voornemens ziet waarvan het de vraag is of die gerealiseerd zullen worden.’ Hij noemt als voorbeeld de ‘honderdduizend woningen per jaar erbij’. ‘Wat ik op dat moment wel dacht: oké, en het stikstofprobleem waarmee we in Nederland kampen: hoe gaan we dat doen? En gelijk ook een fluisterend stemmetje dat zegt: “als het niet gaat lukken, wie gaat daar dan de schuld van krijgen?”’ Hij denkt dat rechters dan wellicht de schuld krijgen. 

De rechtbank in Den Haag heeft onlangs het besluit van de ministers Faber en Van Weel om drie islamitische predikers te weren, teruggedraaid. De ministers waren publiekelijk eleurgesteld. ‘De minister mag kritiek hebben op uitspraken’, maar: ‘Wat wel belangrijk is: Ministers vertegenwoordigen een staatsmacht, de uitvoerende macht. Het is heel belangrijk dat staatsmachten, waarvan de rechtelijke macht er ook een is, elkaar in positie houden. Dat betekent dat in mijn beleving de primaire reactie van een minister toch zou moeten zijn: dit is de beslissing van de rechter, daar moeten we het mee doen in dit land.’ Naves vindt dat ‘de navelstreng tussen de Raad voor de rechtspraak en de regering zou moeten worden doorgeknipt’ om het systeem en de checks and balances hier beter te maken. ‘Ik heb gepleit voor een positie van de Raad voor de rechtspraak in de grondwet en een eigen begroting voor de rechtspraak.’ 

Lees meer:

• Onderzoekers: 'VS glijdt in rap tempo af naar autocratie' (NOS) 
• ‘Gebruik de rechter niet als zondebok voor falend beleid’ (Rechtspraak.nl)