Deze week presenteert de Nederlandse Filmacademie in Eye de eindexamenfilms van 2018. Florence Bouvy won de KNF-prijs van de Kring van Nederlandse filmjournalisten voor het subtiele, ontroerende verslavingsdrama Tot het einde van de wereld. Wij spraken de regisseur.

Tot het einde van de wereld vertelt een intiem verhaal over Marie, het dochtertje van een drankverslaafde vader (Juda Goslinga). Vader verdwijnt soms zomaar, of is niet aanspreekbaar. Zijn onberekenbaarheid en de onzekerheid van de situatie zijn ontwrichtend en maken het meisje angstig. Toch houdt ze ook van hem. Deze complexe emotionele dualiteit wordt verbazend overtuigend neergezet door de 9-jarige Linde van der Storm. In haar juryrapport prijst de jury van de KNF Award zowel de emotionele diepgang van de film als de kwaliteit van regie, spelregie, casting en camerawerk.

Hoe kom je op dit onderwerp?  
‘Zowel ikzelf als mensen uit de crew hebben op verschillende manieren van dichtbij gezien welke impact verslaving kan hebben op een gezin. Daaruit komt de urgentie voort die we voelden om dit verhaal te vertellen. Daarbij vonden we het belangrijk om een genuanceerd beeld te geven, voorbij de clichés. In onze film gaat het vooral over het gevoel van onveiligheid dat het kind ervaart. Dat wilden we invoelbaar maken.’

Van angst en onzekerheid tot somberheid en eenzaamheid, alle emoties staan op dat gezichtje te lezen. Knap dat je deze diepgang hebt bereikt bij zo’n jong kind. Hoe is je dat gelukt?
‘Toen we gingen casten was zij de eerste die we vonden. Voor de vorm hebben we nog doorgezocht, maar we kwamen steeds weer bij haar terug. Ik voelde zo’n klik met haar. Meteen in de teaser die we opnamen, was ze overtuigend. Daarin slaat ze haar vader heel hard. De blik die ze daar in haar ogen had, was zo exact wat ik zocht. Onze aanpak richtte zich vooral op het creëren van een veilige situatie voor haar. Omdat ze pas 9 is, is ze te jong om de emotionele kant van de zaak verbaal uit te leggen, want dat begrijpt ze nog niet. Dus je moet wat anders verzinnen. We hebben veel oefeningen gedaan om de band tussen Juda en haar zo echt mogelijk te laten voelen. En veel tijd gestoken in de voorbereiding van het heftigste moment van de film voor haar, waarin Juda tegen haar staat te schreeuwen. We bereidden haar daarop voor door middel van spelsituaties. En we wisselden de rollen om, en lieten haar Boudewijn spelen. Zodat ze zou zien dat het niet echt was, en dat degene tegen wie geschreeuwd werd, inwisselbaar is. Zo kweekten we vertrouwen.’

'Ik wil dat gevoel van vrijheid bewaren dat ik nu heb ervaren. Want wanneer ik dat voel, is het goed.'

Florence Bouvy

Het kind houdt van haar vader, maar haat hem ook om wat hij haar aandoet. Die verscheurende  dualiteit is een typisch kenmerk van gemankeerde ouder-kind relaties. Dat komt goed naar voren in je film. Wat dat een bewuste keuze?
‘Ja. En dat is het ook het belangrijkste wat we willen laten zien met deze film. Wanneer liefde voelt als pijn, en pijn als liefde. Daarin zit ook de tragiek, dat Boudewijn ontzettend veel van zijn dochtertje houdt.’

© Nederlandse Filmacademie

Linde van der Storm en Juda Goslinga in Tot het einde van de wereld

Hoe kijk je zelf naar het eindresultaat? Ben je tevreden?
‘Dat is moeilijk te zeggen want op dit punt kan ik niet meer open naar mijn film kijken. Ik kan wel zeggen dat ik er nog steeds helemaal achter sta hoe we dit hebben gedaan. De essentie van wat we wilden vertellen zit erin. Er zijn na afloop van de screening verschillende mensen naar me toe gekomen die vertelden dat ze dit herkennen. Voor sommigen was het een eye opener, die zeiden zich nu pas bewust te worden dat ze dit zelf hebben meegemaakt.’

Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd van het maken van je afstudeerfilm?
‘Het allerbelangrijkste is dat ik me heb leren openstellen  voor whatever er kan gebeuren en vertrouwen te hebben. We hebben de decoupage puur op gevoel geschreven. We zijn afgegaan op intuïtie in plaats van op van te voren bedachte plannetjes of regeltjes. Dat was heel eng, maar we kozen die aanpak omdat we trouw wilden blijven aan ons gevoel. Het is goed uitgepakt.’

Wat is jouw ideale volgende stap? Het ligt voor de hand dat je verder gaat met het regisseren van kinderen. 
‘Dat lijkt me fantastisch, ooit, maar ik wil de komende jaren graag blijven experimenteren. Er is denk ik nog veel te leren over die balans tussen drama en expressie. Ik wil dat gevoel van vrijheid bewaren dat ik nu heb ervaren. Want wanneer ik dat voel, is het goed. Dat gevoel is de reden dat ik films maak.’

 

Tot en met zaterdag 30 juni zijn alle eindexamenfilms te bezichtigen tijdens het Keep an Eye Festival in Filmmuseum EYE. Meer over de eindexamenfilms en de studenten lees je hier.

Meer over Tot het einde van de wereld