In het nieuwe BBC-drama The Split speelt 'onze eigen' Barry Atsma de rol van echtscheidingsadvocaat Christie Carmichael, het personage dat op het eerste gezicht enkel good-looking is. 'Juist het leuke aan deze serie is dat elk personage anders is dan je zou verwachten'.

De VPRO is in Londen, op uitnodiging van BBC First (de Nederlandse tak van de Britse omroep) voor een exclusieve persscreening van het nieuwe advocatendrama The Split. Met in de hoofdrollen bekende Britse acteurs als Nicola Walker (Last Tango in Halifax), Stephen Mangan (Episodes) en Anthony Head (Buffy the Vampire Slayer). En, ook op de rol, onze eigen Barry Atsma.

‘Hij speelt nu in Nederland in een grote film, toch?’ vraagt een van de aanwezige journalisten nog gauw, voordat Atsma, Mangan en Head zullen aanschuiven voor een round table interview. Het door de VPRO vlug opgerakelde CV wordt door de collega’s mentaal genoteerd, een Australische correspondent denkt daarbij per ongeluk nog even hardop: ‘He is certainly very good-looking.’

Atsma speelt in The Split de rol van de Nederlandse echtscheidingsadvocaat Christie Carmichael (over die naam later meer), die werkt bij een van Londens grootste firma’s en waar ook zijn oude vlam Hannah (Walker) komt te werken. Zij heeft dan net het familiebedrijf de rug toegekeerd: naast advocatenserie is The Split voornamelijk gezinsdrama. De scheidingszaken vormen een spiegel voor Hannah en haar vertroebelde relatie met haar zussen, haar moeder en haar vader – vroeg vertrokken, maar nu weer terug in het spel – alsmede de liefdesdriehoek tussen Hannah, haar man en Christie.

'Je moest bij deze serie zeker gelijk aan Rozengeur & wodka lime denken, haha. Dat is het niet hoor, dat zijn ook niet meer de rollen die ik wil doen'

Barry Atsma

‘Kun je ons iets meer vertellen over Christie? Hij komt tot nu toe wat mysterieus over,’ oppert een van de Britse journalisten ondertussen in het vraaggesprek. Wat heet: in de eerste aflevering die ’s ochtends gezamenlijk door pers, cast en crew is bekeken, is van Atsma nog niet veel te zien. Hij komt breed lachend in beeld, flirt wat rond en mag ook even iets van zijn gevoelige kant laten zien in een korte scène, maar daar houdt het mee op.

‘Christie is het type man dat al jaren door succes wordt gedreven,’ antwoordt Atsma in vloeiend Engels, ‘maar nu ook op een punt in zijn leven is, ergens in de veertig, dat hij zich afvraagt: is dit het? Hij is alleen, heeft geen gezin. En dan ziet hij Hannah weer, met haar man en hun kinderen, en daar wordt hij door geraakt. Hij beseft dat hij dingen moet veranderen. Daar zul je in de komende afleveringen nog veel meer van zien.’

Hij herhaalt die belofte later nog eens, in een één-op-ééngesprek waarvan de Londense persvoorlichter nog hoopt dat die in het Engels plaats kan vinden, maar met twee tegensputterende Nederlanders geeft ze het al snel op. ‘Maar geef alsjeblieft geen spoilers weg.’

Terug dan naar de vraag: is dit niet een stapje terug, naar de tijd dat Atsma vooral te boek stond als de hunk van Nederland, in plaats van de veelgeprezen acteur uit bijvoorbeeld Klem en Bankier van het verzet? ‘Je moest zeker gelijk aan Rozengeur & wodka lime denken, haha. Dat is het niet hoor, dat zijn ook niet meer de rollen die ik wil doen. Juist het leuke aan deze serie is dat elk personage anders is dan je zou verwachten. Ik word nu een beetje weggezet als het mysterieuze cliché, de pin-up, maar dat verandert allemaal nog. Bij de derde aflevering denk je: oh, shit.’

Dat gezegd hebbende, kunnen we door naar misschien wel de belangrijkste vraag. Die naam: wie in de crew kent een Nederlander die Christie Carmichael heet? Atsma moet er zelf ook om lachen. ‘Ik heb in de tweede draaiweek nog gevraagd of de naam niet veranderd moest worden. Maar dat vonden ze niet nodig. Het is ook totaal niet van belang in de serie, behalve één grapje hoor je er niks over. Hetzelfde overkwam mij trouwens in Duitsland, met Bad Banks en de rol van Gabriel Fenger. Daar begon ik er ook over. Maar kon Fenger dan niet een Nederlandse naam zijn? Nou…’

© BBC First

The Split

De meeste aandacht op de persdag gaat niet uit naar Atsma, maar naar de vrouwen in The Split, want daar zijn er veel van: naast de cast is ook de crew female-driven. Het schrijversteam, met voorop bedenker Abi Morgan (The Hour), bestaat louter uit vrouwen, en de producent en regisseur zijn eveneens vrouw: alle zes afleveringen zijn verfilmd door Jessica Hobbs (van onder andere Apple Tree Yard en Broadchurch).

Net als de andere mannen heeft Atsma er al de nodige vragen over gekregen die dag. ‘Het grappige is dat ik het me zelf pas na twee maanden realiseerde, dat ik dacht: hé, het zijn allemaal vrouwen. Maar vrouwen in de hoofdrol is mij ook helemaal niet vreemd – Rozengeur was daarin misschien wel een voorloper – en ik heb ook wel eerder met vrouwelijke regisseurs gewerkt. Niet zo vaak, moet ik zeggen, want net als hier gaat het in Nederland nog maar om een kleine groep. Mannen zijn helaas bepalend in de sector en daardoor is het dan toch bijzonder. Dat gaat hopelijk nog veranderen.’

De acteur roemt het script van Abi Morgan: ‘Het cliché wil dat vrouwen anders kijken naar mensen. Met meer empathie, dat ze bijvoorbeeld zeven verschillende kleuren in een mens zien, terwijl mannen er dan drie zien. Ik weet niet of dit verschil er echt is, maar ik denk wel dat waarschijnlijk alleen Abi dit zo had kunnen schrijven. Het is wonderlijk, levendig en ontroerend.’

In het bijzonder hoe er in de serie omgegaan wordt met echtscheidingen, raakte Atsma: ‘Ik heb het zelf meegemaakt – kan nu zeven jaar later ook zeggen dat ik mijn lessen heb geleerd, maar jezus, wat een emotionele, verwarrende tijd en wat word je toch geconfronteerd met je eigen tekortkomingen. Dit las ik heel erg terug in de afleveringen en dat heb ik Abi ook gezegd: complimenten, dit is hoe het voelt om gescheiden te zijn, of daar midden in te zitten. Dat heeft ze heel knap gedaan.’

‘Ik herken het natuurlijk wel, die spagaat: je hebt aan de ene kant succes, maar tegelijkertijd moet je af en toe ook gewoon leven, van mensen houden en gemist worden'

Barry Atsma

De Utrechter zocht tijdens het maken van de serie niet alleen contact met de schrijver, maar ook met zijn ouders, vertelt hij. ‘Mijn vader was vroeger veel weg, hij werkte voor Unilever en ging zelf ook ooit forenzen tussen Nederland en Londen. Tijdens het draaien, ik ging vier maanden op en neer, moest ik dus al snel aan hem denken. Ik voelde mij een beetje zoals mijn vader zich gevoeld moet hebben: alleen in een appartement in Londen, de kinderen thuis – al kon ik dan in ieder geval nog met ze facetimen.

Toen heb ik hem gebeld en hebben we hier geluncht, gepraat over hoe het voor hem was, hoe hij omging met de eenzaamheid, of hij het ook lastig vond om zijn kinderen dan te missen. Ook met mijn moeder, die inmiddels helaas steeds minder gezond is, ben ik over een aantal dingen gaan praten die we daarvoor nog niet hadden besproken. Geen grote, maar toch wezenlijke dingen, vooral over hoe belangrijk ze voor mij is en is geweest. Dat gesprek is door onder meer deze serie wel ontstaan, ja, dat is best bijzonder.’

Hij staat nu anders in het leven dan zijn ouders toen, vertelt Atsma: ‘Het was ook een andere tijd, een andere generatie, maar mijn kinderen zullen bij mij vast ook wel eens denken: moet papa nou weer weg? Het lukt mij gelukkig om nog relatief veel thuis te zijn tussendoor, ben daarom bewust gestopt met theater. Voor The Split hadden we gemiddeld drie draaidagen per week, dus was ik de andere vier thuis, daardoor kon ik bijvoorbeeld de schoolmusical regisseren en bij hockeywedstrijden zijn.’

De persvoorlichter, die het laatste halfuur vooral op haar telefoon heeft gekeken, geeft aan dat het tijd is voor de laatste vraag. Ook de Britse publicaties willen Atsma graag nog even spreken. We vragen naar de raakvlakken met zijn personage – midden veertig, succesvol, maar geregeld ook eenzaam. ‘Ik herken het natuurlijk wel, die spagaat: je hebt aan de ene kant succes, maar tegelijkertijd moet je af en toe ook gewoon leven, van mensen houden en gemist worden. Ik ben gelukkiger dan Christie.’

Meer over The Split