NIOD vertoont omstreden nazifilm Jud Süss

Antisemitische film uit 1940 eenmalig in Tuschinski

De in veel landen verboden antisemitische nazifilm Jud Süss uit 1940 wordt op zondag 18 oktober eenmalig in Amsterdam vertoond. De vertoning in bioscoop Tuschinski maakt onderdeel uit van een symposium over oorlogspropaganda van het Nederland Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), het Centrum voor Holocaust en Genocidestudie en het Historisch Nieuwsblad.

Dat heeft David Barnouw van het NIOD donderdag gemeld. Joseph Goebbels, minister van propaganda onder Hitler, maakte het romantische kostuumdrama om het Duitse volk op te zetten tegen de Joden. De joodse personages in de film zijn onaantrekkelijke karikaturen met haakneuzen. Zij zijn doortrapt, niet te vertrouwen, immoreel, agressief en extreem materialistisch ingesteld.

Jud Süss ging in 1940 in première op het Filmfestival van Venetië en trok in nazi-Duitsland meer dan twintig miljoen bezoekers. De film werd ook gebruikt om SS-soldaten te motiveren als zij op missie werden gestuurd naar joodse getto's of concentratiekampen.

De Berlijnse stichting die de rechten van de film bezit, stelt tegenwoordig zeer strenge eisen aan de vertoning van Jud Süss . De productie mag alleen worden vertoond als hij nadrukkelijk in een wetenschappelijke context wordt geplaatst. Daarom leidt historicus Barnouw van het NIOD de film ook in. Bovendien mag er geen reclame voor de film worden gemaakt of mogen geen affiches worden opgehangen.

Na de voorstelling staat een debat tussen Barnouw, televisiepresentator Frits Barend en journalist Joris Luyendijk op het programma over de complexiteit van propaganda en beeldvorming. Jud Süss is vijftien jaar geleden ook al eens in Amsterdam vertoond. Toen leidde dit volgens het NIOD tot protesten en opstootjes.

Bron: ANP