Roland Verhavert

Jan Vanderheyden & Edith Kiel: Vlaamse filmpioniers

België 1999. Documentaire van Philippe Van Meerbeeck en André Van de Vijver. Met o.a. Piet Bergers, Nand Buyl, Willy Eeckelers, Jan Van Hemelrijck en Jos Hoeyberghs.

Het glas van roem en dood

België 1992. Misdaad van Roland Verhavert. Met o.a. Ludo Busschots, Christel Domen, Ugo Prinsen, Marijke Pinoy en Karen Van Parijs.

Politie-inspecteur Busschots onderzoekt in een Vlaams misdaadverhaal dat gesitueerd is in de harde wereld van het bedrijfsleven, het verdachte overlijden van Spruyt, lid van de directie van een firma en kandidaat voor de Nobelprijs voor de natuurkunde. Als per fax het bericht binnenrolt dat hij inderdaad deze prestigieuze prijs heeft gewonnen, laat hij champagne aanrukken, maar zakt na het uitbrengen van een toast in elkaar. Het verhaal is een klassieke wie-is-de-dader, tamelijk spannend en met een dosis humor in beeld gebracht; bijna iedereen kan het gedaan hebben. Naar de roman van Axel Bouts.

Moordterras

België 1991. Thriller van Roland Verhavert. Met o.a. Hilde Heijnen, Erik Goossens, Nora Tilley, Ronny Waterschoot en Ludo Busschots.

Heijnen in de rol van jonge onderwijzeres, bedenkt met haar man Goossens een list om de miljoenen afhandig te maken van haar steenrijke stiefvader. Nadat alles in kannen en kruiken lijkt te zijn en de stiefvader handig is opgeruimd, wordt Heijnen zelf het slachtoffer van haar echtgenoot en diens vriendin. Aardig scenario van Paul Jacobs maar verschrikkelijk houterige vertolkingen die van een pseudo-thriller bijna een klucht maken. Een onderdeel van een reeks tv-films met de gemeenschappelijke noemer Made in Vlaanderen.

De Helman Factor

België 1991. Thriller van Roland Verhavert. Met o.a. Peter Rouffaer, Karen Vanparys, Luk De Koninck, Ludo Busschots en Hilde Heijnen.

Een doodgewaande directeur van een familiebedrijf, die door vrouw en zakelijke partners belazerd is, duikt na vijf jaar weer op en wil opnieuw de leiding in handen nemen. Door Chris Bossers geschreven zachte thriller met een onverwachte finale.

Janssen en Janssens draaien een film

België 1990. Documentaire van Luc Pien en Robbe De Hert. Met o.a. Hugo Claus, Frans Buyens, Jan Verheyen, Joz. van Liempt en Matthijs van Heyningen.

Op zijn gekende, eigenzinnige, wat chaotische manier, soms charmerend, soms irriterend, vertelt De Hert via anekdotes, faits-divers, interviews, filmfragmenten, lanceerfilmpjes en andere weetjes over vijfentwintig jaar Vlaamse filmbedrijvigheid. Af en toe speels en luchtig met wat onthullingsjournalistiek. Vooral het eerste, oudste deel is interessant voor ingewijden. Wat later wordt verteld en getoond is niet zo origineel. Gaat beslist de filmgeschiedenis in als boeiend referentiepunt.

Boerenpsalm

België​/​​Nederland 1989. Drama van Roland Verhavert. Met o.a. Ronny Waterschoot, Jef Burm, Magda Lesage, Christel Domen en Karen van Parijs.

Geslaagde verfilming van de bekende streekroman van Felix Timmermans. Het is het epos van een symbolische Vlaamse boer, zijn menselijke zwakheden, de arbeid, de vruchtbaarheid, de ellende, het lijden en zijn vroomheid. Somber, krachtig en gekunsteld in beeld gebracht met een berekende vorm van theatraliteit die warempel herinnert aan bepaalde films van Rainer Werner Fassbinder. Overtuigend mengsel van melodramatiek, humor en ernst, ondanks het samenbrengen van zowat alle bestaande noodlot-clichés. De prachtige Waterschoot poot een innerlijk en uiterlijk overtuigende Boer Wortel neer.

Zaman

België 1983. Mysterie van Patrick Le Bon. Met o.a. Marc Janssen, Herbert Flack, Gerda Lindekens, Paul S'Jongers en Janine Bischops.

Het hoofd- en titelpersonage Zaman is een ijverige, toegewijde politieman van de Antwerpse opsporingsdienst, die zijn taak goed en op een menselijke manier wil vervullen. Zijn met zijn beroep samenhangende uithuizigheid heeft zijn huwelijks- en gezinsleven geschaad. Hij komt een zwendelzaak en een 'grote vis' op het spoor, maar uiteindelijk wordt hij uitgerangeerd in zijn strijd tegen het machtsmisbruik van hogerhand. Deze politiefilm met een menselijk gelaat en maatschappijkritische trekjes handelt zowel over de moeilijke situaties waarmee mensen in politiedienst hebben af te rekenen, als over de menselijke ellende waarmee zij worden geconfronteerd. Menselijke bewogenheid gaat hier gepaard met een treffende milieuschildering.

Brugge, die Stille

België 1981. Drama van Roland Verhavert. Met o.a. Eve Lyne, Idwig Stephane, Chris Boni en Herbert Flack.

Verfilming van de als symbolistisch beschouwde roman Bruges-la-morte van de Franssprekende en -schrijvende Vlaming Georges Rodenbach. Een veertigjarige weduwnaar, afkomstig uit de hogere burgerij, Hughes Viane, leeft in zijn statige herenwoning in het verleden en in de liefdesaanbidding van zijn gestorven vrouw, Blanche. Een jonge balletdanseres, Jeanne, lijkt sprekend op Blanche en brengt de man in verwarring. De zich ontspinnende idylle eindigt met kortsluiting. Dit is een geslaagde en gevoelige evocatie van een tot ziekelijke obsessie en psychose verworden zoektocht van een gefrustreerde man. Cineast Roland Verhavert is nadrukkelijk aanwezig.

De Witte van Sichem

België 1980. Drama van Robbe De Hert. Met o.a. Eric Clerckx, Paul S'Jongers, Blanka Heirman, Jos Verbist en Magda De Winter.

Verfilming van de klassieke streekroman De Witte van Sichem (1920) van de Vlaming Ernest Claes. Het verhaal gaat over een twaalfjarig jochie (Clerckx) uit een arm gezin, dat vaak kattenkwaad uithaalt. Zijn vader, leraar en werkgever proberen hem met harde hand tot de orde te roepen. Troost voor zijn treurige leefomstandigheden vindt de jongen in boeken. Regisseur-scriptschrijver De Hert etaleert zijn linkse engagement door achter de rug van de kwajongen schrijnende toestanden te tonen. De mooie fotografie is van Walther van den Ende (Daens) en Theo van de Sande (De aanslag).

Rubens, Schilder en Diplomaat

België 1977. Biografie van Roland Verhavert. Met o.a. Johan Leysen, Nele van den Driessche, Ingrid de Vos, Dora van der Groen en Johan van der Bracht.

Rubensvisie van Hugo Claus (die het scenario en de dialogen schreef) met de nadruk op de mens boven de kunstenaar. Beslist geen documentaire noch historische biografie. Gedramatiseerd verhaal, wat in de stijl van de BBC-series: geen stylisering, geen abstractie, maar een klassieke stijl met echte decors en personages die vrij authentiek zouden moeten overkomen. Bombastisch, soms potsierlijk, vervelend, hakerige dialogen, te weinig dramatische hoogtepunten.

Pallieter

België​/​​Nederland 1975. Drama van Roland Verhavert. Met o.a. Eddie Brugman, Sylvia de Leur, Jacqueline Rommerts, Jan Decleir en Joris Driels.

Na Rolande Met De Bles en De Loteling wierp Verhavert zich op de verfilming van een nóg klassieker Vlaams boek: Felix Timmermans' Pallieter, en hij doet dit weer met vaart en fleurigheid. Pallieters zorgeloze leventje is ten einde als aan de horizon de industrie verschijnt.

De loteling

België 1973. Drama van Roland Verhavert. Met o.a. Jan Decleir, Ansje Beentjes, Gaston Vandermeulen, Gella Allaert en Bernard Verheyden.

De loteling van Roland Verhavert. Verfilmde literatuur, maar dan wel van 'de man die zijn volk leerde lezen', Hendrik Conscience. Een sociaal drama waarin Jan Decleir voor geld de plaats van een rijke jongeman in het leger inneemt en dat zwaar moet bekopen. Zijn geld wordt gestolen en door de slechte hygiëne raakt hij blind. Ansje Beentjes debuteerde in deze film als de verloofde van de arme soldaat.

Rolande met de Bles

België 1972. Drama van Roland Verhavert. Met o.a. Jan Decleir, Elisabeth Teissier Du Cros, Dora van der Groen, Liliane Vincent en Robert Marchel.

Herman Teirlincks roman over de onontkoombare ondergang van een uit de WO I teruggekeerde officier die verliefd is op een vrouw die niet tot zijn milieu behoort, kreeg fraaie beelden mee, maar trage loden voeten in de regie, al is Teissier Du Cros beeldschoon om naar te kijken.

Rolande Bles

België 1972. Drama van Roland Verhavert. Met o.a. Liliane Vincent, Elisabeth Tessier en Jan Decleir.

Herman Teirlincks roman over de onontkoombare ondergang van een uit de WO I teruggekeerde officier die verliefd is op een vrouw die niet tot zijn milieu behoort, kreeg fraaie beelden mee, maar trage loden voeten in de regie, al is Teissier Du Cros beeldschoon om naar te kijken.

Princess

België 1968. Herman Wuyts. Met o.a. Virginia Mailer, Herman van Veen, Frans Marijnen, Bob van der Veeken en Fanny Winkeler.

Met een scenario, waaraan Harry Kümel en Lieven Paemen meewerkten, verfilmde Wuyts een onderkoelde satire op het verschijnsel van de beeldromannetjes, waarin Van Veen alles op alles zet om van vriendin Mailer de ster van het pulpblad 'Princess' te maken.

Het Afscheid

België 1966. Drama van Roland Verhavert. Met o.a. Julien Schoenaerts, Petra Laseur, Senne Rouffaer, Kris Betz en Edward Deleu.

Elke dag neemt een kapitein van een vertrekkend schip afscheid van zijn vrouw, totdat hij besluit eens een nacht in een hotel door te brengen, waarna zijn vrouw hem wanhopig zoekt. Een aardige, fijn gefotografeerde (door Herman Wuyts, te Antwerpen en Venetië) film met een afstandelijke melancholie om het alledaagse.

Meeuwen Sterven in de Haven

België 1955. Drama van Roland Verhavert, Rik Kuypers en Ivo Michiels. Met o.a. Julien Schoenaerts, Tine Balder, Tone Brulin, Alice De Graaf en Piet Frison.

Filmcriticus Roland Verhavert wilde zich afzetten tegen de middelmatigheid van de Belgische film en ensceneerde samen met zijn vrienden Ivo Michiels en Rik Kuypers een drama over een gekweld en eenzaam personage zonder naam dat ronddwaalt in de stad Antwerpen. De enige die hem werkelijk begrijpt is een weeskindje. Een goedkope productie die nog steeds bewondering opwekt, vooral door het fraaie camerawerk van Jan Blansjaar die o.a. de stad en haven van Antwerpen mooi in beeld brengt. Ook het sterke acteerwerk van hoofdrolspeler Julien Schoenaerts (vader van Matthias Schoenaerts) steekt er bovenuit.