Jean Wiener

Autopsie d'un genre... Le polar français

Frankrijk 1999. Documentaire van Fred Demont. Met o.a. François Guérif, Bertrand Tavernier, Jean-Pierre Mocky, Alain Corneau en Pierre Granier-Deferre.

Le rendez-vous des quais

Frankrijk 1990. Drama van Paul Carpita. Met o.a. Roger Manuta, André Maufray, Jeanine Moretti, Albert Mannac en Louisette Cavalino.

Deze film werd gemaakt tussen 1953 en 1955 en werd onmiddellijk verboden door de censuur. Werd vergeten en is weer teruggevonden (maar de lengte komt ongetwijfeld niet overeen met die van de originele versie). Motief: `Sc[KA2]enes van verzet tegen het openbaar gezag, die de orde kunnen verstoren`. Het gaat in feite om een simpel liefdesverhaal, dat als rode draad dient tijdens een staking van havenarbeiders in de haven van Marseille, gereconstrueerd (de anonieme acteurs spelen zichzelf) op grond van de ware feiten. Met bovendien politieke stellingname tegen de oorlog in Indochina, in werkelijkheid de reden voor het verbod. In het midden van de jaren 1990 maakte politiek Frankrijk vrede met het verleden en accepteerde de film als kunstwerk. De rolverdeling is nu niet meer anoniem, en er zijn nu namen opgenomen in de hierboven vermelde credits. Misschien enigszins verouderd, maar het blijft een interessante geromantiseerde documentaire.

L' age de Monsieur est avancé

Frankrijk 1987. Komedie van Pierre Étaix. Met o.a. Pierre Étaix, Nicole Calfan en Jean Carmet.

Etaix bewerkte zijn gelijknamige toneelstuk dat in het Parijs van 1985-1986 speelt. Het is een experimentele en ingewikkelde klucht. Etaix speelt, net als in het theater, met de vele mogelijkheden die het medium film biedt. Duizelingwekkende spiraalvormige bewegingen waarin niemand meer de werkelijkheid van de fantasie kan onderscheiden (men denkt soms aan Alain Resnais), de acteurs nog minder dan de toeschouwers. Dit krankzinnige werk, dat bijzonder verwarrend, fascinerend, creatief en origineel is, bewijst dat Etaix na een stilte van zestien jaar beter in vorm is dan ooit.

Le Crime d'amour

Frankrijk 1981. Drama van Guy Gilles. Met o.a. Macha Méril, Richard Berry, Jacques Penot, Piéral en Manuel Gélin.

Een jonge paranoïapatiënt doet alsof hij een moord gepleegd heeft om de aandacht van de pers op zich te vestigen en een boek in de gevangenis te kunnen schrijven. Hij belandt uiteindelijk in een inrichting. Gilles heeft een film gemaakt die zich constant op de grens van droom en werkelijkheid bevindt, maar die niet tot een synthese kan komen zoals in de films van Buñuel of Saura. Hij is ijverig en nauwkeurig te werk gegaan, maar soms is het resultaat moeizaam. Een film die de kijker niet koud laat dankzij enkele intens lyrische momenten.

Duelle

Frankrijk 1976. Mysterie van Jacques Rivette. Met o.a. Bulle Ogier, Juliet Berto, Jean Babilée, Nicole Garcia en Hermine Karagheuz.

Twee maangodinnen - een van het licht, een van het duister - zijn op aarde om een magische steen te vinden. Zij doen een beroep op de steun van stervelingen, die zich niet zó laten manipuleren als de godinnen hadden verwacht. Dit verwarrende en ondoorzichtige verhaal vol labyrinten en dubbele bodems is ondanks alle onbegrip die het wekt boeiend door transformatie van het alledaagse of nachtelijke Parijs in een magisch theaterdecor voor het verschuivende rollenspel van de inspirerende en geïnspireerde actrices. Deel 1 van een trilogie met NOROÎT en MERRY-GO-'ROUND. Scenario van Eduardo de Gregorio, Marilu Parolini en Jacques Rivette. Camerawerk van William Lubtchansky.

Notes avec musique pour Darius Milhaud

België 1973. Muziek van Joseph Benedek. Met o.a. Darius Milhaud, Madame Darius Milhaud, Paul Collaer, Jean-Louis Barrault en Jean Wiener.

Film waarin herinneringen worden opgehaald aan het werk en het leven van de Franse componist Darius Milhaud (1892-1974), die een jaar na de voltooiing van deze film kwam te overlijden. In de film komt hij zelf aan het woord, evenals zijn vrouw en zijn oude vrienden met wie hij al sinds zijn jeugd was opgetrokken. Er worden een aantal van zijn werken uitgevoerd. Te kort, maar zeer interessant.

La Faute de l'abbé Mouret

Frankrijk 1971. Drama van Georges Franju. Met o.a. Francis Huster, Gillian Hills, André Lacombe, Margo Lion en Lucien Barjon.

De film is een bewerking van Zola's roman over een jonge priester die seksuele gevoelens sublimeert in Maria-verering, tot hij verliefd wordt op een jonge vrouw; na de zondeval tracht hij in zelfkastijding zijn roeping te hervinden. Ondanks trouw aan de feiten kreeg de film een drastisch andere interpretatie, waarbij het niet meer gaat om oneigenlijke frustraties door godsdienstwetten maar om een magisch sprookje over eeuwige liefde voor de Mythische Vrouw. De picturale kracht van de film wordt ondermijnd door de jonge hoofdrolspelers, die niet tegen hun rollen zijn opgewassen.

Le Petit théâtre de Jean Renoir

Frankrijk 1969. Komedie van Jean Renoir. Met o.a. Nicolas Fornicola, Minny Monti, Pierre Olaf, Marguerite Cassan en Jacques Dynam.

Deze laatste, voor televisie gemaakte film van Renoir bestaat uit vier losse episodes van wisselend niveau. De bijdrage van Moreau bestaat uitsluitend uit het zingen van een nostalgisch chanson. De laatste sketch LE ROI D'YVETOT waarin de kleurloze Carmet tegelijk beste vriend van echtgenoot en minnaar van vrouw wordt, evenaart in ironie en melancholie Renoirs beste werk.

Mouchette

Frankrijk 1966. Drama van Robert Bresson. Met o.a. Nadine Nortier, Jean Claude Guibert, Paul Hébert, Marie Susini en Marie Cardinal.

Een veertienjarig meisje is zowel thuis - met een stervende moeder en alcoholische vader - als op de dorpsschool geheel geïsoleerd. Als ze in de bossen wordt aangerand, haalt ze zich ook nog minachtende roddel op de hals en pleegt ze zelfmoord. Bresson verfilmde een roman van Georges Bernanos met een minimum aan dialoog en een afzien van ieder visueel effect. Deze klinische aanpak, gecombineerd met de passiviteit van de jonge hoofdpersoon, heeft een pervers prikkelende werking die tegen de feitelijke strekking ingaat.

Au hasard, Balthazar

Zweden​/​​Frankrijk 1966. Experimenteel van Robert Bresson en Michel Deville. Met o.a. Anne Wiazemsky, François Lafarge, Philippe Asselin, Nathalie Joyaut en Walter Green.

Levensloop van een ezel die in pretpark voor kinderen begint, lastdier bij boeren wordt en daarna circusattractie, relikwieën bij processies moet torsen en tenslotte smokkelwaar over bergen sjouwt en door douane gedood wordt. Opmerkelijke parabel laat ezel zien als getuige èn symbolisch slachtoffer van wrede en gevoelloze wereld in reeks van situaties. Wie niet volledig met ascetisch gefilmde en zo neutraal mogelijk geacteerde opzet meegaat, kan last van lachlust krijgen, omdat spelscènes niet in uitwerking, maar in kern hoogst melodramatisch zijn. Sceptische omschrijving: 'PEYTON PLACE in slow motion'. Scenario van regisseur Bresson. Camerawerk van Ghislain Cloquet.

Le Tigre se parfume à la dynamite

Italië​/​​Spanje​/​​Frankrijk 1965. Avonturenfilm van Claude Chabrol. Met o.a. Roger Hanin, Margaret Lee, Michel Bouquet, Roger Dumas en Michaela Cendali.

Geheimagent de Tijger wordt door Guyaanse revolutionairen ingeschakeld voor een wapenruil met een geheimzinnige organisatie. Hij krijgt geen steun van de Franse autoriteiten, maar wel Amerikaanse, Duitse en Russische spionnen achter zich aan. Het volstrekt onbegrijpelijk scenario is voor Chabrol aanleiding voor een reeks filmcitaten-met-knipoog, met name uit Fritz Langs TIGER VON ESCHNAPUR. Filmische pop-art.

Les Démons de minuit

Frankrijk 1961. Drama van Marc Allégret. Met o.a. Charles Boyer, Pascale Petit, Maria Mauban, Charles Belmont en Berthe Grandval.

De vrouw van een diplomaat heeft een affaire met een jeugdige ministerszoon en dreigt met zelfmoord als hij haar de bons geeft. De minister wil een schandaal voorkomen en zoekt zijn zoon in het Parijse nachtleven, met een cynisch maar eerlijk jong meisje als gids. Sfeervolle fotografie en overwegend sterk spel tillen het scenario boven gekunstelde dramatiek en banale dialogen uit. Boyer die een gladde charme en de suggestie van pathos heeft als de minister, maakt beginnende verliefdheid van Petit op hem aannemelijk en Mauban behoedt haar onmogelijke rol als suicidale minnares met genuanceerde gevoeligheid voor karikatuur. Grandval is een ontdekking als de bruuske dochter van de minister. Jammer dat kwaliteiten niet worden gesteund door een zinniger scenario.

La femme et le pantin

Frankrijk​/​​Italië 1959. Drama van Julien Duvivier. Met o.a. Brigitte Bardot, Antonio Vilar, Michel Roux, Lila Kedrova en Jacques Mauclair.

De dochter van een Franse banneling in Sevilla werkt als flamencodanseres in morsige nachtclubs. Daar wordt ze aangesproken door een rijke aristocraat die haar voorstelt zijn minnares te worden. Naar de roman van Pierre Louÿs. Regisseur Luis Buñuel, die aanvankelijk voor het project was uitgezocht, weigerde BB in de hoofdrol en staakte zijn medewerking. Vervanger Duvivier brengt er weinig van terecht; Bardot is geen femme fatale, maar de ergste ramp is Vilar als de (verondersteld) geobsedeerde held. Eerder, in 1935, door Josef Von Sternberg verfilmd met Marlene Dietrich, onder de titel The Devil is a Woman.

Ein Engel auf Erden

Duitsland​/​​Frankrijk 1959. Komedie van Géza von Radványi. Met o.a. Romy Schneider, Henri Vidal, Jean-Paul Belmondo, Michèle Mercier en Margarete Haagen.

Romy is de beschermengel van coureur Pierre (Vidal), die door zijn bruid, een prinses, in de steek wordt gelaten. De engel Romy geeft Pierre de opdracht zijn aandacht op de stewardess Romy te richten. De truc om twee Romy's te laten zien wordt bescheiden gebruikt in deze komedie die werd geschreven door de regisseur, en René Barjavel. Camerawerk van Roger Hubert.

La création du monde

Frankrijk​/​​Tsjechoslowakije 1958. Animatie van Eduard Hofman.

God verveelt zich en besluit daarom met zijn engeltjes de aarde te gaan maken. De duivel heeft andere plannen en zit hem dusdanig dwars. Deze satirische tekenfilm die gebaseerd is op de tekeningen van Jean Eiffel, heeft best een gewaagd onderwerp in de ogen van velen. Daarom is hij wellicht het bekijken waard. In Duitsland opnieuw bewerkt in 1995.

Sois belle et tais-toi

Frankrijk 1957. Komedie van Marc Allégret. Met o.a. Mylène Demongeot, Henri Vidal, Darry Cowl, René Lefèbre en Roger Hanin.

Een meisje is uit een opvoedingsgesticht ontsnapt en in een circus ondergedoken. Een politie-inspecteur wordt verliefd op haar en redt haar uit de problemen als een bevriende jeugdbende onwetend bij juwelensmokkel betrokken raakt. Deze levendige misdaadkomedie ter lancering van Demongeot heeft als curiositeit debutanten Delon en Belmondo als jeugdige criminelen.

Pot-bouille

Frankrijk 1957. Drama van Julien Duvivier. Met o.a. Gérard Philipe, Danielle Darrieux, Dany Carrel, Anouk Aimée en Jacques Duby.

Een jonge provinciaal vindt werk in een Parijse winkel en heeft veel succes bij de vrouwen, onder wie zijn werkgeefster. Het op hem verliefde meisje wordt door haar moeder uitgehuwelijkt aan een concurrerende winkelier, maar blijft zijn maîtresse. Cynische rollen gaan Philipe beter af dan idealistische en zijn spel houdt de Zola-verfilming boeiend ondanks de vrijheden die geen verbeteringen zijn in de scenariobewerking van Duvivier, Henri Jeanson en Leo Joannon. De dialogen werden ook door voornoemd trio geschreven. Darrieux blinkt uit als winkelierster. Camerawerk van Michel Kelber.

Ni vu, ni connu

Frankrijk 1957. Komedie van Yves Robert. Met o.a. Louis de Funès, Noëlle Adam, Claude Rich, Moustache en Pierre Mondy.

Een stroper zorgt voor goedkope voedselvoorziening in een dorpje, maar haalt zich daarmee de woede van de jachtopziener op de hals. Deze grijpt de eerste aanleiding aan om hem in de gevangenis te stoppen - al is hij dan toevallig net onschuldig - wat de romantische interesse wekt van de dochter van de kasteelheer die uit rebellie 'sterke mannen' idealiseert. Deze onderhoudende plattelandsklucht kreeg een hoog tempo mee en biedt de gelegenheid om de jongere De Funès te zien in een andere rol dan mopperkontige burger.

Le Septième ciel

Frankrijk 1957. Misdaad van Raymond Bernard. Met o.a. Danielle Darrieux, Noël-Noël, Paul Meurisse, Gérard Oury en Alberto Sordi.

Een jonge weduwe zet zich volledig in voor liefdadigheid en neemt steeds meer hypotheken op haar bezittingen. Als dat geld op is gaat ze samen met een aanbidder uit moorden en begraaft de lijken in haar tuin. Met haar elfde slachtoffer loopt ze tegen de lamp net op het moment dat stadgenoten haar eren met een standbeeld. Deze Franse poging tot zwarte humor als in ARSENIC AND OLD LACE komt in scenario en regie niet echt van de grond, ondanks vrolijke inzet van de acteurs.

La garçonne

Frankrijk 1957. Komedie van Jacqueline Audry. Met o.a. Andrée Debar, Fernand Gravey, Jean Danet, Colette Mars en Marie Daëms.

Derde bewerking van de roman van Victor Margueritte (1922), die enorm veel succes had door het (inmiddels onvoorstelbare) schandaal dat hij ontketende. Het werk van deze regisseuse (1908- 1977) verdient niet de geringschatting waarmee er tegenwoordig vaak over wordt gesproken. Met haar man, de bewerker Pierre Laroche, heeft ze voor een visuele ornamentatie gekozen. Mede dankzij decorontwerper Lucien Aguettand en cameraman Marcel Grignon is zo een serie beelden tot stand gekomen die de sfeer van de roaring-twenties ademt: oldtimer-ritjes in het Bois de Boulogne, boudoirs vol snuisterijen, cabaret in de stijl van Le Boeuf sur le Toit met Jean Cocteau en Raymond Radiguet, enz. Het gedateerde verhaal over de feministe avant-la- lettre komt op de tweede plaats en dat is maar goed ook! Op de achtergrond schemert een decadent, verdorven tijdperk door, dat achter de oppervlakkige luister van het decor uit elkaar valt.

Voici le temps des assassins...

Frankrijk 1956. Drama van Julien Duvivier. Met o.a. Jean Gabin, Danièle Delorme, Lucienne Bogaert, Gérard Blain en Germaine Kerjean.

André Chatelin, restaurateur-chef van Au Rendez-vous des Innocents in het Parijse quartier des Halles, ontfermt zich over de dochter van zijn ex. Catherine, echter, speelt een duister spel. Dit meesterwerk van classicist Duvivier (1896-1967) kon zwartgalliger niet zijn. Charmante schoonheid Delorme - die later met echtgenoot Yves Robert het succesvolle productiehuis Le Guéville oprichtte - is vilein gecast als giftige intrigante. Iedere bijrol is perfect bezet. Decors van Robert Gys en fotografie van Armand Thirard vangen het mythische Parijs van de 1001 grijzen. Titel verwijst naar een Rimbaud-dichtregel. Gerestaureerd in 2016.

La Vie est belle

Frankrijk 1956. Komedie van Roger Pierre en Jean-Marc Thibault. Met o.a. Roger Pierre, Jean-Marc Thibault, Colette Richard, Véronique Zuber en Francis Blanche.

Door woningnood geplaagde, bevriende echtparen winnen bij een radiospel samen een villa. Het samenwonen stelt de verstandhouding tussen de vrouwen echter zwaar op de proef zodat ook hun echtgenoten moeten voorgeven met elkaar in onmin te leven. Deze in eigen beheer bedachte en gemaakte film van komiekenduo is veel geestiger en smakelijker dan de kluchten, waarin ze onder verantwoording van anderen te zien zijn. Met uitstekende collega's in de bijrollen.

Futures vedettes

Frankrijk 1955. Romantisch drama van Marc Allégret. Met o.a. Jean Marais, Brigitte Bardot, Isabelle Pia, Mischa Auer en Denise Noël.

Door ambachtsman Allégret (1900-1973) met veel attentie voor acteursregie en milieuschildering gedraaid romantisch drama van aangenaam ouderwetse snit. We volgen de amoureuze escapades van tenor Éric Walter (Marais), zangpedagoog aan het Weense conservatorium. Terwijl zijn wederhelft op wereldtournee is, troost hij zich met studentes Sophie (Bardot) en Élisa (Pia). Opmerkelijk bijrollen-defilé: Jean Wiener, Lila Kedrova, Daniel Emilfork, Roger Vadim, Mylène Demongeot, Yves Robert. Naar Der Eingang zur Bühne (1920) van Vicki Baum, de Oostenrijkse harpiste en romancière die eveneens het meerdere keren verfilmde Menschen im Hotel schreef.

Touchez pas au grisbi

Frankrijk​/​​Italië 1954. Misdaad van Jacques Becker. Met o.a. Jean Gabin, René Dary, Jeanne Moreau, Lino Ventura en Dora Doll.

Vrienden Max (Jean Gabin) en Riton (René Dary) slaan hun spreekwoordelijke allerlaatste slag. Hun loyaliteit aan elkaar wordt getest wanneer drugsdealer Angelo (Lino Ventura, in zijn eerste rol) de enorme buit in handen probeert te krijgen. Klassiek, stijlvol, in Parijs opgenomen gangsterdrama is meer een milieuschildering en een gedetailleerd portret van vriendschap binnen die kringen, zonder actie en spanning te verwaarlozen. Regisseur Jacques Becker (Casque d’Or) gaf acteur Gabin een nieuw imago en de Franse cinema een nieuw genre. Er is eindeloos op deze film gevarieerd, maar hij is zelden overtroffen. De 26-jarige Jeanne Moreau is te zien in een van haar eerste rollen. In Nederland uitgebracht onder de titel De onderwereld van Montmartre.

Le comte de Monte-Cristo

Frankrijk​/​​Italië 1954. Avonturenfilm van Robert Vernay. Met o.a. Jean Marais, Lia Amanda, Roger Pigaut, Daniel Ivernel en Folco Lulli.

Al in 1943 draaide Vernay (1907-1979), scenarist-regisseur van goeddeels vergeten genrefilms in alle soorten en prijsklassen, een adaptatie van de avonturenklassieker van Alexandre Dumas père en diens ghostwriter Auguste Maquet. Tien jaar later ontfermde hij zich over deze fraaie naoorlogse versie in Gevacolor. In de ambachtelijk geënsceneerde tweedeler van 90 minuten elk speelt ster Marais de stuurman/kapitein Edmond Dantès die door gekonkel anderhalf decennium gevangen komt te zitten. Na zijn ontsnapping vindt hij op het eiland Monte-Christo een fabelachtige schat. Tijd om oude rekeningen te vereffenen. Deel 1: La trahison. Deel 2: La vengeance.

Sous le ciel de Paris

Frankrijk 1950. Drama van Julien Duvivier. Met o.a. Brigitte Auber, René Blancard, Jean Bretonnière, Jean Brochard en Pierre Destailles.

Deze op de geluidsband door François Perier aan elkaar gebabbelde episodenfilm toont individuele Parijzenaars van alle leeftijden en maatschappelijke stand in hun kleine en grotere drama's met goede en slechte afloop. Een soepel gemaakte film over flarden stadsleven, die boeit door een voortdurende wisseling van toon, hoewel sommige scènes - zoals een suggestief verfilmde hartoperatie - onevenredig veel aandacht krijgen. Sfeervol gefotografeerd Parijs blijkt op den duur - en tegen de strekking in - toch onvoldoende bindmiddel tussen al die verschillende levens.

Maître après Dieu

Frankrijk 1950. Drama van Louis Daquin. Met o.a. Pierre Brasseur, Jacques François, Loleh Bellon, Jean-Pierre Grenier en Jean Mercure.

Een kapitein van een vrachtschip zal tegen betaling 150 joden van Hamburg naar Alexandrië vervoeren, maar beseft geleidelijk aan welk lot de joden in Duitsland te wachten staat. Als de autoriteiten in Alexandrië weigeren de joden binnen te laten, vaart hij verder op zoek naar een land waar ze wel welkom zijn. Het toneelstuk van Jan de Hartog kreeg een minder eigen filmvorm dan gezien de mogelijkheden van de stof en het talent van de regisseur verwacht kon worden, maar Brasseur maakt de ontwikkeling van onverschillig winstbejag naar echte betrokkenheid overtuigend waar.

Maitre apres Dieu

Frankrijk 1950. Drama van Louis Daquin. Met o.a. Abel Jacquin, Loleh Bellon, Jean Mercure, Abel Jacquin Grenier en Pierre Brasseur.

Een kapitein van een vrachtschip zal tegen betaling 150 joden van Hamburg naar Alexandrië vervoeren, maar beseft geleidelijk aan welk lot de joden in Duitsland te wachten staat. Als de autoriteiten in Alexandrië weigeren de joden binnen te laten, vaart hij verder op zoek naar een land waar ze wel welkom zijn. Het toneelstuk van Jan de Hartog kreeg een minder eigen filmvorm dan gezien de mogelijkheden van de stof en het talent van de regisseur verwacht kon worden, maar Brasseur maakt de ontwikkeling van onverschillig winstbejag naar echte betrokkenheid overtuigend waar.

Rendez-vous de juillet

Frankrijk 1949. Drama van Jacques Becker. Met o.a. Daniel Gélin, Nicole Courcel, Brigitte Auber, Pierre Trabaud en Maurice Ronet.

Jonge Parijzenaars uit diverse milieus sluiten vriendschap omdat ze in hun eigen omgeving weinig begrip vinden voor hun aspiraties die in de praktijk moeilijk realiseerbaar blijken. Dit historisch geworden document van zgn. 'Saint-Germain-des- Près-jeugd' is met ironische objectiviteit in beeld gebracht. De spontane regie van de jonge acteurs aan het begin van hun carrière heeft alle frisheid behouden.

Le Point du jour

Frankrijk 1949. Drama van Louis Daquin. Met o.a. René Lefèvre, Jean Desailly, Loleh Bellon, Michel Piccoli en Pierre François.

Een mijnramp doet mijnwerkers over onderlinge conflicten en onvrede heen, de noodzaak van solidariteit beseffen en maakt de ingenieurs hun verantwoordelijkheid voor de arbeiders duidelijk. Sociaal pamflet van communistische regisseur krijgt overtuigingskracht door de realistische aanpak zonder gezwollen toon. Het is een verrassing om acteurs te zien die pas tien jaar later echt bekend zouden worden.

L'escadron blanc

Frankrijk 1949. Oorlogsfilm van René Chanas. Met o.a. Michèle Martin, Jean Chevrier, René Lefèvre en François Patrice.

Een bataljon van het Vreemdelingenlegioen achtervolgt een bende inlanders gedurende een eindeloze mars door de Sahara. Uitputting, dorst, koorts en gekte is hun deel. De Chaamba-stam vermoordt de aanvoerder. Ondanks alle ontberingen brengt men de opdracht tot een goed einde. Een voorbeeld van een kolonialistische film, zoals ze destijds in de mode waren, inclusief alle bijbehorende cliché's en nationalistische en racistische tendenzen. In esthetisch opzicht heeft de film de tand des tijds doorstaan.

Les frères Bouquinquant

Frankrijk 1948. Drama van Louis Daquin. Met o.a. Madeleine Robinson, Mona Dol, Denise Kerny, Louise Fouquet en Nicole Desailly.

Een weinig geïnspireerde produktie naar de roman van Jean Prévost, wiens zeer verouderde werk terecht in de vergetelheid is geraakt. Niettemin is deze film nog het bekijken waard dankzij enerzijds het briljante spel en anderzijds de dialogen van Roger Vaillant, die erin slaagt de stijl van het oude boek te vernieuwen.

Pour une nuit d'amour

Frankrijk 1947. Drama van Edmond T. Gréville. Met o.a. Odette Joyeux, Zita Flore, Louise Sylvie, Denise Roux en Roger Blin.

Verfilming van een weinig bekende novelle van Emile Zola. Zeer pessimistische geschiedenis over een misdadige liefde en een lachwekkend offer, verwerkt met gevoel voor sfeer, litotes en suggestie, eigen aan deze regisseur. Verward gedrag in een ondoorgrondelijke en bedreigende samenleving. Een onweerstaanbare charme speelt in op de toeschouwer.

Le Diable souffle

Frankrijk 1947. Romantiek van Edmond T. Gréville. Met o.a. Héléna Bossis, Margo Lion, Charles Vanel, Jean Chevrier en Henri Maïk.

Afgezien van wat vluchtige voorbijgangers gaat het in deze film om slechts drie personen. Het verhaal speelt zich af op een onbewoond eiland, slechts omringd door klotsend water. We zien de hevige liefde tussen een man en een jonge vrouw: en dat is alles. Gréville is er niet beroemd mee geworden. Deze bijzondere filmmaker blonk uit in het scheppen van een benauwende en drukkende sfeer, waar een behoorlijke zinnelijkheid van uitstraalde, hetgeen zijn films zo opmerkelijk maakte. Zijn beste films zijn zeer persoonlijke documenten en hebben de tand des tijds doorstaan. Ze zijn het waard herondekt te worden.

Contre-enquête

Frankrijk 1947. Avonturenfilm van Jean Faurez. Met o.a. Jany Holt, Lucien Coëdel, Louis Salou, Paul Frankeur en Lise Topart.

Voordat hij zelfmoord pleegt vraagt een ter dood veroordeelde aan een berouwvolle gangster of hij de ware moordenaar van zijn vrouw wil opsporen: hij is ten onrechte beschuldigd. De gangster ontdekt inderdaad, met behulp van zijn gangstervriendjes, wie de schuldige is. De plot van deze bijzonder sfeervolle film is eenvoudig en klassiek, de regisseur is even bijzonder. Jean Faurez heeft tussen 1943 en 1959 zeven speelfilms gemaakt, na een hele serie korte films. Hij had een bijzondere neus voor het ongewone en een sterke verbeelding. Hij verdient het om opnieuw ontdekt te worden. Let vooral op het beweeglijke camerawerk: voor die tijd heel bijzonder! In de film wordt ook nog uitstekend geacteerd.

Patrie

Frankrijk 1946. Oorlogsfilm van Louis Daquin. Met o.a. Maria Mauban, Mireille Perrey, Marie Leduc, Jacqueline Duc en Nathalie Nattier.

Een vederlichte bewerking van het stuk van Victorien Sardou over de strijd van het Vlaamse volk tegen de Spaanse bezetters. Veel aandacht voor de enscenering ondanks het feit dat de film haar oorsprong in het theater vindt. Met de hertog d'Albe en consorten. Een situatieschets die we danken aan een zéér omstreden regisseur, niet alleen vanwege het niet altijd even sterke karakter van zijn films maar vooral vanwege zijn politieke rol binnen de Franse cinema destijds. Zeer tegenstrijdige recensies waren het gevolg. Deze film verdient noch die verontwaardiging noch die overmatige huldeblijken.

Panique

Frankrijk 1946. Drama van Julien Duvivier. Met o.a. Michel Simon, Viviane Romance, Paul Bernard, Charles Dorat en Lucas Gridoux.

Een excentrieke oude man wordt van moord verdacht. Hij is verliefd op de minnares van de echte dader die ongemerkt belastende bewijzen bij hem deponeert. De buurtbewoners komen het slachtoffer wreken. Een traditioneel driehoeksdrama wordt door Duvivier geplaatst binnen massa-hysterie in deze sfeervolle maar erg zwartgallige film. Scenario van regisseur Duvivier en Charles Spaak naar de roman van Georges Simenon. De camera werd bediend door Nicolas Hayer.

Macadam

Frankrijk 1946. Misdaad van Marcel Blistène en Jacques Feyder. Met o.a. Françoise Rosay, Paul Meurisse, Simone Signoret, Andrée Clément en Jacques Dacqmine.

Hotelhoudster Rose (Rosay, echtgenote van Feyder), behept met een crimineel verleden, geeft onderdak aan Victor (Meurisse), een oude kameraad die naar Zuid-Amerika wil vluchten. Ze verraadt hem aan de politie om zijn geld in te pikken, maar hij ontsnapt en neemt wraak. Duistere en weinig opgewekte misdaadfilm dankt de sfeervolle en strakke vorm waarschijnlijk meer aan de supervisie van veteraan Feyder (die wel wordt gezien als grote inspirator van het poëtisch realisme) dan aan de regie van Blistène. De eerste belangrijke rol van Signoret.

Impasse

Frankrijk 1946. Misdaad van Pierre Dard. Met o.a. Marie Déa, Odette Talazac, Georges Rollin, Julien Carette en Jean d' Yd.

Een titel die een (droevige) voorspelling doet, want het is de enige film van deze regisseur. Een curiositeit omdat Dard in feite de broer is van Jean Delannoy. Voor de rest een politiefilm die het aanzien waard is, want er wordt fatsoenlijk in geacteerd. De film profiteert bovendien van een goed scenario, ondertekend door Jacques Companeez en André Tabet.

Il suffit d'une fois

Frankrijk 1946. Komedie van Andrée Feix. Met o.a. Edwige Feuillère, Fernand Gravey, Henri Guisol, Hélène Garaud en Made Siamé.

Een reeks van misverstanden rond de moord op een zekere Nicolas, die voor een ander werd aangezien. Derhalve verschillende verdachtmakingen en buitensporigheden van de hoofdrolspelers totdat de arrestatie van de moordenaar plaatsvindt. Het geheel is vanuit de invalshoek van de komedie benaderd, met nog net het hoognodige van een politiefilm erin om tot een ontknoping te kunnen komen. Is wel om aan te zien vanwege het acteerwerk, de behoorlijke dialogen van Marc-Gilbert Sauvajon en de opnamen van Christian Matras. N.B.:De raadselachtige Feix liet zich een handje helpen door Henri Deccin in de hoedanigheid van technisch adviseur.

Le Capitain

Frankrijk 1945. Romantiek van Robert Vernay. Met o.a. Claude Génia, Aimé Clariond, Lise Delamare, Sophie Desmarets en Danièle Delorme.

Op weg naar Parijs bevrijdt een jonge cadet een jonge aristocrate van haar geheimzinnige ontvoerders. Zo raakt hij betrokken in de strijd tegen een komplot van Florentijnse hovelingen tegen koning Lodewijk XIII. Deze romantische avonturenfilm naar de roman van Michel Zevaco geeft een goed gedocumenteerd beeld van de politieke intriges in het begin van de 17e eeuw. Er wordt met flair, en soms met ironie, geacteerd en de vormgeving is tamelijk spectaculair, hoewel soms wat langdradig. Het verhaal is opnieuw gefilmd in 1960.

Le Père Goriot

Frankrijk 1944. Drama van Robert Vernay. Met o.a. Pierre Renoir, Pierre Larquey, Georges Rollin, Jean Desailly en Maurice Escande.

De zoveelste bewerking van de roman van Honoré de Balzac. Vernay verliet zijn vertrouwde terrein, dat van de publieksfilm, en maakte een nauwkeurige en toegewijde maar saaie bewerking. Veel is te danken aan Larquey in de hoofdrol en aan Renoir als Vautrin. Bewerking en dialogen zijn van Charles Spaak en Bernard Zimmer.

Le Voyageur de la Toussaint

Frankrijk 1942. Drama van Louis Daquin. Met o.a. Assia Noris, Jean Desailly, Jules Berry, Gabrielle Dorziat en Louis Seigner.

De aankomst van een jongeman in een havenplaatsje brengt beroering bij de bewoners die van de buitenstaander profijt denken te trekken. Hij trapt er niet in en veroorzaakt een schandaal. De roman van Simenon blijft onderhoudend, ondanks gedateerde psychologie, en kreeg van de ingetogen en gedetailleerde regie een ideale filmvorm en overtuigende spelprestaties.

Untel père et fils

Frankrijk 1940. Drama van Julien Duvivier. Met o.a. Raimu, Michèle Morgan, Louis Jouvet, Suzy Prim en Lucien Nat.

Een familiekroniek tussen 1871 - als na de dood van de vader de zuster de zorg voor haar jongere broers op zich neemt - en 1939, als de kleinzoon van de idealist afgestudeerd arts is en voor het front wordt opgeroepen. De film gaat te vluchtig over de historie en de familie-ontwikkelingen heen om echt boeiend te kunnen worden en was bedoeld om patriottisme aan te wakkeren tegenover de oorlogsdreiging. (De opnamen waren net voltooid bij de Duitse invasie, Duvivier vluchtte naar Hollywood en de film kon pas in 1945 in première gaan.) Een opmerkelijke rolbezetting met Jourdan in zijn eerste rol.

Le dernier tournant

Frankrijk 1939. Drama van Pierre Chenal. Met o.a. Corinne Luchaire, Florence Marly, Michel Simon, Yvonne Yma en Fernand Gravey.

De allereerste verfilming van het vermaarde boek van James Cain [KL]The Postman Always Rings Twice[KLE] over zwerver Frank (Gravey) die in dienst wordt genomen door goedhartige Nick Marino (Simon) en verliefd wordt op diens vrouw, de wilde Cora (Luchaire). Cora en Frank glijden tussen de lakens en besluiten zich te ontdoen van Nick. Ze zijn onbevreesd voor de politie die Nicks dood beschouwt als een ongeluk. Later krijgt Cora een auto- ongeluk met dodelijke afloop, waarvan Frank ten onrechte de schuld krijgt. Hij wordt veroordeeld tot de guillotine. Volgens sommigen de meest zuivere verfilming van het boek hoewel de film van Tay Garnett met Lana Turner uit 1946 waarschijlijk bekender is, want Chenal's versie kwam vlak voor het uitbreken van WO II uit. Visconti draaide in 1941 zijn interpretatie en Bob Rafelson draaide een uitstekende, nieuwe versie in 1980 met Jack Nicholson in de hoofdrol. Het scenario is van Henry Torrès en de dialogen zijn van Charles Spaak. De fotografie was in handen van Claude Renoir en Christian Matras.

Derrière la façade

Frankrijk 1939. Komedie van Georges Lacombe. Met o.a. Lucien Baroux, Simone Berriau, Jules Berry, Julien Carette en Gabrielle Dorziat.

De misdaad in een sjiek appartementengebouw leidt tot een onderzoek waarbij elk van de bewoners een geheim blijkt te hebben. Politie-intrige als rode draad door episodische all-star film die in het scenario van toneelschrijver Yves Mirande een oppervlakkige, maar venijnige satire op de bourgeoisie wordt, met afwisselend komische en tragische scènes die de uitzonderlijke rolbezetting optimale kansen geeft. Von Stroheim speelt een arrogante emigrant die van zijn Parijse buren weinig heel laat.

De Man Zonder Hart

Nederland 1937. Drama van Leo Joannon en Léo Joannon. Met o.a. Louis de Bree, Lily Bouwmeester, Jan Musch, Dolly Mollinger en Ank van der Moer.

Onder produktie van Hans S. Boekman werden er meteen na elkaar in Parijs twee Frans-Nederlandse produkties gedraaid, waarin Franse en Nederlandse bezettingen elkaar telkens afwisselden, maar evenmin als KLOKSLAG TWAALF (ook door Joannon geregisseerd) was dit drama, naar een oude toneeldraak uit de jaren twintig, een groot succes in de Nederlandse bioscopen, hoewel de kleine Van den Boogaard een hartverscheurend rolletje speelde als vaderlands kindsterretje.

Les bas-fonds

Frankrijk 1936. Drama van Jean Renoir. Met o.a. Jean Gabin, Louis Jouvet, Suzy Prim, Junie Astor en Vladimir Sokoloff.

Portret van een groep verworpenen der aarde, gehuisvest in een rommelig pension. Onder hen de inbreker Pépel (Gabin), die een verhouding heeft met de vrouw van de huisbaas, maar verliefd is op haar zuster, en Jouvet als geruïneerde aristocraat. Gebaseerd op een van de bekendste stukken van Maxim Gorki (Nederlandse titel: Nachtasiel). Renoir maakte Les bas-fonds vlak voor zijn meesterwerken La grande illusion en La règle du jeu, de film haalt dat niveau niet. Niettemin een mooie, geëngageerde film van een van de zeer groten van de Franse cinema.

La Garçonne

Frankrijk 1936. Drama van Jean de Limur. Met o.a. Marie Bell, Henri Rollan, Jaque Catelain, Maurice Escande en Suzy Solidor.

Bewerking van de roman van Victor Margueritte, die toen hij gepubliceerd werd een schandaal ontketende. Dat moet zich echter vooral afgespeeld hebben vóór de film in roulatie ging, want deze afgezwakte versie stelt weinig voor. Mondain melodrama met grote namen en veel kabaal om niets.

L'homme du jour

Frankrijk 1936. Komedie van Julien Duvivier. Met o.a. Maurice Chevalier, Elvire Popesco, Josette Day, Alerme en Robert Lynen.

De gemakken en ongemakken van een rechtschapen, brave burger die een even opwindende als kort durende populariteit geniet. Een vroege satirische komedie over de media met een bittere nasmaak, kenmerkend voor het werk van Duvivier. Uitgezonderd het helaas overdreven en gedateerde spel van Chevalier, is deze film in geen enkel opzicht verouderd.

Klokslag Twaalf

Nederland​/​​Frankrijk 1936. Misdaad van Léo Joannon en Louis de Bree. Met o.a. Fien de la Mar, Louis de Bree, Annie van Duyn, Jules Verstraete en Mien Duymaer van Twist.

Een met Nederlandse spelers in Frankrijk opgenomen versie van de Franse film QUAND MINUIT SONNERA, met een door Sam Wagenaar bewerkte versie van Alfred Machards scenario en met regie- assistentie van De Bree voor deze versie. (Joannon zou in 1951 Laurel & Hardy`s laatste speelfilm ATOLL K (UTOPIA) regisseren.) KLOKSLAG TWAALF is een gangsterdrama dat destijds matig succes had.

Le crime de Monsieur Lange

Frankrijk 1935. Drama van Jean Renoir. Met o.a. René Lefèvre, Jules Berry, Odette Florelle, Nadia Sibirskaia en Sylvia Bataille.

De uitgever van een schandaalblad vlucht voor schuldeisers en doet voorkomen of hij bij een treinongeval is omgekomen. Een journalist maakt van het blad een coöperatieve onderneming en weet die zeer succesvol te maken. Dan komt de uitgever met een nieuwe identiteit de winst opeisen. Combinatie van scenario van Jacques Prévert en regie van Renoir maakt de film tot een meesterwerk, met verrassend moderne zwarte humor en treffende milieutekening van een drukkerij en de bewoners van een binnenplaatsje waar deze gesitueerd is. Sterke rol van Berry als doortrapte uitgever. Camerawerk van Jean Bachelet. Op tv wordt meestal de gerestaureerde versie vertoond.

La Bandera

Frankrijk 1935. Avonturenfilm van Julien Duvivier. Met o.a. Jean Gabin, Annabella, Robert Le Vigan, Pierre Renoir en Aimos.

Trouwe bewerking van de roman van Pierre Mac Orlan. Legioensoldaten en achterhaalde mythen over heroïsche dood oftewel de clichés van destijds. Niettemin is hier sprake van een zeer hechte regie, goed spel en de dialogen van Charles Spaak 'kunnen' nog altijd. LA BANDERA is zodoende een van de beste Franse films uit de jaren 1930-40. Scenario van Julien Duvivier.

Maria Chapdelaine

Frankrijk 1934. Drama van Julien Duvivier. Met o.a. Madeleine Renaud, Jean Gabin, Jean-Pierre Aumont, Suzanne Desprès en Alexandre Rignault.

Een boerendochter in Noord-Canada is verliefd op een landloper, die in een winters woud verdwaalt en doodvriest. Het meisje moet daarna kiezen tussen een Franse stedeling en een buurman en trouwt met de laatste om op haar boerderij te kunnen blijven. Dit vrij simpele drama krijgt kracht door de Canadese landschapsfotografie en het oog voor de Quebec-folklore. Onopgesmukt spel van Renaud en Gabin, die als de landloper voor het eerst onder Duvivier speelt en dat in de loop van twintig jaar nog zes keer zou doen. De roman van Louis Hémon werd opnieuw verfilmd in 1950 en 1983.

Les Affaires publiques

Frankrijk 1934. Komedie van Robert Bresson. Met o.a. Béby, Dalio, Andrée Servilanges, Jane Pierson en Franck Maurice.

Deze grappige film van Robert Bresson is gedeeltelijk teruggevonden. Een verrassende film van degene die later DAMES DU BOIS DE BOULOGNE zou regisseren. Hier volgen een reeks dwaze en onwezenlijke incidenten gedurende officiële ceremonies elkaar op. Het wordt allemaal steeds dwazer, echter zonder ook maar enigszins de populariteit van de kanselier van Crogandie aan te tasten, een verrukkelijke vertolking door de clown Béby. Doet enigszins denken aan DUCK SOUP dat in hetzelfde jaar in Frankrijk uitkwam. Deze stijl vind je dan ook verder alleen bij de Marx Brothers. Verrassend.

Le Voyage imprévu

Zwitserland​/​​Frankrijk​/​​Verenigd Koninkrijk 1934. Komedie van Jean de Limur. Met o.a. Betty Stockfield, Jean Tissier, Janine Guise, Raymond Cordy en Claude Dauphin.

Een trouwe bewerking van de gelijknamige roman van Tristan Bernard, die zelf de dialogen voor de film schreef. Een aangename mondaine komedie zonder diepgang, volop gemakkelijke en bijtende humor, naar een goed gebruik van deze filmer. Is nog goed te genieten, mede dankzij het geestige spel.

Paris qui dort

Frankrijk 1923. Experimenteel van René Clair. Met o.a. Henri Rollan, Madeleine Rodrigue, Marcel Vallée, Myla Seller en Charles Martinelli.

Een dolgedraaide wetenschapper brengt met een lichtstraal het leven in Parijs tot stilstand. De stadsbewoners die aan het effect ontsnappen, gaan hun eigen gang. Vroeg, stil science fiction werk heeft niet alleen een intrigerend verhaal, maar ook fraaie beelden van historisch Parijs met een prominente rol voor de Eiffeltoren. Eerste film van de fantasievolle René Clair (1898-1981), die zich zou profileren als avantgardist, gelieerd aan de Dada-beweging. In hetzelfde jaar maakt hij de eveneens korte Entre’acte, een klassieker waar Erik Satie de muziek voor componeerde.