MVRDV-architect Winy Maas is samen met denktank The Why Factory en de TU Delft op zoek naar nieuwe manieren om steden te vergroenen.

Op twintig hoog in je appartement slapen, midden in een bos. Het lijkt toparchitect Winy Maas heerlijk en volgens hem is het niet eens zo’n bizar toekomstbeeld. Hij heeft visioenen van compacte steden met planten en bomen die hun voedingsstoffen via geteelde luchtwortels opnemen uit de lucht, zodat je op grote hoogte bossen kunt creëren. Samen met de TU Delft doet zijn denktank The Why Factory onderzoek naar deze baanbrekende manier van steden vergroenen. ‘We moeten bedenken hoe we in de toekomst met tien miljard mensen gaan samenleven,’ zegt Maas. Voor een groot deel zal dit leven plaatsvinden in steden met een hoge bevolkingsdichtheid, bij voorkeur in een prettige, harmonische en zuurstofrijke omgeving.

Het duurde een tijd voordat de befaamde MVRDV-architect Winy Maas zijn eerste schreden op de Dutch Design Week (DDW) zette. Vier jaar geleden kwam hij er pas voor het eerst. Sindsdien slaat hij geen editie meer over. Dit jaar is hij een van de ambassadeurs van Dutch Design Week en de gemeente Eindhoven benoemde hem recentelijk tot supervisor van de binnenstad. Maas zet de toekomst van de stad hoog op de agenda tijdens DDW 2017.

Winy Maas is van het niveau Rem Koolhaas, een sterarchitect die de hele wereld over beent.

MVRDV is niet alleen verantwoordelijk voor de Amsterdamse Silodam, de Rotterdamse Markthal en de VPRO-villa in Hilversum, de gebouwen die het architectenbureau ontwerpt, zijn overal te vinden: van de Verenigde Staten tot Japan. Maas is van het niveau Rem Koolhaas, een sterarchitect die de hele wereld over beent. We spreken hem telefonisch in korte brokjes van vijf tot vijftien minuten – soms staat hij op een vliegveld of een treinstation, dan weer is hij op een taxi aan het wachten. Hij praat snel, is vriendelijk en gaat uit van veel voorkennis: wanneer hij het bijvoorbeeld over ‘barba’ heeft, neemt hij aan dat je weet wat dat is. Zijn personal assistant meldt me met een onvervalst Rotterdams accent dat mijn zoveelste telefoongesprek kan plaatsvinden wanneer Maas op Gare du Nord is, wachtend op ‘de Tallies’.

labyrint

De match tussen DDW en Maas is een gedroomde. Maas noemt DDW een goede aanvulling ten opzichte van Milaan. De Italiaanse designweek is vooral een beurs die draait om uitontwikkelde producten die al aan de meubelindustrie verbonden zijn. In Eindhoven wordt vooral het experiment gevierd en gaat het meer om onderzoek. ‘Voor mij is dit laatste interessanter, dat heeft meer potentie,’ zegt Maas, die zelf maar al te graag met onderzoek bezig is.

In de categorie compacte en flexibele gebouwen zal Maas op de Markt in Eindhoven een tijdelijk hotel neerzetten, het WeGo Hotel.

Vanuit zijn positie als hoogleraar stedelijke ontwikkeling aan de TU Delft leidt hij The Why Factory, een academische denktank die onderzoek doet naar de toekomst van steden. In het Klok- en in het Veemgebouw zijn tijdens DDW 2017 foto-exposities van producten die afkomstig zijn uit de koker van deze denktank. Bijvoorbeeld van barba, een nieuwe stof van nanomateriaal die je zelf kunt aansturen en van vorm kunt laten veranderen. Met deze stof kunnen we onze omgeving aanpassen aan welke wens en behoefte dan ook, zo kunnen er volledig transformeerbare gebouwen gerealiseerd worden.

In de categorie compacte en flexibele gebouwen zal Maas op de Markt in Eindhoven een tijdelijk hotel neerzetten, het WeGo Hotel. ‘Een labyrint van kleine kamers, sommige verticaal, andere horizontaal. Een puzzel van kamers, zodat je om elkaar heen kronkelt en het gevoel hebt dat je vlak bij de buurman ligt, maar toch privacy hebt. De bedoeling is dat je van ego naar we go gaat, dat je nieuwsgierig wordt naar de ander,’ legt Maas uit. Het is de bedoeling dat publiek er daadwerkelijk een nachtje kan slapen. Het idee achter dit hotel is ook dat je van de egohuizen die we nu hebben – een woning volledig ingericht naar eigen smaak – naar compactere omgevingen gaat waarin je meer moet onderhandelen met de buren. ‘Dat geeft een wij-gevoel.’

'Ik wil daar geen enkele architectuur zien. Alles moet bedolven zijn onder planten.'

Winy Maas over Floriade 2022

dambord

In het Veemgebouw komt Maas ook met een datingbank voor ontwerpers en planten. Als opmaat naar de Floriade 2022 in Almere, die MVRDV zal ontwerpen. Anders dan bij de voorgaande edities van de Floriade ontstaat hier geen park, maar een groen stuk binnenstad als uitbreiding van het centrum van Almere. Maas: ‘Ik wil daar geen enkele architectuur zien. Alles moet bedolven zijn onder planten. Daarom plaatsen we in het Veemgebouw een soort dambord met duizend zakjes plantenzaad waar ontwerpers uit kunnen kiezen om zich zo aan een plant te koppelen. Bedoeld als uitnodigingsstrategie om een ontwerp met die specifieke plant te maken.’

Verder zal Maas tijdens DDW 2017 masterclasses geven aan studenten en evenementen organiseren met hoogleraren, beleggers en politici over wat zij allemaal kunnen toevoegen aan de stad van de toekomst. Wanneer vindt hij zijn ambassadeurschap zelf geslaagd? ‘Wanneer ik met veel mensen heb kunnen praten, als ik mensen heb kunnen inspireren en wanneer daar nieuwe ideeën door ontstaan,’ zegt Maas vanuit de Thalys. ‘Meer dan ooit is er creatieve uitwisseling mogelijk. Leonardo da Vinci had geen enkel klankbord, in de open-source-samenleving kunnen we tegenwoordig enorm van elkaar leren.’

Winy Maas