Groene apartheid

In het Zuid-Afrikaanse dorpje Hoedspruit hebben veeboerderijen plaats gemaakt voor forten in de wildernis. Omgeven door hekken om de wilde dieren binnen te houden en de dieven buiten. Een paradijs voor wie het kan betalen. 

Maar het land waarop de parken en de landgoederen zijn verschenen is betwist. Tijdens de apartheid werden duizenden zwarte Zuid-Afrikanen verdreven uit Hoedspruit. Zij willen ook meeprofiteren van de snelle ontwikkeling rond het stadje

wat is trophy hunting?

Impala’s, buffels, leeuwen, giraffen, neushoorns... Je betaalt een smak geld en dan mag je zulke dieren afschieten. Deze vader bijvoorbeeld, ging met zijn zoon jagen op een witte neushoorn.

En omdat ze er toch waren, boekten ze ook meteen een giraffe. Het forum Africa Hunting staat vol met foto’s van jagers die trots poseren met hun dode dieren.

Voor het kleinere wild kun je met paar duizend euro uit te voeten, de jacht op een witte neushoorn kost al gauw twintig tot veertig duizend euro. Maar dan mag je wel een trofee (de hoorn of bij sommige dieren het hoofd) mee naar huis nemen. 

Voor wie het niet ziet zitten om voor de lol een neushoorn te doden en zijn hoorn af te snijden, maar wel het gevoel wil hebben een jager te zijn, zijn er alternatieven.

Er bestaan jachten waarbij je met pijltjes schiet. Samen met een dierenarts verdoof je het dier, waarna je kunt kijken hoe hij onderzocht en gechipt wordt. Deze vorm van jagen is ook een stuk goedkoper.

Canned-hunts

Aanbieders van trophy-hunts zeggen vaak dat het een vorm van natuurbehoud is. Dat het geld nodig is om de natuur te beschermen en de dieren te onderhouden.

Dierenrechtenorganisaties zeggen dat dat niet klopt en waarschuwen dat trophy-hunts ook canned-hunts in de hand werken. Daarbij worden populaire diersoorten speciaal voor de jacht gefokt, zoals de neushoorns van Piet.

Born Free USA schrijft hoe bijvoorbeeld leeuwen die zijn opgevoed door mensen, een zeer makkelijk doelwit zijn van de jagers, omdat ze niet bang zijn voor de mens. Er zijn meer dan 300 van dit soort leeuwenfokkerijen in Zuid-Afrika. 

De Australische filmmaker Rogue Rubin trok zich het lot van de leeuwen af en ging zes jaar undercover in de wereld van het trophy-hunter. Het resultaat is haar documentaire Lion Spy. 

Als zogenaamde foto- en videograaf in het wereldje, weet ze heel dichtbij de jagers en hun prooi te komen.  

je hebt jagers en je hebt stropers...

In de wereldwijde illegale handel in wilde dieren gaan jaarlijks miljarden om. Het is een lucratieve business met lokale stropers en criminele organisaties. 

In Zuid-Afrika werden in 2020 bijna 400 neushoorns door stropers gedood. Dat is minder dan in de jaren daarvoor, waarschijnlijk omdat het door de corona-lockdowns een stuk lastiger was om dat onopvallend te doen. Inmiddels neemt het aantal door stropers gedode neushoorns weer in rap tempo toe. 

De hoorn wordt vooral in China gebruikt als medicijn of sieraad en wordt ook gezien als statussymbool of slimme investering.  

Het programma Ersin in Wonderland ging in 2017 aan de andere kant van het Krugerpark, in Mozambique, op zoek naar die stropers. Wanneer Ersin  er naar vraagt, zegt men er wel eens van gehoord te hebben. Maar hij kan niemand vinden die wil toegeven dat 'ie stroper is.

Het heeft er wellicht mee te maken dat stropers een flinke straf boven het hoofd hangt. Als je gepakt wordt ga je tientallen jaren de cel in. En dat zijn alleen nog maar de officiële straffen. Eén man vertelt Ersin dat stropers soms ook in een doodskist terugkomen, neergeschoten door rangers. 

Die rangers werken bij anti-poaching units: commerciële beveiligingsbedrijven die rangers opleiden om de neushoorns te beschermen. Ze krijgen zelfs een soort paramilitaire training. Het is al langer bekend dat dat leidt tot grove mensenschendingen. Bram schreef er in NRC dit stuk over.

hoe zit het met de mensen die van hun land zijn verdreven?

schrijf je in voor de nieuwsbrief

In Frontlinie toont Bram Vermeulen op indringende wijze vergeten verhalen over ontwikkelingen die in ons dagelijkse nieuws vaak niet meer dan een voetnoot zijn.

Abonneer je nu op de nieuwsbrief van Frontlinie en ontvang elke twee weken extra verhalen, achtergronden en lees-, kijk- en luistertips in je inbox.