Achteraf praten
In deze laatste aflevering van In Europa kiest Geert Mak zijn persoonlijke hoogtepunten uit de geschiedenis van de afgelopen twintig jaar. Zelden werd in de wereld, in zo’n korte tijd, zo veel overhoopgehaald.
Mak schetst de razendsnelle verandering: van de leiderscultus rondom Poetin tot de opkomst van #MeToo en van het enorme klimaatprobleem tot Brexit en de diepgewortelde angst voor de ander.
Een spoedcursus recente geschiedenis dus, waarin Mak op de hem bekende meeslepende manier een samenhangend verhaal weet te smeden van de chaotische eerste twintig jaar van deze eeuw.
de verhalen uit de aflevering
De man met de schep
De financiële crisis is te wijten aan de grenzeloze hebzucht en roekeloosheid van de topmanagers in de bankwereld. Dat is de overtuiging van Paul Moore, die als risicomanager werkte voor een van de grootste banken op IJsland, HBOS.
de piloot die uit de cockpit sprong
Het is hoog, de cockpit van een Airbus A300, ook als hij op de grond staat. Waarom zou een piloot daar uit het raam springen? Jean-Paul Borderie had er een verdomd goede reden voor.
#ikbendeens
De Iraans-Deense Alex Sarbour, directeur van een reclamebureau in Kopenhagen haalde zich de woede van veel Denen op de hals met een prachtig filmpje op YouTube getiteld #IamDanish, waarin hij zijn zevenjarige dochter aan het huilen maakte.
De predikant en de vijand
Ooit geloofde de oude predikant Gábor Iványi in het jeugdige aanstormende politieke talent Viktor Orbán. Hij huwde hem zelfs en doopte zijn kinderen. Maar de onbarmhartige politiek die vluchtelingen tot zondebok van al het kwaad in het land maakt, zorgde dat hij zich afkeerde van de jonge held van vroeger.
De Griek en de vluchteling
Vanaf de komst van de eerste vluchtelingen heeft Lesbos de vluchtelingen warm ontvangen, zoals Nikos en Katerina Katsouris deden. Maar nu de situatie op het eiland niet veranderd, zijn sommige eilandbewoners de status quo beu.
De man die dood was
De financiële crisis is te wijten aan de grenzeloze hebzucht en roekeloosheid van de topmanagers in de bankwereld. Dat is de overtuiging van Paul Moore, die als risicomanager werkte voor een van de grootste banken op IJsland, HBOS.
Ogen op zee
Pia Klemp werd kapitein om mensen te redden. En dat deed ze: haar schip haalde veertienduizend mensen uit zee. Het kan haar twintig jaar cel opleveren.
De vrouw die na 75 jaar haar ouders kon begraven
Sinds haar vroege jeugd was Marceline haar ouders kwijt. Ze raakten vermist bij een tocht door de bergen. Na 75 jaar bracht de dooi ze terug en kon Marceline haar ouders alsnog begraven.
De berentemmer
Een van de consequenties van toetreding tot de EU, was het invoeren van Europese regels in Bulgarije. Dat betekende ook dat het houden van wilde dieren als attractie en bron van inkomsten niet meer was toegestaan. De circusberen moesten worden ingeleverd en werden in een speciaal natuurpark ondergebracht.
Diagnose: corruptie
Voormalig Fidesz-lid Ákos Hadházy zag hoe de partij schaamteloos EU-subsidies uitdeelde aan bevriende zakenlui. Hij is nu onafhankelijk parlementslid en strijdt op onorthodoxe wijze tegen de wijdverspreide corruptie van Orbán en de zijnen.
De schrijver en de mijnwerker
Voor schrijver Witold Szabłowski, auteur van het boek 'Dansende Beren', zijn de bevrijde circusberen een metafoor voor de mensen in Oost-Europa. Voor jezelf zorgen is moeilijk, en dat verklaart de heimwee naar het communisme.
De Poetinfluisteraar
In theorie moeten inlichtingendiensten zich aan de wet houden. In de praktijk moesten ze vaak buiten hun boekje gaan, met instemming van de autoriteiten, vertelt een voormalig kopstuk van de Franse dienst die terrorisme bestrijdt.
Briljante leugens
James Graham schreef het script voor de film ‘Brexit: The Uncivil War’, een briljante politieke thriller over de sluwe strategie waarmee de gewone Brit bespeeld werd om te stemmen voor een vertrek uit de Europese Unie.
De minister die het slechte nieuws bracht
In 2009, op het hoogtepunt van de bankencrisis, trad Giorgios Papakonstantinou aan als minister van financiën van Griekenland. Al snel ontdekte hij een gigantische verzwegen staatsschuld die hij in Brussel moest opbiechten. De Grieken namen hem die eerlijkheid niet in dank af.
Drank, vrouwen en luxe auto's
Zijn Portugezen harde werkers of feesten ze er maar op los? Portugezen houden van het goede leven, maar de crisis in het land had meer oorzaken: belastingontduiking bijvoorbeeld. Totdat de belastingdienst wekelijks dure Audi's ging verloten; vanaf dat moment kwam er ineens veel meer geld in de staatskas.
Langs de rand van de afgrond
Patrick Habare verloor eerst zijn vingers in een persmachine bij Goodyear, daarna raakte hij ook zijn baan kwijt toen de fabriek naar Polen verkaste. Lekker goedkoop. Veel Fransen pikken dat niet langer.
De pop die moest verdwijnen
In theorie moeten inlichtingendiensten zich aan de wet houden. In de praktijk moesten ze vaak buiten hun boekje gaan, met instemming van de autoriteiten, vertelt een voormalig kopstuk van de Franse dienst die terrorisme bestrijdt.
De klokkenluider die genegeerd werd
De financiële crisis is te wijten aan de grenzeloze hebzucht en roekeloosheid van de topmanagers in de bankwereld. Dat is de overtuiging van Paul Moore, die als risicomanager werkte voor een van de grootste banken op IJsland, HBOS.
colofon
Regie Roel van Broekhoven
Research Gijs Meyer Swantee, Frédérique Melman
Beeldresearch Daniela Solano
Camera Joost van Herwijnen
Geluid Simone Galavazi
Montage JP Luijsterburg
Online montage Sander Kuipers
Kleurcorrectie John Thorborg
Geluidsnabewerking Joost Oskamp
Ondertiteling Jolijn Tevel, Daniel Naamani
Muziek Big Orange, JPL
Leader Reinier van Brummelen, David Kleijwegt
Voice-over Redmond O'Hanlon
Productie Mariska Schneider, Sharon de Vries
Productie-assistentie Koos van de Merbel
Webredactie Peer van Tetterode Eindredactie Roel van Broekhoven, Stefanie de Brouwer
Met medewerking van Associated Press, European Parliamen, INA Media, House of Commons, House Productions, Sea Watch, Tijl van Huijlekom, Fabienne Stolzenbach, Floris-Jan van Luyn, Stef Tijdink,
In coproductie met Canvas
Met steun van CoBO, European Cultural Foundation, Fonds 21, Prins Bernhard Cultuurfonds, VSB Fonds