Polen wil een geschiedenis vol helden
Een verzameling heroïsche strijdverhalen waarin de Poolse moed en overwinning centraal staan, dat is de nieuwe kijk op geschiedenis in Polen.
Het Poolse nationalisme leeft sterk onder jongeren. Ze zijn trots op hun land en boos op het buitenland. Ze voelen zich als Pool miskend. Waar komt die gekwetste toon vandaan?
#RespectUs is een beweging van jonge conservatieven die filmpjes maken voor het internet. Ze verzetten zich ondermeer tegen het beeld dat Polen tijdens de laatste oorlog hebben gecollaboreerd met de Duitsers. Ze gaan er prat op dat de Polen tijdens de Tweede Wereldoorlog juist de meeste Joden zouden hebben gered. Niet voor niets kregen Polen de meeste Yad Vasem onderscheidingen.
Op scholen is te weinig aandacht voor helden uit de Poolse nationale geschiedenis en dus wordt het tijd die Poolse helden meer aandacht te geven, zo legt Oliver Pochwat van #RespectUs uit.
'Ik word persoonlijk aangevallen door de overheid', zegt voormalig museumdirecteur en historicus Paweł Machcewicz uit Gdańsk. Hij werd weggereorganiseerd vanwege zijn visie op de Poolse geschiedenis.
Sinds 2008 was hij bezig met de oprichting van een museum over de Poolse nationale geschiedenis, waar hij probeerde een evenwichtig en eerlijk verhaal te presenteren. Dat betekende dat hij ook een aantal zwarte bladzijden uit de Poolse geschiedenis wilde belichten. Er was al kritiek voordat het museum opende. Volgens de leidende nationalistische PiS partij zou de tentoonstelling 'anti-nationalistisch en cosmopolitisch' zijn en de Poolse nationaliteit vernietigen.
Karol Nawrocki, de nieuw benoemde direkteur van het museum, legt nu vooral de nadruk op de Poolse helden. Geen nuance, geen verhalen over de moord op Poolse Joden, maar heroïsche strijdverhalen waarin de Poolse moed en overwinning centraal staan. Dat is het nieuwe Poolse perspectief.
Moja Polska
Polen is een land in tweestrijd, en de oerconservatieve stroming is vooralsnog aan de winnende hand, laat Dore van Duivenbode zien in deze vijfdelige serie.
Poolse regering herschrijft de geschiedenis
De pogingen van de PiS-regering om Polen en Poolse burgers geheel vrij te pleiten van iedere verantwoordelijkheid voor de moord op de drie miljoen Poolse Joden staat niet op zichzelf.
meer over Pools nationalisme
Aan de goede kant van de geschiedenis
Toen Europa van de nazi's werd bevrijd, werd Polen ingelijfd bij de Sovjet-Unie. De echte vrijheid kwam pas 30 jaar geleden, toen de muur viel. Sindsdien is Polen bezig zijn nationale identiteit vorm te geven, waarbij de geschiedenis door velen nogal selectief wordt ingezet.
In Europa
Kun je geschiedenis herkennen als je er middenin zit? In de VPRO-reisserie In Europa leidt schrijver Geert Mak je door de geschiedenis van de eenentwintigste eeuw.