Amsterdam: Weg met de angst

27 mei 2015

Wie je bent, wordt mede bepaald door wat je hebt meegemaakt. Goede en slechte herinneringen bepalen je voorkeuren en gedrag. Maar wat als we deze herinneringen, of in tenminste de bijbehorende emoties, kunnen manipuleren? Hoogleraar klinische psychologie Merel Kindt doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar een methode waarmee ongegronde en ongewenste angsten gewist kunnen worden.

een stukje van jezelf

De vinding van Kindt is natuurlijk goed nieuws voor alle mensen die lijden aan posttraumatische stress, maar deze methode werpt ook vragen op over wie we zijn en waardoor onze identiteit wordt bepaald. Omdat de therapie zo abrupt resultaat boekt, vinden patiënten het soms moeilijk om te accepteren dat de angst ineens weg is. Het voelt erg onnatuurlijk om te ervaren hoe je hersenen zich, door een interventie van buitenaf, van de ene op de andere dag anders gedragen, en deze patiënten hebben het gevoel een stukje van hun oude, angstige zelf verloren te hebben. Onderzoek naar de combinatie tussen therapie en propranolol is dan ook nog in volle gang, je zult nog even moeten wachten voordat je langs de psychiater kan voor een ‘vergeetpilletje’. Maar ondertussen kijken sommige wetenschappers alweer een stap verder. De Amerikaanse psychiater Roger Pitman, bijvoorbeeld, onderzoekt of deze methode niet preventief ingezet kan worden. Bijvoorbeeld bij soldaten, die een grote kans lopen om met posttraumatische stress thuis te komen. Een ideale oplossing of een angstwekkend vooruitzicht? Deze discussie moet nog gevoerd worden.

Aflevering 3: sleutelen aan de ziel

We sleutelen aan ons DNA, aan ons brein en aan ons nageslacht. In de zesdelige serie De Volmaakte Mens gaat Bas Heijne in gesprek met topwetenschappers en grote denkers, in de hoop een antwoord te vinden op de vraag: wat is de mens?

meer uit aflevering 3: sleutelen aan de ziel

Profiel

Lone Frank

Lone Frank (Århus, 1966) is een Deense wetenschapsjournalist en neurobiologie. In haar werk onderzoekt ze de morele dilemma’s van nieuwe technologie. Haar persoonlijke ervaringen gebruikt ze daarbij als basis.

Profiel

Thomas Metzinger

De Duitse filosoof Thomas Metzinger (Frankfurt, 1958) is gespecialiseerd in de filosofie van het bewustzijn en de ethische aspecten van ontwikkelingen in de neurowetenschap. Hij is verbonden aan de Johannes Gutenberg Universiteit in Mainz.

Achtergrond

Oxford: Optogenetica

Met optogenetica is het mogelijk om op het niveau van hersencellen te ontdekken hoe herinneringen worden opgeslagen, hoe emoties werken en hoe beslissingen worden gemaakt. Aan de universiteit van Oxford doet Gero Miesenböck onderzoek naar de werking van onze hersenen.

Achtergrond

Londen: Die genen met talent

Wordt onze intelligentie bepaald door onze genen of door onze opvoeding? Psycholoog Robert Plomin van King’s College, Londen, wil weten welke genen betrokken zijn bij de aanleg voor intelligentie. Hij verwacht dat we in de nabije toekomst chips zullen hebben waarmee we bij baby’s aanleg voor intelligentie kunnen opsporen.