Straatmuzikanten, je komt ze overal tegen. Maar wie zijn eigenlijk deze mensen die zoveel kleur geven aan het straatbeeld? De korte documentaire 'muziek van de straat' belicht het verhaal van de straatmuzikant.

Marre Meijerink

Dakloos, arm, wereldreiziger… Er bestaan verscheidene vooroordelen over straatmuzikanten. De meeste mensen lopen hen achteloos voorbij, anderen blijven even staan om hun broodje op te eten onder het genot van een vrolijke noot. Misschien gooi je zelf wel eens wat kleingeld in een pet of gitaarkoffer, maar sta je er ooit bij stil waarom deze muzikanten juist op straat muziek maken?

In de korte documentaire muziek van de straat wordt het duo Louis en Ryan gevolgd, ook wel bekend als de Subterranean Street Society. Van thuis broodjes smeren voor onderweg tot een potje schaak aan het einde van een succesvolle dag vol muziek; de kijker volgt de muzikanten op een voor hun normale dag. Het duo neemt je mee in hun mooiste en vervelendste ervaringen en vertelt over de wet- en regelgeving in Amsterdam.

hoe zit het nou eigenlijk?

Straatmuzikant word je niet zomaar. Ookal lijkt het alsof je alleen maar je gitaar, accordeon of mondharmonica hoeft in te pakken en een plekje moet uitzoeken op de hoek van een drukke winkelstraat, er komt toch iets meer bij kijken.

Om in Amsterdam op straat te mogen spelen moet je aan een aantal criteria voldoen. Zo mag je bijvoorbeeld 'maar' met maximaal zes personen tegelijk optreden, zijn slaginstrumenten, versterkers en draaiorgels verboden, bestaat er een verbodskaart met de gebieden waar je niét mag spelen en moet je elk half uur minimaal honderd meter opschuiven.

Het leven van de straatmuzikant gaat daarom niet over rozen, om nog maar te zwijgen over de negatieve reacties en bedreigingen die ze dagelijks meemaken.

Ryan en Louis spelend op straat voor het Rijksmuseum

risico van het vak

Hoewel het voor veel mensen enkel lijkt op het verlenen van een dienst, namelijk het maken van muziek voor geld, lopen straatmuzikanten regelmatig tegen problemen aan. In de documentaire bespreken ze dat ze vooral het filmen en fotograferen van hun optreden als hinderlijk ervaren, vooral wanneer mensen de opname enkel gebruiken als Instagrampost en vervolgens doorlopen. Het duo vertelt dat mensen tegenwoordig alleen maar dingen beleven door de camera van hun mobiele telefoons, in plaats van oprecht van een optreden te genieten. Ze beschrijven dit als energie die uit hen wordt gezogen, zonder dat ze er energie door enthousiasme of waardering voor terugkrijgen.

wat schuift het?

Dat je er geen pensioen mee opbouwt is duidelijk, maar kunnen straatmuzikanten eigenlijk een beetje rondkomen van wat ze verdienen?

Louis en Ryan lijken hier geen enkel probleem mee te hebben. Ze vertelden me dat ze gemiddeld rond de tachtig euro per dag per persoon ophalen en in vakanties en weekenden soms bedragen oplopend tot honderdvijftig euro - afhankelijk van het weer en de hoeveelheid toeristen natuurlijk. Hier zit echter ook de verkoop van hun cd's bij, die het erg goed doen bij hun publiek.

covers of eigen nummers?

Doordat Louis en Ryan erg afhankelijk zijn van de giften van mensen, spelen ze op straat veel covers. Ze leggen uit dat mensen sneller bereid zijn om geld te geven wanneer ze een nummer horen dat ze kennen, dan wanneer het duo een eigen nummer speelt.

Maar toch is dat niet het enige waar de gulheid van mensen vanaf hangt. De jongens vertellen dat luid spelen essentieel is op straat. Ballads zijn daarom not done omdat ze deze zachter moeten spelen dan andere nummers en mensen hierdoor vaak achteloos voorbij lopen.

Ondanks dat ze willen ontsnappen aan de verplichtingen van de samenleving of van een vaste baan, zijn straatmuzikanten daarom nog wel erg afhankelijk van (de smaak van) hun publiek. Toeristen geven meer dan lokale mensen en covers doen het beter dan eigen nummers. Deze afhankelijkheid zorgt daarom ook vaak voor frustraties, maar het duo ziet in dat ze weinig keuze hebben als ze wat willen verdienen.

Het belangrijkste voor hen blijft uiteindelijk dat ze waardering willen krijgen. Waardering voor hun muziek, maar ook voor hun inspanning. En dat is misschien nog wel belangrijker dan het geld.

meer zien van het duo?

Meer lezen over de jongens? Het interview met Louis na zijn optreden bij Pauw lees je hier en het artikel over het optreden van de band in Groningen lees je hier.

Geef jij wel eens geld aan straatmuzikanten?
Nooit. Ik vind ze eerder hinderlijk dan een toevoeging aan het straatbeeld.
Eigenlijk niet vaak, heb er niet heel veel mee.
Soms. Ligt wel aan hun muziek en hoe goed ze zijn.
Met regelmaat! Als ik ervan geniet verdienen ze mijn euro wel.
create quizzes

aan deze documentaire werkten mee:


Regie
Marre Meijerink
Research & Productie
Marre Meijerink
Camera
Floris Houwing
Geluid
Johan Rompelberg
Montage en kleurcorrectie
Marre Meijerink
Eindredactie
Anne de Vroomen en Bella Boender
Met dank aan
Subterranean Street Society
The Waterhole
NK straatmuzikant