Niemandsland

De Turkse autoriteiten openden vorig jaar oktober een deel van de sinds 1974 afgesloten badplaats Varosha. 

Toeristen kunnen sinds kort twee straten van deze spookstad bezoeken om selfies van zichzelf te maken bij de verstofte, geplunderde en half ingestorte huizen.

Dit tot groot verdriet van de voormalige bewoners, die een onstilbaar verlangen hebben om naar de wijk terug te keren, maar nog altijd hun huizen niet in mogen. 

Wat gebeurde er in 1974?

Toen de Grieks-Cypriotische nationalisten in 1974 een coup pleegden en Cyprus onderdeel wilden maken van Griekenland, greep Turkije in. Het stuurde tienduizenden militairen: de Turkse invasie. 
 
Het YouTube-kanaal Kings and Generals laat met een animatie in detail zien wat er op het strijdveld gebeurde.  

Uiteindelijk kwam de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties tussenbeide. Het riep de partijen op om te onderhandelen over vrede en vroeg Turkije zich terug te trekken. Dat deed het uiteindelijk ook, tot achter de groene lijn. 

Er volgde een informele wapenstilstand, een officiële vrede werd nooit besproken. In 1983 stichtten de Turks-Cyprioten een eigen staat: De Turkse Republiek Noord-Cyprus.  

Die staat wordt alleen erkend door Turkije. Zuid-Cyprus wordt gesteund door Griekenland en is internationaal erkend. 

De Turks-Cyprioten vluchtten naar het Turkse deel, de Grieks-Cyprioten naar het Griekse deel.  

Docent klassieke talen Kurano Bigiman neemt je in de rubriek ‘De Vakantieman’ van OVT mee naar de Ledra-straat in Nicosia. Die straat eindigt abrupt waar de Groene Zone begint.  

In 2012 was Bram zelf ook in Nicosia voor de serie 'Langs de grenzen van Turkije. Die aflevering kun je online terugkijken. 

Waarom staat er een hek om de wijk Varosha?

Ze hadden alleen opdracht gekregen om de Turks-Cypriotische wijken over te nemen en dus kwam er een hek om de Grieks-cypriotische wijk Varosha.

De tienduizenden Grieks-Cyprioten die er woonden, lieten alles achter en moesten halsoverkop vluchten. Ze dachten dat het tijdelijk was en hadden alleen het noodzakelijke bij zich. 

Turkse soldaten plunderden de huizen en kerken en daarna kwam er een hek om Varosha. Niemand mocht er meer in tot vorig jaar. De Turks-Cypriotische regering opende het hek en maakte een weg toegankelijk voor dagjesmensen. Daar is afgelopen zomer nog een straat bijgekomen.  

Volgens VN-resolutie 550 moeten de eigendommen teruggegeven worden aan de Grieks-Cypriotische eigenaars. Er is een bureau waar ze hun eigendommen kunnen claimen, maar de procedure duurt jaren. Intussen mogen ze niet in hun eigen huis rondkijken. Als ze worden gesnapt, worden ze gearresteerd.

De gedeeltelijke openstelling van Varosha heeft geleid tot groot ongenoegen van de Europese Unie en de VN. Ze zijn bang voor nieuwe spanningen en provocaties. 

Is er een oplossing in zicht?