Servische nationalisten poken weer de haat op tegen moslims en dreigen het Servische deel van Bosnië af te splitsen. De nationalisten krijgen hierin volmondige steun van de Russische president Vladimir Poetin, die de Serviërs als bloedbroeders ziet en Bosnië als zijn achtertuin waar hij de internationale gemeenschap onder druk kan zetten.
In een nieuwe Frontlinie reist Bram Vermeulen naar Bosnië, waar dertig jaar na het begin van de burgeroorlog opnieuw oorlogsdemonen rondspoken.
wordt Bosnië na Oekraïne het volgende slagveld?
Bram Vermeulen legt die vraag voor aan de Bosniërs die nog elke dag leven met de gevolgen van de vorige oorlog in de heuvels van Oost-Bosnië. Zoals de man die zijn hele familie verloor en zelf vastzat in een strafkamp onder leiding van zijn voormalige docent.
Die docent is na het uitzitten van zijn gevangenisstraf in Den Haag weer teruggekeerd naar hetzelfde dorp. De meester en de leerling komen elkaar nog elke dag tegen in hetzelfde dorp nabij Srebrenica.
Daar treft hij ook een Nederlandse voormalige VN-soldaat, die een huis heeft gebouwd in dezelfde heuvels waar de Verenigde Naties in 1995 machteloos bleken de moord van achtduizend Bosnische mannen te stoppen.
iedereen voelt zich bedreigd
Intussen plakken gewapende Servische nationalisten posters van Vladimir Poetin in het stadscentrum van Srebrenica en waarschuwen ze dat juist zij hun leven niet zeker zijn. 'Er zijn maar honderd Russische huurlingen nodig om hier de oorlog te doen ontbranden,' waarschuwt de directeur van het Gedenkcentrum bij Srebrenica.
Zelf wordt hij regelmatig bedreigd door Servische nationalisten die de genocide van 1995 ontkennen. Hij vraagt zich af of we in Europa wel genoeg opletten op wat er in Bosnië, nog geen twee uur vliegen van Amsterdam, gebeurt.
hoe viel Joegoslavië destijds uit elkaar?
Als je naar aanleiding van deze uitzending nog dieper in de materie wilt duiken, kun je terecht bij de documentaire van de BBC Death of Yugoslavia. De serie werd voor het eerst uitgezonden in 1995 en heeft o.a. de BAFTA-award in 1996 gewonnen voor Best Factual Series. De documentaire is opgedeeld in zes verschillende hoofdstukken en is te bekijken op YouTube.
waarom kreeg Dutchbat na 27 jaar excuses, en waarvoor eigenlijk?
Afgelopen zomer maakte premier Rutte excuses aan Dutchbat, het Nederlandse VN-bataljon dat in 1995 betrokken was bij de val van Srebrenica. Behalve excuses krijgen alle Dutchbat-veteranen ook 5000 euro. Onder meer voor de onterechte kritiek en negatieve media-aandacht. Maar waarom compenseert de Nederlandse Staat de blauwhelmen voor de negatieve beeldvorming rond Dutchbat? En wie bepaalde de beeldvorming: de media, het ministerie van Defensie of de Dutchbatters zelf? Argos Medialogica maakte er een aflevering over die je hier kunt zien. Liever lezen? Kan ook.
Wil je weten waarom de 'veilige' enclave Srebrenica in 1995 onder de voet werd gelopen, dan is de documentaire Waarom Srebrenica moest vallen nog altijd een aanrader.
Hoe werd de dreiging een jaar geleden gevoeld?
Bosnië-Herzegovina staat voor ‘de grootste existentiële dreiging sinds de burgeroorlog’, zo waarschuwde Christian Schmidt, de Hoge Vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap, een jaar geleden al. Milorad Dodik, leider van de Bosnische-Serviërs, wilde toen namelijk een eigen leger opbouwen en zich afscheiden van de federale republiek. Maar hoe werd die dreiging in het land zelf ervaren? Journalist en politicoloog Jorie Horsthuis ging naar Bosnië om daar een antwoord op te krijgen.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Abonneer je nu op de nieuwsbrief van Frontlinie en ontvang elke twee weken extra verhalen, achtergronden en lees-, kijk- en luistertips in je inbox.