OVT

OVT 11 december

Met een documentaire over Deshima, het VOC-eiland in Japan. Verder de bouwmeester van de Bijlmer, historie van de moslimbaard, Kirk Douglas viert zijn honderdste verjaardag, de moeilijke relatie tussen wetenschap en religie, en wat we kunnen leren van het kraamkamerjaar van de democratie: 1848.

Terug naar Deshima

In Japan is onze VOC beroemd en geliefd. Ieder kind leert daar over Deshima, de piepkleine Nederlandse handelspost in Nagasaki. Ooit poort naar het westen, nu symbool voor openheid en sinds kort herbouwd. Marten Minkema maakte een documentaire-tweeluik waarvan we deze week het eerste deel uitzenden én een longread in de VPRO Gids.

onze politieke crisis en 1848

Het is weer eens crisis in de politiek, maar dit keer lijkt het wel echt. Eindeloze afsplitsingen in de Tweede Kamer, nieuwe partijtjes en bewegingen die de Haagse vanzelfsprekendheden komen verstoren. De politiek zou anno 2016 de band met de burgers kwijt zijn. Dat was ooit weleens anders: toen de moderne democratie in 1848 werd uitgevonden, was de samenleving een groot politiek laboratorium, en was elke burger politicus.
Historicus Geerten Waling komt vertellen over wat we kunnen leren van het kraamkamerjaar van de democratie 1848

boerka en baard

Geen boerka meer in Duitsland in het openbaar als het aan Merkel ligt, en ook in ons land mag men zich met boerka, bivakmuts of integraalhelm binnenkort waarschijnlijk niet meer op de crèche of in het ziekenhuis vertonen. In Iran worden niet-gesluierde vrouwen juist gestraft. De overheid als regelgever van het uiterlijk is tegenwoordig een fel bediscussieerd fenomeen. Maar het is zeker niet nieuw dat de overheid de onderdanen voorschrijft hoe zich te vertonen op straat. Zo werd in het achtste-eeuwse Egypte voorgeschreven hoe lang haar en baard van moslim en christen moesten zijn.
Arabiste Petra Sijpesteijn is te gast.

column

John Jansen van Galen is deze zondag columnist.

bouwmeester van de bijlmer

Bouwmeester Siegfried Nassuth was een man met een grote droom – een futuristische, groene wijk waar waarden als vrijheid en het collectief centraal zouden staan. Die droom kreeg in de Bijlmer gestalte, maar viel al snel in duigen. Daan Dekker schreef een biografie van de bouwmeester van de Bijlmer: De betonnen droom.
Daan Dekker is zondag te gast. 

kirk ‘spartacus’ douglas wordt 100

Hij ziet er nog altijd goed uit. Natuurlijk, een beetje broos, en zijn spierbundels zijn behoorlijk gekrompen sinds zijn meest masculiene rol als Spartacus. 9 december 2016 werd hij 100 jaar. Een zeer eerbiedwaardige leeftijd voor de filmheld van wie sterven of verminkt worden de rode draad is in zijn oeuvre.
Filmhistoricus Steven de Foer kijkt terug op de loopbaan van de honderdjarige jubilaris

het knagende weten

Wat heeft de wetenschap van de religie overgelaten? Niets? Alles? Een droevig restant, of juist de kern zelf? Floris Cohen beschrijft in zijn nieuwe boek hoe ’s wereld grootste wetenschappers – van Galilei tot Kepler en Darwin – met die vragen worstelden. Zijn boek over het spanningsveld tussen religie en wetenschap heet Het knagende weten en verscheen afgelopen maand.
Floris Cohen over God en zijn wetenschappers.

het spoor terug: terug naar deshima (deel één)

Eeuwenlang was Deshima het Japanse venstertje op het Westen, en omgekeerd was het eiland voor het Westen het venstertje op Japan. En dat was allemaal te danken aan de VOC. In Japan leert ieder kind nog altijd over de VOC en de Hollandse handelspost in Deshima.
Marten Minkema toog naar het eiland en maakte een documentaire-tweeluik. Deze zondag deel één van ‘Terug naar Deshima’.