OVT

OVT 24 maart 2024

Honger inzetten als oorlogswapen is een eeuwenoude militaire strategie. Deze week verscheen er een rapport waarin stond dat honger nu ook door Israël strategisch wordt ingezet. Hoe werd hier eerder in de geschiedenis naar gekeken? En waar ligt de grens tussen opzet en het onvermijdelijke gevolg van een oorlog? Te gast is Ingrid de Zwarte, die onderzoek doet naar voedsel en hongersnood in oorlogstijd.

Verder in OVT: Oppenheimer in Japanse bioscopen, het leven van dingen, de column van Nelleke Noordervliet, Mina & Mevrouw #8 en meer.

OVT is terug te luisteren op alle podcastplatforms. Klik hier voor de link naar jouw favoriete podcastapp.

Oppenheimer in Japanse bioscopen

Vanaf aankomende maandag is de film Oppenheimer in Japanse bioscopen te zien. Het was lange tijd onzeker of dat zou gebeuren want de film over de bedenker van de atoombom, die maar liefst zeven oscars heeft gewonnen, is omstreden in Japan. De atoombommen waarmee de tweede wereldoorlog werd beëindigd kostte immers aan 200.000 Japanners het leven. Wat zegt de reactie op de film over de Japanse omgang met het eigen oorlogsverleden?

Japanoloog Manya Koetse vertelt ons meer.

Honger als oorlogswapen

Deze week verscheen een alarmerend rapport van het IPC, de internationale waakhond voor voedselzekerheid, aangestuurd door de VN. Het stelt dat de gehele bevolking van Gaza wordt geconfronteerd met levensbedreigende honger. Volgens de hoogste diplomaat van de Europese Unie, Josep Borell, is Israël schuldig aan de hongersnood. “Verhongering wordt gebruikt als oorlogswapen,” zo zei hij. Honger inzetten als oorlogswapen is een eeuwenoude militaire strategie. Hoe werd er eerder in de geschiedenis naar gekeken? En hoe maak je het onderscheid tussen moedwillige uithongering en het onvermijdelijke gevolg van een oorlog?

Te gast is universitair docent economische en Milieugeschiedenis Ingrid de Zwarte, die onderzoek doet naar de rol van voedsel en hongersnood in oorlogstijd. 

De aanslag in Moskou en IS

De aanslag in de Moskouse concerthal heeft inmiddels aan 133 mensen het leven gekost. Poetin beschuldigt Oekraïne, maar het is IS die de aanslag heeft opgeëist. De Amerikanen waarschuwden eerder al voor een aanslag van ISIS K. Wat is het voor groep? En waar liggen de wortels van de haat tegen Rusland?

Gulnaz Sigbatullína van de Universiteit van Amsterdam, gespecialiseerd in religie in Rusland en Centraal-Azië, vertelt ons meer.

Het leven van dingen

Het is officieel lente, en daarmee ook tijd voor de grote voorjaarsschoonmaak. Overbodige spullen worden op straat gezet en zwerfvuil wordt opgeruimd van de straten; meer dan 37.000 mensen gaven zich op voor de landelijke opschoondag die gisteren plaatsvond. Het lijkt alsof steeds meer mensen bewuster en duurzamer omgaan met producten. Maar ondertussen zijn flitsbezorgers niet meer weg te denken uit onze steden, en zijn eendagskoopjes uit Chinese webshops maar een paar clicks van ons verwijderd. Is er een moment in de geschiedenis te vinden waarop er te veel artikelen in onze levens terecht zijn gekomen? En wat zegt de manier waarop we vervolgens omgaan met die grote hoeveelheid spullen over ons?

We leggen het voor aan socioloog en bijzonder hoogleraar journalistiek en samenleving Warna Oosterbaan. Hij is gefascineerd door de relatie tussen mensen en spullen en schreef het boek Het leven van dingen.

Column van Nelleke Noordervliet

Boeken met Sanne Frequin

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. 

Deze week is de beurt aan historicus Sanne Frequin. Zij bespreekt:

  • Tore Skeie - Wolventijd
  • Nancy Marie Brown - Schildmaagd
  • Hannah Iterbeke en Marthy Locht  -  Ridders van het Gulden Vlies

Het Spoor Terug: Mina & Mevrouw #8: Laatste oordeel

Slijtage aan Mina’s knieën maakte een scheiding van de twee vrouwen onvermijdelijk. Maar ook in de Middelburgse serviceflat die Mevrouw betrok bleef de zogenaamd gepensioneerde Mina voor haar zorgen. Ze braadde haar fazanten, poetste haar zilver en nam haar angst voor het laatste oordeel weg. Op het eind nam Mina zelfs haar stem in het dagboek over.

Grootmama’s testament en een bijna vergeten opname brengen Maartje terug bij wat zij aan het begin de ‘Mythe van Mina’ noemde. En bij de vraag: kan er liefde zijn, als er zo’n grote ongelijkheid is?