OVT

OVT 29 juni 2025

Patrice Lumumba, de eerste premier van Congo, is vooral bekend omdat hij op lugubere wijze werd vermoord in opdracht van België. Want hij zou een gevaarlijke revolutionair zijn die het land in chaos zou storten. Dat hij veel meer was is minder bekend. En dat moet veranderen, vindt universitair docent postkoloniale studies Sibo Kanobana. Hij schreef het boek Lumumba’s Droom.

Verder in OVT: Werken wapenembargo's?, Stalins revival, terug naar de hunebedden, recensies van Sanne Frequin en meer.

OVT is terug te luisteren op alle podcastplatforms. Klik hier voor de link naar jouw favoriete podcastapp.

Werken wapenembargo’s?

Het congres van GroenLinks-PvdA had een fusie-feestje moeten worden, maar werd overschaduwd door discussie over een volledig wapenembargo op Israël. Ook Spanje riep deze week op tot een Europees wapenembargo op Israël. Maar wat is de effectiviteit van een wapenembargo en hoe zijn ze in het verleden ingezet?

Historicus en politiek analist Ivo van de Wijdeven vertelt.

Terug naar de hunebedden

Nadat hij zijn ouders heeft begraven in een steen-loos graf, keert journalist Frank Westerman terug naar Drenthe. Daar bekijkt hij de hunebedden van zijn geboortegrond in een nieuw licht. Hij dook in de verschillende vertellingen van de geschiedenis van de oudste monumenten van Nederland.

Hoe hebben de hunebedbouwers ruim 5000 jaar geleden gigantische grafstenen van de grond kunnen tillen? En dienden die zwerfkeien wel echt als grafmonument, zoals we altijd hebben gedacht? Westerman schreef er het boek Terug naar de Nul over en is te gast.

Stalins revival

Ineens staat Stalins standbeeld er weer, in hartje Moskou, alsof er sinds 1956 geen zogenoemde destalinisatie is geweest Stalin moest uit de geschiedenisboeken en uit het straatbeeld verdwijnen. Maar nu staat zijn beeltenis dus weer in een Moskou’s metrostation. 

Maar waarom keert hij juist nu terug? En wat gebeurde er met al die andere beelden van de Generalisimus? We vragen het Ruslandkenner Sjeng Scheijen.

Bruggenbouwer Lumumba

Patrice Lumumba, de eerste premier van Congo, is vooral bekend omdat hij in 1961 op lugubere wijze werd vermoord in opdracht van België. Want hij zou een gevaarlijke revolutionair zijn die het land in chaos zou storten.

Dat hij veel meer was, een bruggenbouwer, zoals ook later Nelson Mandela, is veel minder bekend. En dat moet veranderen, vindt universitair docent postkoloniale studies Sibo Kanobana. Kanobana schreef het boek Lumumba’s droom. Wat zijn gedachtegoed ons vandaag kan leren en is te gast. 

Recensies van Sanne Frequin

Elke week bespreken we historische tips met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, en Fresco Sam-Sin. 

Deze week is de beurt aan Sanne Frequin

  • In memoriam Henk van Os en zijn boek Gebed in schoonheid
  • Het verhaal van de schaal- Een podcast van Simon Heijmans over een raadsel rond een schaal van Chinees porselein.
  • Gezonken Erfgoed, een Nederlandse geschiedenis aan de hand van 15 iconische scheepswrakken - Jolanda Bos, Martijn Manders, Bjørn Smit en Wouter Waldus

De column van Nelleke Noordervliet

Deze week is de column van Nelleke Noordervliet.

De 11 stemmen van Srebrenica #1: Satko. Noem hun namen

Dertig jaar geleden werd Srebrenica onder de voet gelopen door het Bosnisch-Servische leger. In vijf dagen tijd werden er meer dan achtduizend mensen vermoord en duizenden gedeporteerd. Veel gevluchte Bosniërs vonden hun thuis in Nederland. De afgelopen jaren lag de focus vooral op de Nederlandse blauwhelmen die aanwezig waren bij de val van Srebrenica. Maar wie zijn de Bosnische Nederlanders die deze geschiedenis met zich meedragen?

In De 11 stemmen van Srebrenica gaan journalist en Balkanexpert Marjolein Koster en genocide-deskundige en Srebrenica-overlevende Alma Mustafić op zoek naar hun verhalen. Hoe leef je verder met een oorlogsverleden in een maatschappij die jouw geschiedenis niet kent of begrijpt? En wat kunnen wij leren als we écht naar hen luisteren?

De 11 stemmen van Srebrenica is een productie van Marjolein Koster, Alma Mustafić en OVT. Mede mogelijk gemaakt door o.a. het Mondriaan Fonds en de gemeente Utrecht.
De 11 stemmen van Srebrenica is een multimediaal project. Er is een fotoserie voor de Volkskrant van fotograaf Robin de Puy en binnenkort openen twee tentoonstellingen: in Nationaal Kamp Vught en in DOTODOK Utrecht. Voor meer informatie ga naar: www.11stemmen.nl

Foto: Robin de Puy