VPRO Tegenlicht

Cyberjihad

Welke virtuele wapens zet IS in om jongeren in het Westen te radicaliseren? Waarom vallen jongeren in Europa voor de ‘middeleeuwse realityshow’ van IS?

bijlagen

Radicaliseringsproces

Werkt deze strategie? De Belg Montasser Al-De’emeh onderhoudt in de beruchte Brusselse wijk Molenbeek contact met gezinnen van Syriëgangers. Jihadistische propaganda heeft volgens Al De’emeh zoveel impact op jongeren in Molenbeek omdat er een gebrek is aan imams die hun taal spreken en daarom gaan ze zelf online op zoek naar antwoorden. Samen met ouders van overleden Syriëgangers proberen zij radicaliseringsproces te stoppen. Als de jongeren in de val trappen van IS-propaganda is er vaak geen weg meer terug.

Extremistische gedachten krijgen en koesteren is digitaal moeilijk te bestrijden. De Canadees Mubin Shaikh stelt een heel andere aanpak voor. Shaikh is een voormalig jihadist die voor de Canadese veiligheidsdienst infiltreerde in een in 2006 opgerolde Al-Qaeda-cel die op het punt stond bomaanslagen te plegen in Toronto. Shaikh kent de jihadi-mindset en zo lukte het hem om via Twitter in dialoog te gaan met IS-aanhangers. Om één jongere van gedachten te veranderen moest Shaikh een half jaar lang dagelijks twitteren.

biografieën

Net na de recente aanslagen in Brussel speurt Souad Mekhennet, onderzoeksjournalist voor de Washington Post, samen met haar collega’s naar de identiteit van de aanslagplegers. Mekhennet wist in 2015 als eerste journalist cameramensen van IS te interviewen en onthulde dat cameramensen in de IS hiërarchie een hogere rang innemen dan strijders. Voor IS is de cyberjihad minstens zo belangrijk als de militaire strijd.

Regie: Hans Busstra
Research: Halil Özpamuk, William de Bruijn
Productie: Jeroen Beumer
Eindredactie: Marije Meerman, Doke Romeijn