Groene vingers? Ga zelf aan de slag om het beton in de stad weer groen te toveren. Verander je balkon in een jungle of maak een akker bovenop een dak.

Van verwoestijning hebben we in Nederland weinig last, maar vruchtbare grond is ook hier wel degelijk in gevaar. Waar koeien stonden te grazen, ligt nu het beton van kantoorparken of het asfalt van wegen. Aan de randen van steden zijn nog groene volkstuinen te vinden, maar niet met genoeg plek voor iederen. Het beton groen maken kan gelukkig ook thuis. Een verticale tuin voor je raam of een kleine boom in huis. Heb je daar geen ruimte voor? Dan zijn er steeds vaker complete stadstuinen te vinden. En wie goed kijkt, kan zelfs in de stad eetbare vruchten, noten en zaden vinden. Groen goud tussen het grijze beton.

Verticaal tuinieren

Hoe klein je balkon ook is, er bestaat altijd de mogelijkheid om zelfs iets te verbouwen. Door planten op te hangen, plantenbakken op de railing van je balkon te plaatsen of houten kratten te gebruiken houd je ook nog genoeg ruimte over om in de zon te zitten. Heb je geen balkon? Dan kan je ook beginnen met raamtuinieren. Zo zijn er verschillende manieren om voor het raam planten te laten groeien. Een van de meest populaire manieren is bedacht door Britta Riley.

Zij bedacht een manier van verticaal tuinieren waarbij gebruik wordt gemaakt van hydrocultuur. Hierbij is geen aarde nodig maar krijgen de planten hun voeding rechtstreeks uit het water. Dit betekent niet alleen dat het huis niet onder de aarde zit, maar ook dat de verzorging weinig tijd kost. Met deze uitgebreide handleiding leer je hoe je zelf zo’n verticaal systeem kan bouwen. Zo heb je altijd beschikking tot verse kruiden en zelfs kleine tomaten en paprika's.
 

Voor mensen met groene vingers en twee rechterhanden bestaat er ook de mogelijkheid om planten (of zelfs complete bomen) aan het plafond op te hangen. De Amsterdammer Fedor van der Valk heeft, geïnspireerd op de Japanse bonsai-techniek kokedama, een manier bedacht om levende bomen in de lucht te hangen. Of het een praktische manier is om groenten te verbouwen is nog maar de vraag, maar mooi is het wel. Wil jij zelf een string garden beginnen? Bekijk dan hoe je met behulp van mos zo'n levend kunstwerk kunt maken.

Daktuinen: mooi, duurzaam en praktisch

Zijn een paar planten op je balkon of achter het raam niet genoeg? Dan kan je een tuin aanleggen op je dak. Dat heeft niet alleen het voordeel dat het er leuk uitziet, het is ook goed voor het milieu. Een daktuin geeft betere geluids- en warmte-isolatie, creëert zuurstof en biedt een natuurlijke leefomgeving aan dieren in de stad. Als je er groenten op verbouwt, verklein je bovendien je ecologische voetafdruk. Indien je geen daktuin kunt of wilt aanleggen, zijn er bedrijven in Nederland die zich hierin specialiseren. Een voordeel is dat je in veel steden subsidies kan krijgen voor de aanleg van een daktuin, die tot vijftig procent van de kosten kunnen dekken.
 

Stadslandbouw

Niet iedereen in de stad heeft een eigen dak. In verschillende steden zijn initiatieven te vinden waar wordt gewerkt aan stadslandbouw. De Daktuin in Utrecht is een bloeiende tuin bovenop een parkeergarage. Deze tuin is een duurzame en creatieve ontmoetingsplek. De Urbania Hoeve is een initiatief dat in samenwerking met bewoners eetbare landschappen aanlegt in de openbare ruimte. Zij hebben sinds 2010 al vijf tuinen aangelegd in Den Haag, Maastricht en Amsterdam. 

Op het dak van het voormalige hoofdkantoor van de V&D op de Zuidas in Amsterdam is de grootste daktuin van Europa aangelegd. Hier worden meer dan vijftig soorten fruit, groenten en kruiden geteeld op drieduizend vierkante meter grond. De vraag is alleen voor hoelang dit de grootste daktuin van Europa blijft. De Tuinfabriek is bezig om van het dak van Hoog Catharijne in Utrecht het grootste voedselproducerende dak van Nederland te maken. Woon je in Utrecht en lijkt het je wel wat om te stadstuinieren, dan kan je je bij De Tuinfabriek aanmelden als vrijwilliger. Voor een overzicht van andere stadstuinen in Nederland kan je kijken bij de projecten van Groen Dichterbij

 

Zelf de vruchten plukken?

Geen tijd of zin om aan stadslandbouw te doen, maar wel benieuwd naar wat er in de stad kan groeien? Dan heeft Pluk de Stad een oplossing gevonden. Met de kaart op hun site kan je in jouw buurt fruit, groenten en noten vinden. Op plaatsen waar je normaal hard langsfietst of nooit komt, staan bramenstruiken, hazelnootbomen en zelfs perenbomen, waar je zelf de vruchten van kan plukken.